Posłowie, zauważając potrzebę reakcji na dosyć skomplikowane prawo odpadowe i problemy, jakie mają lokalne samorządy ze stosowaniem przepisów formułują interpelacje do Ministra Klimatu i Środowiska. Przyjrzymy się dwóm dokładniej.

Problem z nieszczelnością systemu

Jeden z posłów w zapytaniu do Ministra Klimatu i Środowiska (interpelacja nr 23381) dostrzegł problem związany z deklaracjami o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wskazując, że „liczba osób składających deklarację jest ok. 20% mniejsza niż liczba osób zameldowanych w gminie”. Problem nieskładania deklaracji, a co za tym idzie uchylania się mieszkańców od płatności za wywóz śmieci jest ogólnopolski i można go rozwiązać, w ocenie posła, poprzez stworzenie ogólnokrajowego systemu gromadzącego dane dotyczące deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, pozwalającego na weryfikację wykonywania ustawowego obowiązku i treści deklaracji.

W odpowiedzi Ministerstwo Klimatu i Środowiska wskazało, że utworzenie takowego systemu nie jest planowane. W odpowiedzi na interpelację wskazano jednak, iż we właśnie procedowanym projekcie zmiany ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i niektórych innych ustaw zaproponowano rozwiązanie umożliwiające gminom wprowadzenie możliwości indywidualnego rozliczania mieszkańców lokali w budynkach wielolokalowych z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Rozwiązanie to zdaniem Ministerstwa będzie możliwe w wypadku, gdy gmina (w ustawie uchwalonej przez Sejm: właściciel nieruchomości w uzgodnieniu z gminą) zapewni techniczne możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach. Wprowadzenie takiego rozwiązania – w ocenie Ministerstwa – umożliwi złożenie w zabudowie wielolokalowej indywidualnych deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami, co w efekcie ma przyczynić się do uszczelnienia gminnych systemów gospodarowania odpadami komunalnymi. Ministerstwo nie wykluczyło przy tym jednak możliwości stworzenia w przyszłości ogólnokrajowego systemu, zawierającego dane o podmiotach składających deklaracje i wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami z poszczególnych gmin.

Brak definicji ustawowych

Inna interpelacja (nr 23713) podejmuje z kolei tematykę tzw. opłaty śmieciowej, która z natury jest należnością publicznoprawną, a więc standard tej regulacji jest obwarowany wymogami takimi jak konieczność określenia w ustawie wszystkich istotnych elementów stosunku daninowego. Zaznaczyć przy tym należy, że NSA i TK wielokrotnie wskazywał na konieczność precyzyjnego określania i ścisłego stosowania ram ustawowych wobec opłaty śmieciowej. Poseł składający interpelację zwrócił uwagę na problem niezdefiniowanych pojęć dotyczących wyżej wymienionej opłaty oraz dowolności ich interpretacji przez samorządy, w wyniku czego dochodzi do zbytniej dowolności – zdaniem posła - w ustalaniu stawek opłat przez samorządy. Tym samym poseł wnioskował o dokonanie wykładni odpowiednich pojęć dotyczących opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Minister Klimatu i Środowiska w odpowiedzi na interpelację zapewnił, że jego celem jest takie projektowanie przepisów, aby były czytelne i łatwe do zastosowania w praktyce. Zauważył, że ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zapewnia gminom możliwość wyboru spośród czterech metod ustalania opłaty (od powierzchni lokalu, od liczby osób, zużytej wody i od gospodarstwa domowego) w celu wykorzystania tej, która najlepiej sprawdzi się na jej terenie. Odnosząc się natomiast do wykładni pojęć użytych w ustawie Minister odwołał się do Zasad techniki prawodawczej, które wskazują, że w ustawach należy posługiwać się poprawnymi wyrażeniami językowymi w ich podstawowym i powszechnie przyjętym znaczeniu oraz do obowiązku posługiwania się w ustawie określeniami, które zostały już wcześniej użyte w ustawie podstawowej dla danej dziedziny spraw, w szczególności określanej jako kodeks lub prawo. Jeżeli więc w ustawie użyte jest jakieś sformułowanie, to w pierwszej kolejności należy odnosić się do jego powszechnie przyjętego znaczenia lub do znaczenia, które nadała mu ustawa podstawowa, chyba że w danej ustawie zdefiniowane ono zostało w odmienny sposób.