Droga konieczna nie stanowi remedium na trud wystawienia pojemnika

Logistyka odbioru odpadów komunalnych, w szczególności w zabudowie śródmiejskiej, bywa pełna trudności oraz nieoczekiwanych zasadzek, znanych wyłącznie lokalnych autochtonom oraz doświadczonym operatorom usług. W praktyce nie brakuje przypadków w których utrudnienia te generowane są przez oczekiwania właścicieli nieruchomości co do sposobu udostępnienia kontenerów lub pojemników.  Nad jedną z takich spraw pochylił się nawet Sąd Najwyższy wydając postanowienie z dnia 12 lipca 2024 r., I CSK 3250/23.

Stan faktyczny

Właściciel nieruchomości, celem ułatwienia sobie sposobu udostępniania pojemników w których deponowane są odpady, wystąpił o ustanowienie drogi koniecznej. Aktualnie w kamiennicy, jak w szeregu innych, altana śmietnikowa znajduje się na zapleczu, a kontenery muszą zostać wystawione przed budynek co wymaga przeniesienia ich przez korytarz oraz po schodach. W istocie zatem wniosek o ustanowienie drogi koniecznej nie był motywowany brakiem dostępu do drogi publicznej, a jedynie trudnościami – właściciela nieruchomości – w realizacji obowiązków warunkujących zgodne z prawem udostępnienie pojemnika, w celu odebrania z niego odpadów komunalnych. Analogiczne trudności i oczekiwania właścicieli nieruchomości, w tym np. co do odbioru odpadów komunalnych z altan ulokowanych w niedostępnych dla pojazdów podpiwniczeniach, są wielokrotnie formułowane na terenie całego kraju, w szczególności w przypadku właścicieli nieruchomości w zabudowie wielolokalowej.

Stanowisko SN

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 12 lipca 2024 r., I CSK 3250/23, podkreślił, że „Sądy obu instancji zwróciły uwagę, że jedynym argumentem wnioskodawcy za ustanowieniem służebności drogi koniecznej dla nieruchomości (…) jest konieczność odbioru śmieci, które są składowane w altanie śmietnikowej, zaś do opróżnienia kubłów ze śmieciami wystarczy opisany wyżej dostęp pieszy. Niezależnie od tego wnioskodawca faktycznie dąży do ustanowienia drogi koniecznej dla nieruchomości składającej się z działki nr (…) zabudowanej kamienicą, która jest położona przy drodze publicznej. Sądy wskazały również, że wnioskodawca nie wykazał, iż nie jest technicznie możliwe poszerzenie klatki schodowej oraz zmniejszenie kąta nachylenia schodów w celu poprawy dogodności wynoszenia kubłów ze śmieciami. Wskazywana przez wnioskodawcę służebność przez nieruchomość składająca się z działki nr (…) w celu przystosowania jej do przejazdu (z obciążeniem do 2,5 tony), wymagałaby wykonania kosztownych prac technicznych, polegających na wzmocnieniu płyty stropowej pomieszczeń piwnicznych.”.

W uprzednio wydanych orzeczeniach zarówno sąd rejonowy, jak i okręgowy, z powołaniem na ww. okoliczności odmówimy ustanowienia drogi koniecznej.

Szereg praktycznych aspektów dotyczących zamówień na usługi odpadowe będziemy mieli przyjemność zaprezentować w ramach 6. edycji konferencji „Zamówienia publiczne w gospodarce odpadami komunalnymi”, która odbędzie się 25 września 2024 r. (https://go.przetargipubliczne.pl/). Autor artykułu, jak i pozostali prawnicy Działu Prawa Zamówień Publicznych serdecznie zapraszają Państwa na Konferencję.