Trwa nabór wniosków o dofinansowanie inwestycji w ramach programu priorytetowego NFOŚiGW „Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny”. Jakie warunki należy spełnić, aby uzyskać dofinansowanie oraz kto może się o nie ubiegać?

W dniu 13 lutego 2022 r. rozpoczął się nabór wniosków w ramach programu priorytetowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej [dalej: NFOŚiGW] pn. „Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny”. Program skierowany jest do przedsiębiorców i obejmuje inwestycje w zakresie budowy nowych, rozbudowy lub modernizacji istniejących instalacji fermentacji selektywnie zebranych bioodpadów komunalnych i wykorzystania uzyskanego biogazu do wytwarzania energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji.

Nabór wniosków prowadzony jest w trybie ciągłym, natomiast planowaną datą zakończenia naboru jest 30 czerwca 2024 r. Okres kwalifikowalności kosztów oznaczono jako okres od 1 września 2022 r. do 31 grudnia 2030 r.

Dotacja, a może pożyczka?

W ramach programu możliwe jest otrzymanie dofinansowania w formie dotacji lub pożyczki.

Dofinansowanie w formie dotacji obejmuje 50% kosztów kwalifikowanych (bez limitu kwotowego), z zastrzeżeniem, że w przypadku ubiegania się o obie formy dofinansowania na ten sam projekt, kwota dotacji nie może przekroczyć udzielonej kwoty  pożyczki. Zastrzeżono ponadto, że jeżeli w instalacji będącej przedmiotem wniosku przetwarzane będą odpady inne niż selektywnie zebrane bioodpady komunalne lub komunalne osady ściekowe intensywność dofinansowania zmniejszona jest proporcjonalnie do udziału sumy mas selektywnie zebranych bioodpadów komunalnych i komunalnych osadów ściekowych w łącznej masie przetwarzanych odpadów.

Dofinansowanie w formie pożyczki obejmuje do 100% kosztów kwalifikowanych (także bez limitu kwotowego).

Jednocześnie, w stosunku do obu form dofinansowania wskazano, że dla inwestycji realizowanych w tzw. formule „project finance”[1] wymagany jest udział środków własnych w wysokości co najmniej 15% kosztów kwalifikowanych inwestycji, wniesionych w postaci udziału kapitału zakładowego, pokrytego wkładem pieniężnym.

Warunki dofinansowania

Wypłata transz dotacji może nastąpić wyłącznie w formie refundacji. Gdy natomiast jedna inwestycja realizowana jest zarówno w ramach umowy pożyczki, jak i dotacji – dotacja może zostać wypłacona po wypłacie wszystkich transz pożyczki.

W przypadku pożyczki, określono szersze warunki dofinansowania. Pożyczka może zostać udzielona na warunkach pomocy publicznej lub warunkach rynkowych. W pierwszym przypadku, oprocentowanie ustalone zostało na zasadzie: WIBOR 3M – nie mniej niż 1,5% w skali roku. W drugim przypadku, oprocentowanie ustanowione zostało na poziomie stopy referencyjnej ustalonej zgodnie z komunikatem Komisji Europejskiej[2], z pewnymi szczegółowymi zastrzeżeniami. Ponadto, określono, że:

• odsetki z tytułu oprocentowania mają być spłacane na bieżąco w okresach kwartalnych;
• pożyczka może być udzielona na okres nie dłuższy niż 15 lat (okres finansowania liczony jest od daty planowanej wypłaty pierwszej transzy pożyczki do daty planowanej spłaty ostatniej raty kapitałowej);
• przy udzielaniu pożyczki może być stosowana karencja w spłacie rat kapitałowych (nie dłuższa niż 12 miesięcy od daty zakończenia realizacji inwestycji);
• pożyczka może być częściowo umorzona (szczegółowe warunki w tym zakresie zawarte zostały w odrębnym dokumencie), przy czym pożyczka udzielona beneficjentom będącym spółkami kapitałowymi może być umorzona w wysokości do 10% wypłaconej kwoty pożyczki, lecz nie więcej niż 5 milionów złotych, jeżeli udział w kapitale zakładowym spółki jednostki samorządu terytorialnego lub związku takich jednostek jest nie mniejszy niż 70%;
•  nie podlega umorzeniu pożyczka udzielona na warunkach rynkowych.

Inne warunki dofinansowania - decyzja środowiskowa

Przewidziano również ogólne warunki dofinansowania odnoszące się do obu form (zarówno dotacji jak i pożyczki). Wskazano chociażby, że pierwsza wypłata może nastąpić nie wcześniej niż po uzyskaniu przez beneficjenta ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli jest wymagana lub, o ile jest wymagane, po zgłoszeniu budowy, wobec którego właściwy organ nie wniósł sprzeciwu.

Kluczową jednakże okolicznością z punktu widzenia przedsiębiorców chcących ubiegać się o dofinansowanie w ramach programu, jest fakt, że na moment składania wniosku, jak i zawierania umowy z NFOŚiGW, nie trzeba legitymować się ostateczną decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach. Decyzję tę należy przedstawić nie później niż w terminie roku od dnia zawarcia umowy o dofinansowanie. Na etapie aplikowania o środki, beneficjent winien przedłożyć jedynie kopię wniosku o wydanie decyzji. Przez wzgląd na czas oczekiwania na wydanie decyzji (zwłaszcza, że często postępowania toczą się z udziałem wielu stron), powyższe zdecydowanie ułatwić może ubieganie się o dofinansowanie.

Kryteria wyboru inwestycji – kryteria dostępu

W założeniach programu priorytetowego wskazano również kryteria, które spełnić musi inwestycja, aby mogła zostać objęta dofinansowaniem. Wśród tzw. „kryteriów dostępu” wyszczególniono m.in. warunki, aby:

• realizacja inwestycji nie została zakończona przed dniem złożenia wniosku;
• wydajność instalacji fermentacji realizowanej w ramach inwestycji była nie mniejsza niż 5 tys. Mg/rok, przy czym łączna masa selektywnie zebranych komunalnych bioodpadów stanowi > 70% masy przetwarzanych odpadów;
• w oparciu o instalację będącą przedmiotem wniosku o dofinansowanie realizowany był proces recyklingu bioodpadów komunalnych;
• potrzeby własne w pierwszej kolejności zaspokajane były z energii wytworzonej w jednostce kogeneracji;
• w ramach planowanej inwestycji maksymalna moc wytwarzania energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji po realizacji inwestycji wynosiła 5 MW;
• dofinansowywaniu podlegały wyłącznie projekty, w ramach których poferment stały podlegać będzie stabilizacji tlenowej.

Aby ubiegać się o dofinansowanie, warunki te muszą być bezwzględnie spełnione.

Kryteria wybory inwestycji – kryteria jakościowe

W programie wskazano również szczegółowe kryteria jakościowe, za spełnienie których przyznawane są punkty. Całkowite niespełnienie określonych kryteriów powodować może przy tym odrzucenie wniosku.

Przykładowe kryterium stanowi „Możliwość wykorzystania energii cieplnej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji”. Jeżeli instalacja została przyłączona do publicznej sieci ciepłowniczej i udokumentowano możliwość odbioru ciepła przez operatora sieci – wniosek otrzymuje dodatkowe punkty. Jeżeli instalacja nie ma możliwości technicznych lub formalnych do przekazywania energii do publicznych sieci ciepłowniczych – wniosek nie otrzymuje punktów. Negatywna ocena kryterium (uzyskanie 0 pkt) w tym przypadku nie powoduje jednak odrzucenia wniosku.

Podsumowanie

NFOŚiGW przeznaczył w ramach programu 1.500.000 tys. zł, w tym 750.000 zł dla bezzwrotnych form dofinansowania (dotacja) oraz 750.000 zł dla form zwrotnych (pożyczka). Środki do rozdysponowania są zatem znaczne. Jednocześnie, warunki i kryteria uzyskania dofinansowania wydają się być realistyczne i możliwe do spełnienia, w związku z czym warto rozważyć zaaplikowanie o takie wsparcie.

Szczegółowe zasady i założenia programu znajdują się na stronie NFOŚiGW pod linkiem: https://www.gov.pl/web/nfosigw/rozwoj-kogeneracji-w-oparciu-o-biogaz-komunalny

[1] Patrz np. https://pl.wikipedia.org/wiki/Project_finance

[2] Komunikat Komisji Europejskiej w sprawie zmiany metody ustalania stóp referencyjnych i dyskontowych (Dz. Urz. UE C14 19.01.2008, str. 6).