Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Do dodatkowej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania zastosowanie znajdują przepisy działu III Ordynacji podatkowej[1], w tym art. 70 § 4 Op, stanowiący o przerwie biegu terminu przedawnienia wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) w wyroku z dnia 4 października 2019 r.[2].

Istota sporu stanowiącego przedmiot rozstrzygnięcia NSA koncentruje się wokół kwestii odpowiedniego zastosowania do dodatkowej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania regulacji działu III Op.

Jak stanowi art. 40d ust. 3 ustawy o drogach publicznych[3], obowiązek uiszczenia m.in. dodatkowej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym opłata ta powinna zostać uiszczona. W myśl art. 60 pkt 7 ustawy o finansach publicznych[4], środkami publicznymi stanowiącymi niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym są m.in. stanowiące dochód budżetu jednostki samorządu terytorialnego dochody pobierane na podstawie odrębnych ustaw. Do tej kategorii środków publicznych zalicza się właśnie dodatkową opłatę za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Do należności, o których mowa w art. 60 ufp, stosuje się odpowiednio – na mocy art. 67 ust. 1 ufp – przepisy działu III Op.

Na tle powyższych regulacji rysują się wątpliwości dotyczące zastosowania do przedawnienia dodatkowej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania instytucji przerwy biegu terminu przedawnienia, o której mowa w art. 70 § 4 Op.

Pierwsze z prezentowanych w tym obszarze stanowisk zakłada, że skoro przepisy udp nie zawierają żadnych regulacji dotyczących przerwania biegu pięcioletniego terminu przedawnienia dodatkowych opłat za parkowanie w strefie płatnego parkowania, to przerwanie biegu przedawnienia, nawet na skutek zastosowania skutecznych środków egzekucyjnych jest niemożliwe. Zwolennicy tego poglądu wskazują, że przepis art. 40d ust. 3 udp stanowi samodzielną, wystarczającą podstawę do uznania, że z upływem terminu wskazanego w tym przepisie, przedawnia się obowiązek zapłaty m.in. dodatkowej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Tym samym nie istnieje żadna podstawa prawna, zgodnie z którą do należności z tytułu opłaty dodatkowej za nieuiszczenie opłaty za parkowanie miałyby zastosowanie przepisy działu III Op, w tym art. 70 § 4 Op, dotyczący przerwania biegu terminu przedawnienia. Art. 40d ust. 3 udp stanowi samodzielną, zupełną, wystarczającą i prawidłową podstawę do uznania, że z upływem pięcioletniego terminu w tym przepisie wskazanego, przedawnia się obowiązek zapłaty m.in. dodatkowej opłaty za parkowanie w strefie płatnego parkowania. Według przedstawicieli tego nurtu interpretacyjnego, uregulowanie zawarte w art. 40d ust. 3 udp stanowi odrębną i całościową regulację kwestii przedawnienia tych należności. Podstawy prawnej do stosowania do tych należności art. 70 § 4 Op nie stanowi także – jak argumentują – art. 67 w zw. z art. 60 pkt 7 ufp, ponieważ zawarte w tych przepisach odesłanie dotyczy tylko spraw nieuregulowanych w ufp. Zwolennicy tego stanowiska podnoszą, że wprawdzie ufp nie zawiera żadnej regulacji co do przedawnienia należności wymienionych w art. 60 ufp i w tym zakresie mogłyby być zastosowane przepisy Op, to jednak odrębne uregulowanie przedawnienia w udp ma pierwszeństwo jako przepis szczególny. W konsekwencji, wynikająca z art. 67 ufp zasada stosowania do niepodatkowych należności budżetowych przepisów działu III Op nie może mieć zastosowania ze względu na szczególna regulację zawartą w udp.   

Przeciwstawny pogląd zakłada, że skoro znowelizowane przepisy udp określają termin przedawnienia opłaty, jednocześnie nie regulując pozostałych kwestii związanych z tą materią, to – mając na uwadze zawarte przez ustawodawcę w art. 67 ufp odesłanie do przepisów działu III Op – przyjąć należy, że takie sformułowanie odsyła do zastosowania zawartych tam regulacji, które kompleksowo regulują kwestie przedawnienia, w tym kwestię zawieszenia biegu terminu przedawnienia.

NSA, orzekając w opisywanej sprawie – uznał za prawidłowe drugie stanowisko. Uzasadniając to, wskazał na art. 2 § 2 Op, który to przepis stanowi o stosowaniu (wprost) przepisów działu III Op do opłat, do których ustalania lub określania uprawnione są inne organy, niż organy podatkowe – o ile przepisy szczególne nie stanowią inaczej. Przepis ten do 31 grudnia 2015 r. odnosił się wprost także do niepodatkowych należności budżetowych, a później zasadę tę wyrażono w art. 67 ufp, który stanowi, że do spraw dotyczących środków publicznych w postaci niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, stosuje się (tym razem odpowiednio) przepisy działu III Op. Jak wyjaśnia NSA, oba te przepisy czytane łącznie pozwalają na wyprowadzenie z nich normy prawnej, zgodnie z którą do niepodatkowych należności budżetowych należy stosować przepisy działu III Op, w zakresie nieuregulowanym w przepisach (ustawach) odrębnych (NSA sygnalizuje przy tym, że pewne wątpliwości może budzić jedynie to, czy przepisy te należy stosować wprost, czy też odpowiednio). Po drugie – jak podkreśla NSA – nie ma wątpliwości, że dodatkowa opłata za parkowanie w strefie płatnego parkowania stanowi należność publicznoprawną, o której mowa w art. 60 pkt 7 ufp, a do której z mocy art. 67 ust. 1 ufp ma zastosowanie dział III Op, w tym art. 70 § 4 Op. Sam rozdział 8 działu III Op, dotyczący przedawnienia, odnosi się natomiast zarówno do przedawnienia możliwości powstania zobowiązań podatkowych, terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych, jak i do kwestii zawieszenia lub przerwania biegu tego terminu. Natomiast art. 40d ust. 3 udp stanowi jedynie, że obowiązek uiszczenia opłat i kar, o których mowa w tej ustawie, przedawnia się z upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Treść art. 40d ust. 3 udp i art. 70 § 1 Op w zakresie określenia terminu przedawnienia jest zatem tożsama, różnica odnosi się natomiast do przedmiotu zobowiązania. Okoliczność, że art. 40d ust. 3 udp jest przepisem szczególnym w stosunku do art. 70 § 1 Op i jako taki ma pierwszeństwo stosowania w obszarze poddanym jego regulacji nie upoważnia jednak do rozciągnięcia tego pierwszeństwa na pozostałe obszary – nieuregulowane w udp, a uregulowane w dziale III Op – podsumował NSA.

 

---

[1] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa – dalej: Op.

[2] wydanego w sprawie o sygn. akt I GSK 559/19.

[3] Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych – dalej:  udp.

[4] Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych – dalej: ufp.

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj