Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Opublikowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska projekt nowego rozporządzenia  w sprawie standaryzacji selektywnej zbiórki odpadów komunalnych budzi uzasadnione wątpliwości prawne.

Nowelizacja przepisu upoważniającego do wydania rozporządzenia

Ustawą z dnia 19 lipca 2019 roku o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2019.1579) znowelizowano art. 4a ustawy czystościowej stanowiący podstawę do wydania rozporządzenia w sprawie standaryzacji selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. W szczególności ustawą nowelizującą zmieniono, że w miejsce określenia „szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów)” minister właściwy do spraw klimatu określić ma „sposób selektywnego zbierania odpadów komunalnych spośród wskazanych w art. 3 ust. 2 pkt 5 i 6”. Z ustawy usunięto także delegację do określenia w drodze rozporządzenia kiedy wymóg selektywnego zbierania uważa się za spełniony (upoważnienie do określenia tego zagadnienia zamieszczono w przepisach dotyczących regulaminu utrzymania czystości i porządku w gminie – art. 4 ust. 2a pkt 5 ustawy) oraz wskazanie odpadów komunalnych podlegających obowiązkowi selektywnego zbierania (ustawa nowelizująca wprowadziła po upływie okresów przejściowych obowiązek selektywnej zbiórki wobec wszystkich właścicieli nieruchomości).

Zgodnie z przepisami przejściowymi ustawy nowelizującej dotychczasowe rozporządzenie wydane na podstawie art. 4a ustawy czystościowej zachowuje moc do dnia wejścia w życie nowego rozporządzenia wydanego na podstawie znowelizowanych przepisów, jednak nie dłużej niż 24 miesiące od dnia wejścia w życie ustawy nowelizującej.

Projekt nowego rozporządzenia

W dniu 18 listopada 2020 roku na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowego rozporządzenia opracowanego na podstawie znowelizowanego art. 4a ustawy czystościowej.

Nowy projekt jest niemal wierną kalką dotychczasowego rozporządzenia. Zmian jest niewiele i nie mają istotnego znaczenia.

W § 1 zmieniono przedmiot rozporządzenia usuwając z dotychczasowego przepisu słowo „szczegółowy”, co jednak nie zostało powiązane z dalszymi zmianami.

W § 2 ust. 1 projektu dopisano, że frakcje odpadów, o których mowa w § 3 rozporządzenia zbiera się w pojemnikach (co było do tej pory) lub w workach (co jest nowością w tym przepisie). Nie wykreślono jednak dotychczasowego § 2 ust. 2 zgodnie z którym dopuszcza się zbieranie wybranych frakcji odpadów w miejscu ich wytworzenia w workach. Powyższa zmian czyni regulację mało czytelną, zwłaszcza że jej wprowadzenie nie zostało szczegółowo wyjaśnione w uzasadnieniu projektu rozporządzenia.

Wśród frakcji objętych projektem rozporządzenia wprost wskazano odpady opakowaniowe wielomateriałowe, które niekonsekwentnie wymieniane były w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu.

W projekt określa obowiązek zbierania frakcji odpadów określonych w rozporządzeniu w miejscu ich wytworzenia oraz na terenach przeznaczonych do użytku publicznego, jak również nakazuje by pojemniki lub worki zapewniały zabezpieczenie odpadów przed pogorszeniem jakości zbieranej frakcji odpadów dla przyszłych procesów ich przetwarzania.

Oba ww. obowiązki w dotychczasowym rozporządzeniu traktowane były jako warunki uznania, że wymóg selektywnego zbierania odpadów został spełniony.

Projekt rozporządzenia identycznie jak dotychczasowe rozporządzenie określa oznaczenia słowne i kolorystyczne pojemników i worków oraz wyjątki w tym zakresie.

Nowe rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 1 lipca 2021 roku.

Wątpliwości dotyczące projektu rozporządzenia

Projekt rozporządzenia budzi istotne wątpliwości co do jego zgodności ze znowelizowana ustawą czystościową. Skoro ustawodawca określił, że rozporządzenie nie ma określać „szczegółowego sposobu zbierania wybranych frakcji odpadów” a jedynie „sposób zbierania odpadów” to znaczy, że zawęził zakres delegacji ustawowej. Tym samym nowe rozporządzenie winno cechować się większą ogólnością i elastycznością względem rozporządzenia dotychczasowego. Nie może być zatem wierną kalką dotychczasowych rozwiązań.

Odmienna teza prowadziłaby do wniosku, że poprzednie brzmienie art. 4a ustawy czystościowej i obecne brzmienie tego przepisu upoważniają ministra do tego samego, co w konsekwencji musiałoby prowadzić do tezy, że słowo „szczegółowe” w poprzednim brzmieniu przepisu było zbędne (nie miało znaczenia normatywnego). Tymczasem powszechnie przyjmuje się regułę wykładni przepisów prawa zakazującą interpretacji przepisów prawnych tak, aby pewne ich fragmenty okazały się zbędne.

Znaczenie tej zmiany normatywnej najlepiej powinno rozumieć Ministerstwo Klimatu, które zaproponowało zmianę ustawy czystościowej w tym zakresie.

Podsumowanie

Wobec powyższych wątpliwości należy mieć nadzieję, że kolejna wersja projektu rozporządzenia prawidłowo realizować będzie znowelizowaną delegację ustawową, a zaproponowane rozwiązania będą mniej szczegółowe i bardziej elastyczne (chociażby w zakresie kolorystyki pojemników).

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj