Obowiązek zawiadomienia o nieprawdzie we wniosku o dodatek węglowy

Przygotowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska poradnik dla samorządów dotyczący wypłaty dodatku węglowego wskazuje na konieczność zawiadomienia organów ścigania w przypadku podania we wniosku o jego wypłatę nieprawdziwych danych. Warto w tym kontekście przypomnieć o prawnym obowiązku zawiadamiania przez instytucje samorządowe o popełnieniu przestępstwa, o którym dowiedziały się w związku ze swoją działalnością.

Wyjaśniając meandry działań dotyczących wypłaty dodatku węglowego, Ministerstwo Klimatu i Środowiska podkreśla konieczność zawiadamiania organów ścigania o „uzasadnionych wątpliwościach” dotyczących prawdziwości informacji zawartych we wniosku o przyznanie dodatku węglowego (str. 12; https://www.gov.pl/web/klimat/poradnik-dla-samorzadow-dotyczacy-wyplaty-dodatku-weglowego).

Zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym, informacje przedstawione we wniosku o wypłatę dodatku węglowego składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: "Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.". Klauzula ta zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.

Najprościej rzecz ujmując, powyższe oznacza, że kłamstwo we wniosku o dodatek węglowy jest przestępstwem, o którym mowa w art. 233 § 6 w związku z § 1 Kodeksu karnego. Osoba, która się dopuści takiego czynu podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Zawarte w poradniku wytyczne co do sposobu postępowania w sytuacji stwierdzenia podania nieprawdy przez wnioskującego o wypłatę dodatku węglowego stanowią odzwierciedlenie art. 304 § 2 Kodeksu postępowania karnego. W myśl tego przepisu, instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.

W świetle powyższego zaniechanie obowiązku zawiadomienia o nieprawdzie we wniosku o wypłatę dodatku węglowego może stanowić przestępstwo polegające na niedopełnieniu obowiązku przez funkcjonariusza publicznego (art. 231 Kodeksu karnego).