Wybór operatora odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości niezamieszkałych musi nastąpić w trybie przetargowym, nawet jeżeli przedmiotem zamówienia objęto wskazane nieruchomości wraz z nieruchomościami zamieszkałymi. Kwestią rodzącą wątpliwości jest to jak wskazana reguła wpływa na możliwość udzielenia zamówienia podobnego, przy zastosowaniu trybu z wolnej ręki.

Tryb udzielenia zamówienia na odbiór odpadów z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych

Zgodnie z dodanym nowelizacją z dnia 19 lipca 2019 r., art. 6d ust. 1a u.c.p.g. wójt (burmistrz, prezydent miasta) może udzielić zamówienia publicznego w trybie przetargu łącznie na odbiór  odpadów z nieruchomości zamieszkałych oraz niezamieszkałych. Przywołany przepis wprost wskazuje, że konsekwencją objęcia jednym zamówieniem zarówno nieruchomości zamieszkałych jak i niezamieszkałych, jest ograniczenie możliwych do zastosowania przez zamawiającego trybów.  

Warunki udzielenie zamówienia podobnego

Przepis art. 67 ust. 1 pkt 6 P.z.p., uprawnia do udzielenia zamówienia podobnego, tj. polegającego na powtórzeniu podobnych usług, wykonawcy realizującemu zamówienie podstawowe w okresie 3 lat od udzielenia zamówienia podstawowego. Warunkiem dopuszczalności udzielenia takiego zamówienia jest przewidzenie stosownego uprawnienia w ogłoszeniu o zamówieniu dla zamówienia podstawowego; zgodność przedmiotowa zamówień: podstawowego i podobnego; uwzględnienie wartości zamówienia podobnego przy obliczaniu wartości zamówienia podstawowego.

Pomimo istnienia związku pomiędzy zamówieniem podobnym a zamówieniem podstawowym, są to odrębne zamówienia. W konsekwencji art. 6d ust. 1a u.c.p.g. będzie stał na przeszkodzie udzieleniu zamówienia podobnego, jeżeli jego przedmiotem jest odbiór odpadów zarówno z nieruchomości zamieszkałych oraz niezamieszkałych. Jeżeli zamówienie podobne obejmować będzie wyłącznie nieruchomości zamieszkałe, zastosowanie znajdzie reguła wyrażona w art. 6d ust. 1 u.c.p.g., dozwalająca m.in. na zastosowanie trybu z wolnej ręki.

Podobieństwo usług

Kwestią wymagającą dodatkowego ustalenia jest to czy zamówienie obejmujące wyłącznie odbiór odpadów z nieruchomości zamieszkałych będzie spełniało przewidziane w art. 67 ust. 1 pkt 6 P.z.p. wymogi zamówienia podobnego, tj. czy pomiędzy zamówieniem podstawowym a udzielanym w trybie z wolnej ręki, będzie występowała zgodność przedmiotowa. Wyłącznie z zakresu zamówienia, odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości niezamieszkałych wpływa na ilości realizowanych usług, może zmieniać sposób ich wykonania, jednakże, samo przez się, nie modyfikuje istotny przedmiotu zamówienia tj. świadczenia usługi polegającej na odbieraniu i transporcie odpadów komunalnych. Należy zatem opowiedzieć się za tym, że pomiędzy zamówieniem na odbiór odpadów z nieruchomości zamieszkałych a zamówieniem na odbiór odpadów z wskazanej kategorii nieruchomości oraz nieruchomości zamieszkałych, występują podobieństwo, w tym zgodność przedmiotowa. W rezultacie nie istnieją przeszkody prawne, ku temu by na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 6 P.z.p. udzielić zamówienia wyłącznie na odbiór odpadów z nieruchomości zamieszkałych.  W kontekście powyższego należy wskazać, że zgodnie z art. 67 ust. 1a P.z.p. zastrzegając uprawnienie do udzielenia zamówienia podobnego, należy w opisie przedmiotu zamówienia podstawowego, wskazać ewentualny zakres tych usług oraz warunki na jakich zostaną one udzielone. Uwzględniając wskazaną dyspozycję warto wyraźnie zastrzec, że wariantem przedmiotowym zamówienia podobnego jest odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych.

Problem z nieruchomościami niezamieszkałymi

Problematyczne może okazać się jednak zapewnienie by również nieruchomości niezamieszkałe były obsługiwane. Jeżeli trudności wywołuje udzielenie zamówienia w trybie przetargu niezbędne może okazać się zmodyfikowanie umowy zawartej w oparciu o postępowanie o udzielenie zamówienia pierwotnego. Pewien zakres „krzyżowania” się sytuacji w których znaleźć może zastosowanie instrument modyfikacji umów oraz udzielania zamówień z wolnej ręki dotychczasowemu wykonawcy, ukazuje m.in. reguła intertemporalna wyrażona w art. 19 ust. 2 lit b) ustawy nowelizującej P.z.p. z dnia 22 czerwca 2016 r., dozwalająca na modyfikację umowy w zapewnienia sobie przez zamawiającego uprawnienia do udzielenia zamówienia uzupełniającego. Zalecane jest zatem konstruowanie w umowach na odbiór odpadów z nieruchomości zamieszkałych i niezamieszkałych, odpowiednich klauzul adaptacyjnych.

Kwestie dotyczące zamówień publicznych w gospodarce odpadami komunalnymi, zostaną zaprezentowane w trakcie konferencji Zamówienia Publiczne w Gospodarce Odpadami, która odbędzie się 7 kwietnia 2020 r. w Warszawie i do udziału w której serdecznie zachęcamy (https://go.przetargipubliczne.pl/).