Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu[1] uznał za niedopuszczalne wniesienie skargi do sądu administracyjnego za pośrednictwem poczty elektronicznej organu administracji publicznej.

Stan faktyczny

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem odrzucił skargę Skarżącego na przewlekłe prowadzenie postępowania i bezczynność Organu administracji publicznej.

Orzeczenie zapadło w następującym stanie faktycznym.

Pismem z dnia 6 lutego 2023 r. Skarżący wniósł skargę na przewlekłe prowadzenie postępowania i bezczynność Organu za pośrednictwem jego poczty elektronicznej – skrzynki e-mail.

Pismem z dnia 16 lutego 2023 r. Organ administracji publicznej przekazał WSA w Poznaniu przekazał skargę wraz z aktami sprawy, a nadto w odpowiedzi na skargę wniósł o odrzucenie skargi z uwagi na brak wniesienia ponaglenia oraz fakt, iż została ona wniesiona na skrzynkę e-mail Organu administracji publicznej.

Zarządzeniem Przewodniczącej Wydziału IV WSA w Poznaniu z dnia 24 lutego 2023 r. pod rygorem odrzucenia skargi, wezwano Skarżącego do podpisania skargi

Pismem z dnia 18 kwietnia 2023 r. WSA w Poznaniu przesłał Skarżącemu oryginał skargi i pod rygorem odrzucenia skargi wezwano do podpisania skargi oraz do złożenia dowodu wniesienia ponaglenia na przewlekłość i bezczynność do właściwego organu - w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem odrzucenia skargi

WSA w Poznaniu doszedł do wniosku, że pismo uznane za skargę zostało wniesione za pośrednictwem zwykłej skrzynki email, zaś Organ administracji publicznej jest podmiotem wskazanym w art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne[2], a więc ujętym w katalogu podmiotów publicznych objętych obowiązkiem udostępnienia i zapewnienia obsługi elektronicznej skrzynki podawczej. Obowiązujące przepisy prawa nie przewidują możliwości skutecznego wniesienia skargi do sądu w formie elektronicznej za pośrednictwem poczty e-mail organu.

Sąd administracyjny podkreślił, że skarga została wniesiona bezskutecznie, ponieważ wysłanie wiadomości e-mail na adres elektroniczny poczty elektronicznej pracownika Organu administracji publicznej nie odpowiada aktualnym wymogom wniesienia skargi.

Komentarz

Przepis art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.[3] stanowi, że „sąd odrzuca skargę jeżeli z innych przyczyn wniesienie skargi jest niedopuszczalne”.

Odrzucenie skargi jest następstwem jej niedopuszczalności, które to pojęcie oznacza niemożliwość przyjęcia skargi przez sąd do merytorycznego rozpoznania i rozstrzygnięcia. Jest ona następstwem niespełnienia określonych przez prawodawcę wymagań, zwanych mianem przesłanek dopuszczalności zaskarżenia aktu lub czynności organu administracyjnego do sądu administracyjnego, jeżeli brak tych wymagań (odnoszących się do szeroko rozumianej formy skargi) nie może być usunięty w postępowaniu[4].

Jednym z ustawowych wymagań jest prawidłowe wniesienie skargi za pośrednictwem organu administracji publicznej do sądu administracyjnego. Do prawidłowych form wniesienia skargi zalicza się formę papierową lub formę dokumentu elektronicznego.

O ile w przypadku formy papierowej skargi, doręcza się ją na adres do korespondencji organu administracji publicznej za pomocą operatora pocztowego bądź składa się ją osobiście w siedzibie organu, tak w przypadku formy dokumentu elektronicznego skargi, wnosi się ją do elektronicznej skrzynki podawczej tego organu.

Należy mieć na uwadze, że „poczta elektroniczna (adres e-mail) stanowi bez wątpienia środek komunikacji elektronicznej i jest objęta definicją w art. 3 pkt 4 u.i.p.p., nie jest jednak tożsama z pojęciem elektronicznej skrzynki podawczej, która stanowi "dostępny publicznie środek komunikacji elektronicznej" i służy "do przekazywania dokumentu elektronicznego". Pojęcie elektronicznej skrzynki podawczej nie jest więc tożsame z adresem e-mail, choćby ten drugi był dostępny w przestrzeni publicznej”[5].

Zdaniem sądów administracyjnych „(…) skierowanie skargi do sądu administracyjnego w formie pisma elektronicznego skierowanego do odbiorcy na e-mail, który nie jest elektroniczną skrzynką podawczą nie może być uznane jako skuteczne wniesienie skargi "w formie dokumentu elektronicznego do elektronicznej skrzynki podawczej tego organu". Elektroniczna skrzynka podawcza, wymagająca spełnienia standardów określonych i opublikowanych na ePUAP przez ministra właściwego do spraw informatyzacji nie jest zatem tożsama z jakimkolwiek adresem elektronicznym, czy "urzędową skrzynką mailową", a funkcjonalność elektronicznej skrzynki podawczej zasadniczo wiąże się z dostarczaniem dokumentów do tzw. podmiotu publicznego. (…) Doręczenia dokonywane za pomocą ePUAP uważa się za dokonane przez podmiot publiczny lub do podmiotu publicznego, który utworzył na ePUAP elektroniczną skrzynkę podawczą. Za pomocą ePUAP możliwe jest przekazywanie doręczanych podmiotowi publicznemu dokumentów elektronicznych do jego systemu teleinformatycznego. Należy też podkreślić, że w przypadku odebrania dokumentu elektronicznego przez elektroniczną skrzynkę podawczą podmiotu publicznego wydane poświadczenie przedłożenia jest automatycznie tworzone i udostępniane nadawcy tego dokumentu przez system teleinformatyczny służący do obsługi doręczeń. Tym samym poświadczenie przedłożenia jest automatycznie generowane przez system teleinformatyczny i przekazywany nadawcy. Jeżeli zatem pismo (podanie, wniosek, skarga) zostało przesłane drogą elektroniczną do podmiotu publicznego, zgodnie z warunkami korzystania z platformy e-PUAP, to automatyczne wygenerowanie poświadczenia przedłożenia pozwala przyjąć przez nadawcę, że dokument ten wpłynął do urzędu). Standardów takich nie musi spełniać ‘zwykła’ skrzynka mailowa”[6].

Z uwagi na fakt, że w analizowanej sprawie skarga została wniesiona na skrzynkę e-mail Organu administracji publicznej, która nie jest elektroniczną skrzynka podawczą w rozumieniu przepisów p.p.s.a., WSA w Poznaniu słusznie uznał, iż jest ona wadliwa pod względem formalnym, co uniemożliwiło jej konwalidację i odrzucił ją na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 p.p.s.a.

---

[1] Dalej: WSA w Poznaniu.

[2] Tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 57, dalej: u.i.p.p.

[3] Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634, dalej: p.p.s.a.).

[4] A. Kabat, Art. 58 [w:] B. Dauter, M. Niezgódka-Medek, A. Kabat (red.), Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2021, LEX.

[5] Postanowienie WSA w Bydgoszczy z dnia 23 sierpnia 2022 r., sygn. II SA/Bd 262/21, LEX nr 3421030.

[6] Postanowienie NSA z dnia 10 września 2019 r., sygn. II FZ 483/19, CBOSA.