Uproszczona procedura planistyczna

Na początku listopada wiceminister rozwoju i technologii Piotr Uściński zapowiedział w mediach, że za parę tygodni ministerstwo zakończy prace rządowe nad projektem nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i trafi on do parlamentu. Na dzień dzisiejszy, ze strony Rządowego Centrum Legislacji wynika, że projekt utknął na etapie prac Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, a więc otwartym pozostaje pytanie, kiedy trafi do Sejmu.

Warto się jednak przyjrzeć planowanym zmianom jako, iż projekt przewiduje m.in. od dawna oczekiwane, zarówno przez gminy jak i przez inwestorów nowe rozwiązania prawne dotyczące uproszczonego, a tym samym przyspieszonego trybu sporządzania i uchwalania planu miejscowego oraz dokonywania zmian w obowiązujących planach miejscowych.

Kiedy znajdzie zastosowanie tryb uproszczony?

Projekt zakłada, że zastosowanie postępowania uproszczonego dopuszczalne będzie w konkretnie wymienionych w ustawie przypadkach. Wyliczenie zawarto w projektowanym art. 27b. Zasadniczo stosowanie trybu uproszczonego nie będzie możliwe przy uchwalaniu planu miejscowego dla terenu nim wcześniej nie objętego, lecz ma służyć dokonywaniu zmian w planach już uchwalonych.

Wyjątek odnosi się do odnawialnych źródeł energii [dalej: OZE]. Projekt nowelizacji zakłada  zastosowanie postępowania uproszczonego przy uchwalaniu planu miejscowego, jeśli plan ten dotyczy wyłącznie lokalizacji instalacji OZE (a więc ma na celu wyznaczenie w planie miejscowym terenu pod tego rodzaju instalacje). Jak wskazuje uzasadnienie projektowanych zmian, celem tego rozwiązania jest przyspieszenie procesu inwestycyjnego w zakresie lokalizacji instalacji OZE, w związku z objęciem instalacji o dużych mocach, obowiązkiem lokalizacji na podstawie planu miejscowego w  projektowanym art. 14 ust. 6a pkt 2.

W przypadku OZE również zmiana planu miejscowego będzie możliwa w trybie uproszczonym. Pozostałe przypadki, w których zmiana planu miejscowego będzie możliwa w trybie uproszczonym wymieniono w projektowanym art. 27b pkt 2.

Niewielki zakres zmian w planie

Najważniejsza jest możliwość zastosowania trybu uproszczonego w przypadku, gdy obowiązujący plan miejscowy wymaga nieznacznych zmian. Proponuje się, by było to możliwe jeżeli zmiana planu miejscowego dotyczy wyłącznie:

• zmiany ustaleń dotyczących kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu o wartość nie większą niż 10% wartości obowiązujących parametrów i wskaźników, o których mowa w art. 15 ust. 2 pkt 6 lub ust. 3 pkt 10 (tj. wskaźniki zagospodarowania terenu, maksymalna intensywność zabudowy, maksymalna i minimalna nadziemna intensywność zabudowy, minimalny udział procentowy powierzchni biologicznie czynnej w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, maksymalna powierzchnia zabudowy w odniesieniu do powierzchni działki budowlanej, maksymalna wysokość zabudowy, minimalna liczba miejsc do parkowania w tym miejsc przeznaczonych na parkowanie pojazdów zaopatrzonych w kartę parkingową i sposób ich realizacji oraz linie zabudowy i gabaryty obiektów oraz minimalna powierzchnia nowo wydzielonych działek budowlanych);
• zmiany ustaleń dotyczących sposobu i terminu tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów,
• zmiany ustaleń dotyczących kolorystyki obiektów budowlanych lub pokrycia dachów,
• zmiany przebiegu linii rozgraniczających tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania lub linii zabudowy o nie więcej niż 1 m.

Pozostałe przypadki zastosowania trybu uproszczonego

Spośród pozostałych przypadków na uwagę zasługuje możliwość zastosowania trybu uproszczonego, gdy zmiana dotyczy wyłącznie m. in.

• wprowadzenia ustaleń wynikających z decyzji dotyczących lokalizacji lub realizacji inwestycji celu publicznego, wydanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie lub organy administracji publicznej inne niż organy gminy;
• wprowadzenia ustaleń wynikających z zakazów lub ograniczeń zabudowy i zagospodarowania terenu, określonych w przepisach ustaw lub aktów, w tym aktów prawa miejscowego, wydanych na ich podstawie;
• zmiany przeznaczenia terenu niepowodującej zmiany obowiązującego zakazu zabudowy lub ograniczeń zabudowy i zagospodarowania terenu określonych na podstawie przepisów odrębnych oraz umożliwiającej realizację inwestycji niepowodującej zwiększenia oddziaływania na środowisko, zwiększenia uciążliwości dla terenów sąsiednich, oraz wprowadzenia ograniczeń zabudowy i zagospodarowania terenów sąsiednich.

Wydaje się, że na warunkach określonych w ostatnim ww. podpunkcie będzie można zastosować tryb uproszczony jeśli np. zmiana planu miałaby dotyczyć zmiany przeznaczenia jednej działki ewidencyjnej, co w praktyce jest najczęstsze i dotychczas powodowało konieczność przeprowadzenia całej skomplikowanej procedury planistycznej w istocie dla jednego wnioskodawcy.

Wyłączenia

Projektowany przepis wskazuje też obiekty i obszary, dla których z uwagi na ich cechy i związane z nimi uwarunkowania, powinna zostać zastosowana standardowa procedura sporządzania planu miejscowego. W katalogu wskazano m.in. lokalizację zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii, lokalizację przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, czy inwestycje lokalizowane na obszarze parków narodowych i ich otulin, rezerwatów przyrody i ich otulin. Wspomniane wyjątki od dopuszczalności zastosowania uproszczonego trybu procedowania nad planem miejscowym lub jego zmianą mogą w praktyce spowodować znacznie ograniczone możliwości jego wykorzystania. Przykład: duże farmy fotowoltaiczne. Z jednej strony projekt zakłada stosowanie trybu uproszczonego, jeśli plan lub jego zmiana ma dotyczyć wyłącznie lokalizacji instalacji OZE. Z drugiej strony wykluczone jest jego zastosowanie, jeżeli zmiana planu wiąże się z przeznaczeniem gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne wymagającego zgody, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (projektowany art. 27b ust. 2 pkt 2).

Wymagana zgoda wojewody

Projektowane przepisy zakładają, że dopiero po sporządzeniu projektu planu, organ wykonawczy gminy zobowiązany jest wystąpić do wojewody o wyrażenie zgody na zastosowanie postępowania uproszczonego. Wojewoda na wyrażenie zgody ma 14 dni od dnia wystąpienia o jej wyrażenie. Nieprzedstawienie stanowiska w tym terminie uważa się za równoznaczne z wyrażeniem zgody.

Jeśli Wojewoda nie wyrazi zgody na zastosowanie postępowania uproszczonego organ zobowiązany jest wykonać wszystkie dalsze czynności, jak w standardowej procedurze sporządzania planu miejscowego.  

Podsumowanie

Wprowadzenie możliwości zastosowania uproszczonej procedury planistycznej należy ocenić jak najbardziej pozytywnie. Otwartym pozostaje pytanie, czy katalog przypadków, w których może on znaleźć zastosowanie został skonstruowany prawidłowo.