Statut gminy nie może modyfikować rozwiązań ustawowych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie prawomocnym wyrokiem z dnia 13 grudnia 2021 roku (sygn. III SA/Kr 642/21) stwierdził nieważność dwóch przepisów statutu jednej z małopolskich gmin z uwagi na ich istotną niezgodność z przepisami ustawy o samorządzie gminnym.

Uchwała rady gminy w sprawie statutu została zaskarżona do WSA w Krakowie przez Wojewodę Małopolskiego, który zakwestionował przepisy dotyczące:

1. komisji rady – zgodnie z zaskarżoną uchwałą „Komisje mogą sporządzać i przedkładać roczne plany pracy oraz sprawozdania z działalności";
2. procedury rozpatrywania raportu o stanie gminy – zgodnie z zaskarżoną uchwałą  mieszkaniec, który chciałby zabrać głos w debacie nad raportem o stanie gminy składa do przewodniczącego rady pisemne zgłoszenie, poparte podpisami co najmniej 50 osób.

WSA w Krakowie w całości podzielił zarzuty Wojewody i stwierdził nieważność obu zakwestionowanych przepisów.

Sąd podkreślił, że zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym rada gminy ze swojego grona może powoływać stałe i doraźne komisje do określonych zadań, ustalając przedmiot działania oraz skład osobowy. Komisje podlegają radzie gminy, przedkładają jej plan pracy oraz sprawozdania z działalności. Tym samym przedkładanie radzie planu pracy i sprawozdań ma charakter obowiązkowy, a nie fakultatywny jak postanowiono w statucie.

Odnośnie procedury rozpatrywania raportu o stanie gminy Sąd zwrócił uwagę, że gmina, której dotyczy kontrolowana uchwała liczy poniżej 20.000 mieszkańców, w związku z czym zgłoszenie mieszkańca dotyczące zabrania głosu w debacie musi być poparte zaledwie podpisami 20 osób, a nie 50 jak w przypadku gmin powyżej 20.000 mieszkańców.

W konsekwencji w obu przypadkach rada gminy dokonała nieuprawnionej modyfikacji przepisów ustawy ustrojowej.

Jednocześnie Sąd podkreślił, że dla dokonanej oceny nie ma wpływu wcześniejsze uchylenie uchwały przez radę gminy.

Wyrok jest prawomocny.