Portal prowadzi ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.
Ziemski & Partners
Portal prowadzi ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.
Ziemski & Partners

Kolejna nowelizacja „ustawy śmieciowej” i chaos legislacyjny

27.01.2021
Uwaga: ten artykuł ma więcej niż 3 miesiące. Sprawdź aktualny stan prawny lub skontaktuj się z autorem.
Kolejna nowelizacja „ustawy śmieciowej” i chaos legislacyjny

Dwa projekty nowelizacji „ustawy śmieciowej”: jeden już w Sejmie, drugi w fazie opiniowania na stronach Rządowego Centrum Legislacji, mogą powodować dezorientację, zwłaszcza, że zakres zmian częściowo się pokrywa.

Najistotniejszą zmianą przewidzianą w projekcie ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach[1] (dalej: u.c.p.g.) jest powrót do sposobu obliczania poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia za 2020 r. stosownego
w latach wcześniejszych. Zatem za 2020 r, gminy będą obowiązane osiągnąć poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej
50 % wagowo.

Przypomnijmy, że aktualnie art. 3b u.c.p.g., w brzmieniu obowiązującym od dnia
1 stycznia 2020 r., nakazuje obliczenie poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia z uwzględnieniem całkowitej masy odpadów komunalnych już od 2020 r. Stosownie do projektowanych zmian metoda ta będzie stosowana dopiero przy obliczaniu ww. poziomów za 2021 r.

Jak wskazują projektodawcy, przepisy nakazujące uwzględnianie całkowitej masy odpadów komunalnych już od 2020 r. stanowią nadregulację względem przepisów unijnych. Wprowadzona zmiana ma umożliwić gminom osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia oraz uniknąć kar finansowych.

Projekt określa także wymagany poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych, stanowiących odpady komunalne, który będzie wynosił 70 %. Zgodnie z planowanymi zmianami odpady te przy obliczaniu poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia uwzględniane będą po raz ostatni w 2020 r. W 2021 r.  i w latach kolejnych dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych nie będą wymagane poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami. Jednocześnie projektowana nowelizacja przesądza, że odpady te nie są wliczane do poziomów określonych dla odpadów komunalnych.

Projekt doprecyzowuje także zapisy dotyczące osiągania przez gminy poziomów przygotowania do ponownego użycia w kolejnych latach. Uszczegółowiono, że 55 % poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu w odniesieniu do wszystkich wytworzonych odpadów gminy będą musiały osiągnąć w 2025 r. oraz odpowiednio
60 % i 65 % w 2030 i 2035 r. Przewidziano także delegację ustawową dla Ministra właściwego do spraw klimatu do wydania rozporządzenia wskazującego sposobu obliczania wskazanych wyżej poziomów oraz cele cząstkowe na lata 2021-2034.

Proponowane zmiany pociągają za sobą dostosowawcze zmiany przepisów dotyczących osiągania wymaganych poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia przez podmioty odbierające odpady komunalne na podstawie umowy z właścicielem nieruchomości oraz w zakresie sprawozdawczości oraz kar pieniężnych.

Jednocześnie projekt przewiduje, że do obliczania poziomów recyklingu i przygotowania użycia za 2020 r., stosowany będzie sposób określony w przepisach rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami niektórych frakcji odpadów komunalnych.[2] Projekt przewiduje także zmiany w ustawie o odpadach (dalej u.o.). Polegać mają między innymi na uchyleniu art. 35b, który przewiduje, że udział masy termicznie przekształcanych odpadów komunalnych oraz odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych na terenie kraju w stosunku do masy wytworzonych odpadów komunalnych na terenie kraju nie może przekraczać 30% oraz obowiązek termicznego przekształcania odpadów komunalnych oraz odpadów pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych w instalacjach ujętych na liście, określonej w rozporządzeniu Ministra właściwego do spraw klimatu. Planowane jest zatem odejście  od obecnie obowiązujących restrykcyjnych rozwiązań związanych z przekroczeniem limitu 30% termicznego przekształcania odpadów komunalnych oraz odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych.

Na powyższe propozycje zmian procedowanych już w Sejmie nakłada się opublikowany przez Rządowe Centrum Legislacji projekt zmiany ustawy o odpadach i niektórych innych ustaw.[3] Planowane zmiany stanowią kolejny etap dostosowywania przepisów krajowych do regulacji unijnych – dyrektyw tak zwanego pakietu odpadowego.[4]

Zgodnie z projektem, odpady budowlane i rozbiórkowe wyłączone zostaną spod definicji odpadów komunalnych. W konsekwencji planowane są zmiany związane z obowiązkami gminy w zakresie uzyskiwania poziomów odzysku i recyklingu. Gminy nie będą zobowiązane do uzyskiwania poziomu recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych, stanowiących dotychczas odpady komunalne, ponieważ po zmianie definicji nie będą one wchodziły w zakres odpadów komunalnych.

Podobnie projekt przewiduje w 2020 r. powrót do stosowanej w latach poprzednich metody obliczania poziomów recyklingu i przygotowania do ponownego użycia i precyzuje zasady osiągania ww. poziomów w kolejnych latach. Projektowana regulacja w tym jest w zasadzie identyczna z procedowaną aktualnie w Sejmie, zwrócić należy jednak uwagę na brak zapisu dotyczącego wymaganego poziomu recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami dla odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Przepisy unijne obligują Państwa Członkowskie do podejmowania środków niezbędnych do zagwarantowania zmniejszania do 2035 r. poziomu składowanych opadów komunalnych do nie więcej niż 10 % całkowitej masy wytwarzanych odpadów komunalnych. Projekt przewiduje cele cząstkowe, które wynoszą odpowiednio 30 % rocznie za każdy rok w latach 2025-2029 oraz 20 % w latach 2030-2034, tak aby za rok 2035 i kolejny osiągnąć wymagany poziom 10 %. Sposób obliczania składowania określony zostanie w rozporządzeniu Ministra właściwego do spraw klimatu.

Gminy będą musiały dostosować uchwały, wydane przed dniem wejścia w życie nowelizacji w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie nowych przepisów.

Podsumowanie

Błędem jest równoczesne procedowanie dwóch projektów przewidujących nowelizację tej samej ustawy, w dodatku częściowo się pokrywających.  Pierwszy z projektów, który już był przedmiotem pracy komisji sejmowych, zapewne zostanie przyjęty wcześniej. Nałożenie dalszych zmian przewidzianych kolejnym projektem spowoduje niepotrzebny chaos legislacyjny.

 


[1] Druk Sejmowy nr 723.

[2] Dz. U. poz. 2167.

[3] Całość projektu dostępna jest na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

[4] Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/851 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2008/98/WE w sprawie odpadów (Dz. Urz. UE L 150 z 14.6.2018, s. 109), Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/850 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 1999/31/WE w sprawie składowania odpadów (Dz.U. L 150 z 14.6.2018, s. 100), Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/852 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (Dz.U. L 150 z 14.6.2018, s. 141).

Portal tworzony przez prawników
ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.

Przejdź do strony >>