Wejście w życie przepisów o perspektywie finansowej na lata 2021 – 2027 wiąże się ze zmianą regulacji przede wszystkim w zakresie strategii rozwoju ponadlokalnego.

W życie weszła (choć nie w całości) ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027[1]. Zgodnie z jej art. 94 zmienione zostały niektóre przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym[2]. Dotyczą one przede wszystkim kwestii związanych ze strategią rozwoju ponadlokalnego.

Pierwsza modyfikacja bezpośrednio odnosi się do strategii rozwoju gminy. Zgodnie ze zmienionym art. 10f ust. 5 u.s.g. strategia rozwoju gminy podlega aktualizacji m.in. wówczas, gdy jest to konieczne dla zachowania jej spójności ze strategią rozwoju ponadlokalnego.

Kolejne zmiany dotyczą natomiast strategii rozwoju ponadlokalnego. W uzasadnieniu projektu u.z.r.z. wskazano, że zmiany te wynikają „ze zidentyfikowanych braków dotyczących podstawy prawnej dla podjęcia uchwały w sprawie rozpoczęcia prac nad strategią rozwoju ponadlokalnego i dla możliwości uchwalania przez partnerstwa jednostek samorządu terytorialnego programów rozwoju”[3].

Zgodnie z art. 10g ust. 4 u.s.g. w celu przygotowania i realizacji strategii rozwoju ponadlokalnego jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć w szczególności związek międzygminny, o którym mowa w art. 64 u.s.g., lub związek powiatowo-gminny, o którym mowa w art. 72a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 528 i 583), lub stowarzyszenie, o którym mowa w art. 84 u.s.g., lub zawierać porozumienie międzygminne, o którym mowa w art. 74 u.s.g. W swym dotychczasowym brzmieniu przepis ten odnosił się wprost tylko do gmin i nie stanowił o związkach powiatowo-gminnych.

Zgodnie z dodanym art. 10g ust. 4a u.s.g.  organ stanowiący związku międzygminnego albo stowarzyszenia, o którym mowa w art. 84 u.s.g., w drodze uchwały, określa szczegółowy tryb i harmonogram opracowania projektu strategii rozwoju ponadlokalnego, w tym tryb konsultacji, o których mowa w art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju.

Zmianie uległy również art. 10g ust. 5 u.s.g. (w zakresie umożliwienia wskazania starosty jako właściwego do m.in. opracowania projektu strategii rozwoju ponadlokalnego) oraz art. 10g ust. 9 u.s.g. (w zakresie aktualizacji strategii rozwoju ponadlokalnego).

Ponadto z dodanego art. 74 ust. 3 u.s.g. wynika, ze porozumienia międzygminnego zawartego w celu przygotowania i realizacji strategii rozwoju ponadlokalnego może być powiat. Jest to konstrukcja dotąd niespotykana.

Przewidziano przepisy przejściowe. Zgodnie z art. 132 u.z.r.z. przepisów art. 10g ust. 4a i 4b u.s.g. nie stosuje się do projektów strategii rozwoju ponadlokalnego, których opracowywanie rozpoczęto przed dniem wejścia w życie ustawy.

 

---

[1] Dz. U. z 2022 r. poz. 1079, zwana dalej u.z.r.z.

[2] Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm., zwana dalej: u.s.g.

[3] Uzasadnienie rządowego projektu ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027, Sejm IX kadencji, druk nr 2022, s. 62.