Prawo do informacji publicznej a informacje przetworzone

Wprowadzenie

Zgodnie z Ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 902, dalej: UDIP), każdemu, z pewnymi zastrzeżeniami, przysługuje prawo do uzyskania informacji od władz publicznych. Obowiązane do udostępnienia stanu wiedzy o sprawach publicznych są również jednostki samorządu terytorialnego, a osoba, która swoje prawo wykonuje, co do zasady nie musi wykazywać „interesu prawnego lub faktycznego” w uzyskaniu informacji publicznej (art. 2. ust. 2.). W praktyce często zdarzają się takie przypadki, w których odpowiedzialność podmiotów i sposób egzekwowania prawa do informacji okazują się niejednoznaczne. Dobrze ilustruje to sprawa, w której wyrok wydał Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) we Wrocławiu (IV SA/Wr 94/24).

Stan faktyczny

Skarżący w sprawie złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej przez Dyrektora Centrum Kultury. Informacją, o którą wnoszono, była ilość umów cywilnoprawnych zawartych przez organ w latach 2021-2022. Dyrektor Centrum Kultury odmówił udzielenia informacji, tłumacząc, że nie posiada odrębnego wykazu wszystkich umów, które są rozproszone po różnych komórkach. Aby więc udostępnić informację w formie, o którą proszono, organ byłby zmuszony do podjęcia szeregu działań. Niezbędne w ocenie Dyrektora Centrum Kultury byłoby zebranie, a następnie zliczenie dokumentów, występujących zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej, zaangażowanie kilku pracowników w celu dokładnej analizy oraz przygotowania rzetelnej informacji, a także weryfikacja każdej przechowywanej umowy. Najistotniejszym elementem uzasadnienia decyzji było stwierdzenie, że żądana informacja ma w ocenie organu charakter przetworzony. Zgodnie zatem z art. 3. ust. 1. pkt 1) UDIP, jej udzielenie zależy od wykazania, że jest ona szczególnie istotna dla interesu publicznego. A skoro tego nie wykazano, organ odmówił udostępnienia informacji.

Po otrzymaniu decyzji odmownej, wnioskodawca złożył skargę do sądu administracyjnego. W uzasadnieniu skargi, obok powołania się na Europejską Konwencję Praw Człowieka i inne dokumenty gwarantujące prawo człowieka do otrzymywania informacji, zauważono między innymi, że wnioskowana informacja wcale nie ma charakteru przetworzonej. Zdaniem skarżącego, sięgnięcie do archiwalnych materiałów w celu policzenia umów cywilnoprawnych nie wymagało bowiem „przetworzenia” informacji.

Wyrok WSA

Rozstrzygając skargę, Sąd powołał się w wyroku na doktrynę oraz stanowiska utrwalone w orzecznictwie sądów administracyjnych, w świetle których informacja przetworzona, o której jest mowa w art. 3. ust. 1. pkt 1) UDIP, a która nie została wprost zdefiniowana, to dane wymagające działań o charakterze intelektualnym (tj. analiz, obliczeń, ekspertyz itp.), a także nierzadko zaangażowania środków finansowych organu. Udostępnienie żądanej przez skarżącego w sprawie informacji nie wiązało się jednak w ocenie Sądu z żadną z tych czynności. Sąd zaznaczył, że podanie liczby zawartych umów nie oznacza konieczności podjęcia nadzwyczajnych czynności, wykraczających poza bieżącą działalność organu. Ponadto organ w piśmie sądowym wspomniał o prowadzonych przez siebie „spisach umów”, które powinny ułatwić udzielenie tej konkretnej informacji.

Sąd uchylił decyzję Dyrektora Centrum Kultury i zasądził od niego zwrot kosztów postępowania. Orzeczenie jest nieprawomocne.