Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

24.02.2023

Usuwanie odpadów cz. III - zabezpieczenie wykonania obowiązku

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego wierzyciel ma możliwość zabezpieczenia swoich interesów (np. zapewnienia egzekucji kosztów wykonania zastępczego) w toku postępowania zabezpieczającego.

Brak dobrowolnego usunięcia odpadów z miejsc nieprzeznaczonych do ich składowania lub magazynowania przez posiadacza odpadów (zobowiązanego) prowadzi do konieczności podjęcia przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) czynności zmierzających do przymusowego wyegzekwowania tego obowiązku[1]. W przypadku, kiedy organ wykonawczy gminy (wierzyciel) dojdzie do przekonania, że okoliczności wskazują, że egzekucja ww. obowiązku może być utrudniona lub udaremniona istnieje możliwość dokonania – także przed terminem wykonania obowiązku o charakterze niepieniężnym (jakim jest obowiązek usunięcia odpadów)[2] – stosownego zabezpieczenia, w oparciu o przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Ustawodawca wskazuje przykładowe okoliczności, uzasadniające ustanowienie zabezpieczenia (np. brak płynności finansowej zobowiązanego, wyzbywanie się przez niego majątku)[3]. Otwarty katalog tych okoliczności powoduje, że wierzyciel ma możliwość ustanowienia zabezpieczenia w każdej sytuacji, kiedy istnieje obiektywne i realne ryzyko, że egzekucja może okazać się nieskuteczna. Takimi okolicznościami mogą być m.in. zaprzestanie działalności przez zobowiązanego[4], czy też istotne pogorszenie jego sytuacji finansowej[5]. Wierzyciel powinien wykazać istnienie przesłanek, uzasadniających dokonanie zabezpieczenia.

Zabezpieczenie obowiązków o charakterze niepieniężnym powinno być adekwatne do okoliczności i obowiązku, jaki ma być wykonany, jak również nie powinno obciążać zobowiązanego ponad potrzebę[6]. W doktrynie wskazuje się, że formami (środkami) zabezpieczenia mogą być np.: „/…/ zakaz sprzedaży czy innego dysponowania rzeczą ruchomą, która podlega wydaniu; zakaz dysponowania narzędziami i materiałami, które mają być użyte w ramach wykonania zastępczego; zakaz opuszczania przez zobowiązanego w określonym czasie miejsca zamieszkania, jeśli ma on wykonać obowiązek osobiście itd.”[7].

W przypadku, kiedy egzekucja obowiązku o charakterze niepieniężnym będzie wiązała się z nakładami finansowymi (np. koszt wykonania zastępczego) wierzyciel ma możliwość zastosowania zabezpieczenia właściwego dla egzekucji świadczeń pieniężnych. W szczególności ma możliwość dokonania zajęcia pieniędzy, wynagrodzenia za pracę, wierzytelności z rachunków bankowych i wkładów oszczędnościowych oraz innych wierzytelności, jeżeli w ten sposób zostanie zabezpieczone pokrycie przez zobowiązanego kosztów wykonania zastępczego[8]. Możliwe jest również zajęcie ruchomości, bądź obciążenie nieruchomości zobowiązanego hipoteką przymusową[9].

Jeżeli w danym stanie faktycznym uzasadnione jest zastosowanie więcej niż jednego sposobu zabezpieczenia, to wierzyciel ma taką możliwość (np. jednoczesnego zajęcia ruchomości i ustanowienia hipoteki przymusowej)[10]. Niemniej, także w tym przypadku wierzyciel powinien kierować się zasadą stosowania najłagodniejszego środka dla zobowiązanego[11], uwzględniając celowość zwiększenia dolegliwości, związanych z ustanowieniem zabezpieczenia.

Zastosowanie zabezpieczenia nie może jednak prowadzić do wykonania obowiązku[12]. W orzecznictwie wskazuje się, że „Jakkolwiek postępowanie zabezpieczające nie może prowadzić do wykonania przez zobowiązanego obowiązku, zapewniać jednak winno realne gwarancje, że w przyszłości dojdzie do jego wyegzekwowania. (…) Oczywiście zastosowany środek egzekucyjny powinien być jak najmniej uciążliwy dla zobowiązanego, jednakże ta najmniejsza uciążliwość nie może niweczyć celu zabezpieczenia, jakim jest stworzenie dla wierzyciela podatkowego pewnych gwarancji zaspokojenia”[13]. Oznacza to, że celem zabezpieczenia jest zapewnienie realizacji obowiązku w przyszłości.

Uchylenie zabezpieczenia obowiązku o charakterze niepieniężnym powinno nastąpić na żądanie zobowiązanego, w przypadku, gdy wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego nie został zgłoszony w terminie 3 miesięcy od dnia dokonania tego zabezpieczenia. W tym okresie wierzyciel powinien zatem wszcząć postępowanie egzekucyjne, zmierzające do przymusowego wyegzekwowania obowiązku usunięcia odpadów.

Zasygnalizowania wymaga, że ww. zabezpieczenie wykonania obowiązku usunięcia odpadów w oparciu o przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jest zagadnieniem odrębnym od możliwości sfinansowania tego obowiązku ze środków, pochodzących z tzw. „odpadowego” zabezpieczenia roszczeń, o którym więcej w innych artykułach na portalu prawodlasamorządu.pl[14].

 


[1] ​https://prawodlasamorzadu.pl/2023-01-27-usuwanie-odpadow-cz-i-jak-przymusic-posiadacza-odpadow-do-ich-usuniecia-z-miejsca-nieprzeznaczonego,

https://prawodlasamorzadu.pl/2023-02-10-usuwanie-odpadow-cz-ii-srodki-egzekucyjne

[2] Art. 154 § 2 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 479 z późn. zm.) [dalej jako upea].

[3] Art. 154 § 1 tiret pierwsze upea.

[4] Por. R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Wyd. 10, Warszawa 2021.

[5] Por. M. Faryna [w:] Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Komentarz, wyd. II, red. D. R. Kijowski, Warszawa 2015, art. 154.

[6] Art. 167 § 1 i § 2 upea.

[7] Por. R. Hauser, M. Wierzbowski (red.), Postępowanie egzekucyjne w administracji. Komentarz, Wyd. 10, Warszawa 2021.

[8] Art. 168 upea.

[9] Art. 164 § 1 pkt 1 i 2 w zw. z art. 168 upea.

[10] Art. 158 upea.

[11] Art. 7 § 2 upea.

[12] Art. 160 § 1  upea.

[13] Wyrok NSA z 23.08.2022 r., III FSK 4583/21, LEX nr 3405055.

[14] https://prawodlasamorzadu.pl/2022-12-05-odpadowe-zabezpieczenie-roszczen-do-zmiany

 

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Autorzy artykułu

Dagmara Czajka

Radca prawny w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w prawie administracyjnym ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Magdalena Kurnatowska

Prawniczka w dziale prawa administracyjnego

Więcej z Przepisów §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj