22.05.2017


Prowadzenie wspólnych zamówień publicznych w ramach CUW

KATEGORIA: Wokanda

Zdaniem WSA w Gliwicach, niedopuszczalne jest prowadzenie wspólnej obsługi w zakresie zamówień publicznych na podstawie przepisów samorządowych ustaw ustrojowych regulujących organizację i funkcjonowanie CUW.

Wyrokiem z dnia 8 marca 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (sygn. I SA/Gl 68/17) oddalił skargę rady gminy na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego nr NPII.4131.1.552.2016 z dnia 4 listopada 2016 r. Kwestionowany przez radę gminy akt nadzoru był przedmiotem opublikowanego na łamach Portalu artykułu pt. „Przekazanie centrum usług wspólnych (CUW) zadań z zakresu Prawa zamówień publicznych”.

Powyższe orzeczenie zapadło w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Rada gminy na podstawie art. 10b ustawy o samorządzie gminnym podjęła uchwałę w sprawie powierzenia obsługi finansowo-księgowej oraz administracyjnej. Określając zakres wspólnej obsługi prowadzonej przez jednostkę obsługującą, rady gmin wskazały na zadanie polegające na przygotowaniu postępowań na zakup usług, dostaw i robót budowlanych, do których stosuje się przepisy Prawa zamówień publicznych.

Jak wskazał Wojewoda, na gruncie przepisów Prawa zamówień publicznych zasadą jest, że postępowanie o udzielenie zamówienia przygotowuje i przeprowadza zamawiający. Organ nadzoru wskazał przy tym, że sytuacje, w których zadania w przedmiotowym zakresie wykonywane będą przez inne podmioty, ustawodawca wprost uwzględnił w ustawie. Zgodnie z art. 15 ust. 2 Prawa zamówień publicznych zamawiający może powierzyć pomocnicze działania zakupowe własnej jednostce organizacyjnej lub osobie trzeciej, jak również – w oparciu o art. 16 ust. 1 tej ustawy – przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia wspólnie z innymi zamawiającymi.

Wojewoda Śląski podkreślił, że przepisy Prawa zamówień publicznych stanowią lex specialis w stosunku do przepisów ustawy o samorządzie gminnym. Oznacza to, że rada gminy nie posiada upoważnienia do przekazania w trybie i na zasadach określonych w przepisach art. 10-10d ustawy o samorządzie gminnym jednostce obsługującej jakichkolwiek zadań jednostki obsługiwanej z zakresu dokonywania zamówień publicznych. W związku z powyższym organ nadzoru wskazał, że ani przywołane przepisy Prawa zamówień publicznych, jak również żadne inne przepisy obowiązującego prawa nie zawierają upoważnienia dla rady gminy do przyjęcia kwestionowanego postanowienia uchwały.

Organ nadzoru zauważył, że ustawodawca w art. 15c ust. 1 Prawa zamówień publicznych upoważnił radę gminy do wskazania albo powołania podmiotu wykonującego zadania centralnego zamawiającego albo do określenia sposobu powoływania takich podmiotów. Wynika z tego, że powoływana kwestionowaną uchwałą jednostka mogłaby wykonywać zadania centralnego zamawiającego dla jednostek obsługiwanych, jednakże warunkiem jest prawidłowo podjęta w tym przedmiocie uchwała, zawierająca wszystkie elementy wymienione w ww. przepisie.

Skargę na powyższe rozstrzygnięcie nadzorcze wniosła rada gminy w całości kwestionując stanowisko zawarte przez Wojewodę Śląskiego.

Wyrokiem z dnia 8 marca 2017 r. (sygn. I SA/Gl 68/17) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę rady gminy jako bezzasadną.

W pierwszej kolejności Sąd I instancji potwierdził stanowisko Wojewody Śląskiego, że przepisy Prawa zamówień publicznych stanowią lex specialis w stosunku do przepisów ustawy o samorządzie gminnym. WSA w Gliwicach zgodził się również z organem nadzoru, że regułą jest to, że postępowanie o udzielenie zamówienia przygotowuje i przeprowadza zamawiający (art. 15 ust. 1 Prawa zamówień publicznych). Ustawodawca wskazał przy tym sytuacje, w których zadania w przedmiotowym zakresie wykonywane będą przez inne podmioty, niż sam zamawiający. W sytuacji, gdy zamawiającym jest gminna jednostka oświatowa, bądź gminny ośrodek pomocy społecznej, jednostka taka ma możliwość powierzenia wykonywania pomocniczych działań zakupowych własnej jednostce lub osobie trzeciej (art. 15 ust. 2 ww. ustawy), jak również przeprowadzenia postępowania i udzielenia zamówienia wspólnie z innymi zamawiającymi - w oparciu o art. 16 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie Sąd przywołał art. 15c Prawa zamówień publicznych, zgodnie z którym Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może, w drodze uchwały:

  1. wskazać albo powołać podmiot wykonujący zadania centralnego zamawiającego, albo określić sposób powoływania takich podmiotów,
  2. określić zakres działania tych podmiotów,
  3. oznaczyć zamawiających obowiązanych do nabywania określonych rodzajów zamówień od centralnego zamawiającego, udzielania zamówień na podstawie umowy ramowej zawartej przez centralnego zamawiającego lub objętych dynamicznym systemem zakupów obsługiwanym przez centralnego zamawiającego,
  4. określić sposób współdziałania z centralnym zamawiającym

- mając na względzie zapewnienie większej efektywności, profesjonalizacji udzielania zamówień oraz zwiększenie konkurencji.

Tym samym, zdaniem WSA w Gliwicach, skoro powyższe przepisy zostały zmienione (art. 15 ust. 2 ustawy), bądź dodano nowe postanowienia (art. 15c ustawy) do Prawa zamówień publicznych i weszły w życie dnia 28 lipca 2016 r., to słusznie wywiódł organ nadzoru, że wprowadzenie tych przepisów powinno wywoływać racjonalne skutki prawne. W chwili dokonywania wyżej wskazanych zmian w Prawie zamówień publicznych obowiązywał już przepis art. 10b ustawy o samorządzie gminnym. Ustawodawca miał świadomość nie tylko jego istnienia, ale również tego, jakie są postanowienia tego przepisu, ale pomimo tego zmienił Prawo zamówień publicznych – i to w zakresie dotyczącym jednostek samorządu terytorialnego. Jak wskazał Sąd I instancji, wprowadzając nowe regulacje do Prawa zamówień publicznych ustawodawca uregulował przypadki, w których zadania w przedmiocie zamówień publicznych wykonywane będą przez inne podmioty, niż sam zamawiający, w tym również wskazał tryb, w jakim można powierzyć wykonywanie tych zadań innym podmiotom niż zamawiający, w szczególności określił tryb postępowania obowiązujący jednostki samorządu terytorialnego.

Podsumowując, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, mając na uwadze zasadę racjonalności ustawodawcy podkreślił, że skoro szczególne przepisy Prawa zamówień publicznych wprowadzają i znają konkretne regulacje w zakresie wyznaczania innego podmiotu do wykonania zadań z zamówień publicznych niż zamawiający, brak jest możliwości na podstawie ogólnych norm kompetencyjnych (art. 10b ustawy o samorządzie gminnym) przekazania tego zadania innej jednostce organizacyjnej gminy.

Wyrok jest nieprawomocny.

W odniesieniu do powyższego orzeczenia nie sposób zgodzić się z WSA w Gliwicach w zakresie, w jakim Sąd wskazał, że nieprawidłowe jest podjęcie przez radę gminy uchwały na podstawie przepisów samorządowych ustaw ustrojowych regulujących w sposób ogólny organizację i funkcjonowanie samorządowych centrów usług wspólnych. Powołanie w podstawie prawnej błędnego przepisu, przy spełnieniu wszystkich wymagań stawianych przez prawidłowy przepis może zostać uznane co najwyżej za nieistotne naruszenie prawa i nie powinno skutkować nieważnością całej uchwały. Istotne jest bowiem to, czy akt prawny, w którym wadliwie wskazano podstawę prawną, zawiera w swojej treści wszystkie elementy zawarte przez ustawodawcę we właściwym przepisie.

Przekładając powyższe na występujący w analizowanym orzeczeniu stan faktyczny i prawny wskazać należy, że rolą organu nadzoru przy ustaleniu, że w podstawie prawnej uchwały został wskazany błędny przepis (art. 10a-10d ustawy o samorządzie gminnym), powinna być ocena, czy pomimo tej wady uchwała zawiera wszystkie elementy określone przez ustawodawcę w przepisie art. 15c Prawa zamówień publicznych. Dopiero uznanie, że taka uchwała nie wypełnia delegacji określonej w tym właściwym przepisie umożliwia organowi nadzoru stwierdzenie nieważności całej uchwały. Jeszcze raz bowiem podkreślić należy, że badając legalność konkretnej uchwały w pierwszej kolejności należy brać pod uwagę jej treść, a nie podstawę prawną, której wadliwe określenie (przy braku innych nieprawidłowości) może zostać uznane co najwyżej za nieistotne naruszenie prawa, niepowodujące nieważności całego takiego aktu prawnego.



Autor:
Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego


TAGI: CUW, Rada gminy, Rada Powiatu, Wyrok WSA,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu