Egzekucja w administracji – nowe wzory tytułów wykonawczych

Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej. Projekt ma na celu dostosowanie dotychczasowych regulacji związanych z ustawą z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.

Przesłanki sporządzenia projektu rozporządzenia

Artykuł stanowi wskazanie najważniejszych projektowanych zmian związanych z przygotowanym projektem rozporządzenia Ministra Finansowe w sprawie wzorów tytułów wykonawczych stosowanych w egzekucji administracyjnej[1], który ukazał się na stronie Rządowego Centrum Legislacji w dniu 19 października 2023 r.

Podstawą przygotowania projektu rozporządzenia były zmiany, które wejdą w życie z dniem 25 marca 2024 r., w związku z art. 29 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw[2].

Do założeń ustawy nowelizującej należało m.in.:

• zniesienie obowiązku nadania tytułom wykonawczym klauzuli organu egzekucyjnego o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji administracyjnej;
• zmienienie elementów tytułu wykonawczego, w tym m.in. danych identyfikujących zobowiązanego;
• doprecyzowanie  możliwości prowadzenia egzekucji z majątku podmiotu, który uzyskał korzyść majątkową, o którym mowa w art. 26 § 1e pkt 4c ustawy[3];
• umożliwienie prowadzenia egzekucji administracyjnej w zakresie należności pieniężnych wynikających z deklaracji złożonej w państwie członkowskim identyfikacji,

Zmiany zawarte w projekcie rozporządzenia

Ustawa nowelizująca wprowadziła uproszczenie etapu wszczęcia postępowania egzekucyjnego polegające na rezygnacji z klauzuli organu egzekucyjnego o skierowaniu do egzekucji administracyjnej tytułu wykonawczego zarówno stosowanego w egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym jak i niepieniężnym. Zmiana ta skutkuje koniecznością modyfikacji wzorów tytułów wykonawczych TW-1[4], TW-2[5] i TW-3[6].

Zmiany obejmują m.in.:

1. Rezygnację z klauzuli organu egzekucyjnego:
2. Zmiany elementów wzorów tytułów wykonawczych w zakresie danych identyfikujących zobowiązanego;
3. Zmiany elementów wzorów tytułów wykonawczych w zakresie dat wydania/ wystawienia tytułów;
4. Zmiany elementów wzoru TW-3 w zakresie dodania danych podmiotu, który uzyskał korzyść majątkową, o którym mowa w art. 26 § 1e pkt 4c ustawy;
5. Zmiany elementów wzoru TW-1 związane z przekształceniem zajęcia zabezpieczającego w zajęcie egzekucyjne;
6. Zmiany elementów wzorów tytułów wykonawczych w zakresie danych dotyczących należności pieniężnych; 
7. Zmiany elementów wzorów tytułów wykonawczych w zakresie oznaczenia wierzyciela;
8. Zmiany elementów wzoru TW-3 w zakresie pouczeń.

Jaki będzie termin na przygotowanie się na nadchodzące zmiany?

W § 2 ust. 1 projektu rozporządzenia wskazano przepis przejściowy umożliwiający stosowanie dotychczasowych wzorów tytułów wykonawczych nie dłużej niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanego rozporządzenia. Przepis ten, w ocenie Projektodawców, da wierzycielom możliwość, a nie obowiązek stosowania dotychczasowych wzorów tytułów wykonawczych. Zapewnieni to wierzycielom niezbędny czas na wdrożenie w systemach informatycznych nowych wzorów tytułów wykonawczych, przy zachowaniu ciągłości ich wystawiania.

Zdaniem autorów projektu rozporządzenia, brak regulacji w tym zakresie mógłby spowodować paraliż wszczynania postępowań egzekucyjnych w przypadku, gdy wierzyciele nie byliby w stanie dostosować swoich systemów informatycznych do nowych wzorów do czasu wejścia w życie projektowanego rozporządzenia. Spowodowane tym opóźnienie we wszczynaniu postępowań egzekucyjnych mogłoby mieć negatywny wpływ na dochody jednostek sektora finansów publicznych, w tym budżety jednostek samorządu terytorialnego.

W § 2 ust. 2 pkt 1 projektu rozporządzenia projektodawcy zaproponowali przepis przejściowy umożliwiający stosowanie dotychczasowych wzorów po dniu wejścia w życia rozporządzenia. We wzorach tych wierzyciel nie będzie wypełniał części „Informacja o nadaniu przez organ egzekucyjny klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji administracyjnej” oraz części „Oznaczenie i klauzula organu egzekucyjnego”. Projektowana regulacja zapewni prawidłowe stosowanie dotychczasowych wzorów tytułów wykonawczych, w powyższym zakresie, do czasu zaimplementowania nowych wzorów tytułów wykonawczych w systemach informatycznych.

[1] https://legislacja.gov.pl/projekt/12378010/katalog/13012144#13012144 [dostęp: 23.10.2023 r.]. Dalej: projekt rozporządzenia.

[2] Dz. U. poz. 556, ze zm., dalej: ustawa nowelizująca.

[3] Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 479 ze zm.).

[4] Tytuł wykonawczy stosowany w egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym.

[5] Tytuł wykonawczy stosowany w egzekucji obowiązków o charakterze niepieniężnym.

[6] Kolejny tytuł wykonawczy.