Decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu

Ochrona przed hałasem jest jedną z wartości chronionych przez ustawodawcę na gruncie przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska[1].  W przepisach tej ustawy zawarto rozwiązania prawne pozwalające na określanie dopuszczalnych poziomów hałasu emitowanego do środowiska oraz egzekwowanie ich przestrzegania przez podmioty korzystające ze środowiska.  Środkiem, który ma zapewnić przestrzeganie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku od podmiotów, które nie mają obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego, jest decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu.

Co to takiego?

Decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu to decyzja administracyjna uregulowana w przepisach p.o.ś, wydawana z urzędu przez starostę (prezydenta miasta) w przypadku stwierdzenia, w następstwie pomiarów przeprowadzonych przez ten organ[2], że hałas emitowany z terenu danego zakładu przekracza dopuszczalne normy. Normy te określa rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku[3].

Co zawiera decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu?

W takiej decyzji określa się dopuszczalny poziom hałasu, który może być emitowany w porze dnia i w porze nocy przez instalacje i urządzenia znajdujące się w obrębie danego zakładu, określony wskaźnikiem hałasu L_{Aeq D}  (dla pory dnia) lub L_{Aeq N}  (dla pory nocy) i wyrażonym w decybelach (dB).

Wydając decyzję o dopuszczalnym poziomie hałasu starosta obowiązany jest wziąć pod uwagę, rodzaje terenów, wskazane w przywołanym rozporządzeniu Ministra Środowiska z 2007 r., na które oddziałuje hałas pochodzący od urządzeń i instalacji znajdujących się w danym zakładzie i określić dopuszczalny jego poziom zgodnie z normą ustaloną dla określonego rodzaju terenu, zgodnie z załącznikiem do tego rozporządzenia.

Rodzaj terenu, do którego należy dany obszar podlegający ochronie akustycznej, wynika przede wszystkim z treści miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, albowiem zgodnie z przepisem art. 114 ust. 1 p.o.ś., plan miejscowy powinien uwzględniać kwestię ochrony akustycznej obszarów faktycznie zagospodarowanych:

a) pod zabudowę mieszkaniową,

b) pod szpitale i domy pomocy społecznej,

c) pod budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

d) na cele uzdrowiskowe,

e) na cele rekreacyjno-wypoczynkowe,

f) pod zabudowę mieszkaniowo-usługową.

Jeżeli natomiast dla danego obszaru nie został uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, starosta, przy wydawaniu decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu, samodzielnie ustala, czy dany teren należy do jednego z rodzajów wymienionych powyżej na podstawie oceny sposobu faktycznego zagospodarowania i wykorzystania tego terenu oraz terenów sąsiednich.

Decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu może ulec zmianie w przypadku, gdy:

• dla obszaru, na który oddziałuje hałas pochodzący z danego zakładu uchwalony zostanie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, albo gdy plan już obowiązujący utraci moc,
• nastąpi zmiana faktycznego zagospodarowania terenu, dla którego nie uchwalono planu miejscowego,
• nastąpi zmiana obowiązujących dopuszczalnych poziomów hałasu.

Decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu nie wydaje się, jeżeli hałas powstaje w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, kolei linowych, portów oraz lotnisk lub z działalnością osoby fizycznej niebędącej przedsiębiorcą.

Jakie są konsekwencje naruszenia warunków decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu?

Organem kompetentnym do kontroli przestrzegania warunków decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu jest wojewódzki inspektor ochrony środowiska.

W ramach wykonywanych przez siebie zadań kontrolnych, organ ten ma prawo do wykonywania pomiarów poziomu hałasu i stwierdzania na tej podstawie, czy warunki decyzji zostały dotrzymane.

Dodatkowo, podmiot, w stosunku do którego została wydana decyzja o dopuszczalnym poziomie hałasu, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 września 2021 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji[4], obowiązany jest do wykonywania okresowych pomiarów poziomu hałasu z częstotliwością co najmniej raz na dwa lata. Wyniki takich pomiarów są obowiązkowo przekazywane staroście (prezydentowi miasta) oraz właściwemu wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska.

Stwierdzenie przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, w wyniku przeprowadzonej kontroli lub na podstawie oceny wyników pomiarów wykonanych przez podmiot obowiązany, może skutkować nałożeniem administracyjnej kary pieniężnej. Karę nakłada się osobno za przekroczenie w porze dnia i w porze nocy (przez porę dnia należy rozumieć przedział czasowy między godziną 6:00 a 22:00, natomiast pora nocy oznacza przedział czasowy od godziny 22:00 do 6:00).

Wysokość administracyjnej kary pieniężnej za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu zależna jest od wielkości stwierdzonego przekroczenia oraz liczby dób, w których trwało przekroczenie. Wymiar administracyjnej kary pieniężnej co do zasady oblicza się
jako iloczyn liczby dób, w których trwało przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu oraz stawki kary wyrażonej w złotych za każdy dB przekroczenia, zgodnie
z obowiązującym w danym roku obwieszczeniem ministra właściwego do spraw klimatu.

[1]t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 54 ze zm.; w treści artykułu także jako „p.o.ś.”

[2]Zgodnie z obowiązującym brzmieniem przepisu art. 115a p.o.ś., dopuszcza się także stwierdzenie przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu na podstawie pomiarów podmiotu obowiązanego do ich prowadzenia, jednakże przepisy rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 września 2021 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1706)  nakładają obowiązek prowadzenia poziomów emisji hałasu wyłącznie na podmioty posiadające pozwolenie zintegrowane lub decyzję o dopuszczalnym poziomie hałasu

[3]t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 112

[4] t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1706