Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

W związku ze zbliżającymi się wyborami samorządowymi kontynuujemy cykl artykułów z zakresu prawa wyborczego. Dziś przedstawiamy omówienie przepisów regulujących proces rejestracji oraz odmowy rejestracji kandydatów ubiegających się o mandant radnego oraz wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

W artykule pt. „Jak zostać radnym? Procedura zgłoszenia kandydatów” omówiona została kwestia przepisów regulujących proces zgłoszenia kandydatów ubiegających się o mandant radnego oraz wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Wskazano w nim m.in., że:

1. pierwszym etapem procesu rejestracji jest rejestracja komitetu wyborczego, zaś drugim – zgłaszanie kandydatów przez tak utworzony komitet;
2. komitet wyborczy wyborców musi powołać pełnomocnika wyborczego i pełnomocnika finansowego, którego dane osobowe wraz z nazwą komitetu ujmowane są w zawiadomieniu o utworzeniu komitetu;
3. zgłoszenie listy kandydatów w wyborach do rady gminy musi zawierać ustalone kodeksowo elementy;
4. zgłoszenie list kandydatów wymaga ich poparcia przez wyborców zamieszkałych na terenie gminy i ujętych w prowadzonym przez nią rejestrze wyborców;
5. zgłoszenie musi zostać dokonane najpóźniej w 34 dniu przed wyborów do godziny 16.00 wraz z wykazem podpisów.

Wariant nr 1  - zarejestrowanie zgłoszonych list kandydatów

Brak wad w zgłoszeniu, względnie korzystne dla komitetu postanowienie komisarza wyborczego lub Państwowej Komisji Wyborczej, skutkuje obowiązkiem niezwłocznego zarejestrowania zgłoszonych list kandydatów w okręgu przez gminną (miejską) komisję wyborczą, która sporządza jednocześnie protokół rejestracji, który po jednym egzemplarzu doręczany jest osobie zgłaszającej listę oraz właściwemu komisarzowi wyborczemu.

Ponadto rejestracja listy rodzi zobowiązanie komisji do niezwłocznego przekazania oświadczeń lustracyjnych kandydatów do oddziałowego biura lustracyjnego Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu właściwego ze względu na miejsce zamieszkania poszczególnych kandydatów.

Rozstrzygnięcie w sprawie rejestracji listy wyborczej albo jej odmowy dokonywane jest w formie uchwały, która wraz z uzasadnieniem niezwłocznie jest doręczana osobie zgłaszającej listę

Wariant  nr 2 – odmowa zarejestrowania zgłoszonych list kandydatów

Zgodnie z art. 430 § 1 kodeksu wyborczego, w razie stwierdzenia, że zgłoszenie nie uzyskało wymaganego – w myśl art. 427 § kodeksu wyborczego – poparcia wyborców, gminna komisja wyborcza odmawia przyjęcia zgłoszenia. Jednocześnie komisja wskazuje stwierdzone wady i zwraca zgłoszenie pełnomocnikowi. Uchwała komisji w tym przedmiocie powinna więc zawierać trzy elementy rozstrzygnięcia:

1. odmowę przyjęcia zgłoszenia;
2. wskazanie wad wykazu osób popierających listę kandydatów;
3. zwrot zgłoszenia pełnomocnikowi.

Jeżeli usunięcie wskazanych w art. 430 § 1 kodeksu wyborczego wad zgłoszenia nie jest możliwe w terminie ustalonym dla dokonania zgłoszeń (art. 428 § 1 kodeksu wyborczego), komisja odmawia rejestracji zgłoszenia. W praktyce wskazana sytuacja będzie miała miejsce, jeżeli komisja swoją uchwałę podejmie już po upływie terminu określonego w art. 428 § 1 kodeksu wyborczego. O treści uchwały komisja niezwłocznie zawiadamia pełnomocnika.

Z treści art. 430 § 2 kodeksu wyborczego wynika, że brak wymaganej liczby podpisów obywateli nie może być uzupełniony po upływie 35 dnia przed dniem wyborów[1].

W wypadku niespełnienia wymogów kodeksu wyborczego, innych niż te, które zostały wskazane w art. 430 kodeksu wyborczego, komisja wyborcza po weryfikacji zgłoszenia list kandydatów wzywa osobę zgłaszającą listę do uzupełnienia braków w terminie 2 dni.

Wady zgłoszenia, mają charakter formalny i podlegają usunięciu. Najczęściej są to wady o charakterze techniczno-porządkowym, których usunięcie nie będzie nastręczać większych trudności, np. brak potwierdzenia za zgodność z oryginałem złożonego dokumentu, błędy w pisowni nazwisk kandydatów na radnych czy też brak określonych danych osobowych.

Dwudniowy termin na usunięcie stwierdzonych wad liczy się od daty doręczenia uchwały pełnomocnikowi, przy czym, jak każdy termin liczony w dniach, zaczyna on swój bieg od dnia następnego po upływie dnia, w którym doręczono uchwałę, a kończy bieg drugiego dnia z końcem godzin urzędowania organu wyborczego, który doręczał uchwałę. W przypadku nieusunięcia wskazanych wad w wyznaczonym terminie komisja w formie uchwały odmawia rejestracji zgłoszenia w całości lub co do poszczególnych kandydatów. Odmowa rejestracji co do poszczególnego kandydata jest możliwa tylko wówczas, jeżeli liczba kandydatów na liście zawiera więcej nazwisk od minimalnej dopuszczalnej liczby kandydatów na liście. W przeciwnym wypadku komisja odmawia rejestracji zgłoszenia w całości.

Uchwały gminnej komisji wyborczej, o których mowa w art. 430 oraz art. 431 kodeksu wyborczego, wraz z uzasadnieniem, podaje się niezwłocznie do publicznej wiadomości oraz doręcza się osobie zgłaszającej listę. Od uchwały osobie zgłaszającej listę przysługuje prawo wniesienia odwołania do komisarza wyborczego w terminie 2 dni od daty jej podania do publicznej wiadomości, który rozpatruje odwołanie w terminie 2 dni i wydaje postanowienie w sprawie odwołania.

Na postanowienie komisarza wyborczego uznające odwołanie za nieuzasadnione osobie zgłaszającej listę przysługuje prawo wniesienia skargi do Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 2 dni od daty doręczenia postanowienia. Skarga nie przysługuje na postanowienie uwzględniające odwołanie, nawet jeśli nie zostało ono uwzględnione w takim zakresie, w jakim domagał się tego odwołujący (osoba zgłaszająca listę), tj. np. w sytuacji, gdy komisarz uchylił uchwałę gminnej komisji wyborczej i przekazał jej sprawę do ponownego rozpatrzenia, jakkolwiek z przyczyn tylko częściowo zgodnych z treścią odwołania.

Państwowa Komisja Wyborcza rozpatruje skargę i wydaje w terminie 2 dni postanowienie uznające skargę za nieuzasadnioną albo w razie stwierdzenia, że postanowienie zostało podjęte z naruszeniem prawa, uchyla je i przekazuje do ponownego rozpoznania bądź podejmuje rozstrzygnięcie w sprawie. Od postanowienia Państwowej Komisji Wyborczej nie przysługuje środek prawny.

 

---

[1] Postanowienie SN 7 sędziów z dnia 19 września 2002 r., sygn. III SW 28/02, LEX nr 74689.

---

 

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj