"

Zgodnie z Konstytucją RP samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej – pomagamy wdrożyć tą zasadę w życie.

"

Dowiedz się więcej:

Spory przed organami nadzoru i sądami administracyjnymi

Wspierane przez

Czynności polegające na zawarciu lub odmowie zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego z zasobu gminy nie są związane z wykonywaniem publicznoprawnych zadań gminy i nie mają charakteru administracyjnoprawnego. Takie uzasadnienie stanowiło podstawę postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie skargi kasacyjnej W.K. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w  przedmiocie najmu lokalu mieszkalnego z zasobów miasta. Rozstrzygnięcie to zostało podjęte po dokonaniu oceny następujących ustaleń faktycznych i prawnych.

WSA w Warszawie odrzucił skargę skarżących na uchwałę Zarządu Dzielnicy X. m.st. Warszawy. W uzasadnieniu wskazano, że złożyli oni wniosek o zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego po opuszczeniu lokalu przez matkę skarżącej, która zrzekła się prawa do najmu tego lokalu. Zarząd Dzielnicy X. nie wyraził zgody na zakwalifikowanie i umieszczenie W.K. na liście osób oczekujących na najem lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy. W związku z nieuwzględnieniem skargi  W.K. i K.O. zaskarżyli tę uchwałę do WSA w Warszawie. W ocenie Sądu I instancji żądanie skarżących nie ma charakteru administracyjnoprawnego i powinno być rozpatrywane na gruncie prawa cywilnego jako oferta skierowana do gminy o zawarcie umowy najmu oznaczonego lokalu. Uzasadniając to rozstrzygnięcie WSA w Warszawie powołał się na uchwałę NSA o sygn. akt. I OPS 4/08. Stwierdzono w niej, że czynności polegające na zawarciu lub odmowie zawarcia umowy najmu lokalu nie są związane z wykonywaniem publicznoprawnych zadań gminy, gdyż mają charakter cywilnoprawny, w związku z czym nie podlegają kognicji sądów administracyjnych. O cywilnoprawnym charakterze tego działania świadczy to, że wybór osoby do zawarcia takiej umowy nie jest ani aktem, ani czynnością z zakresu administracji publicznej.  Należy przy tym zaznaczyć, że pogląd ten nie jest  w orzecznictwie jednomyślny. Z analogicznej sprawy i zdań odrębnych do uchwały NSA  o sygn. akt. II GPS 1/2006 w składzie siedmiu sędziów wynika, jakoby w sprawie najmu lokalu komunalnego występują dwa wyodrębnione etapy postępowania – etap administracyjnoprawny i etap zawarcia umowy cywilnoprawnej. Rozstrzygnięcia podejmowane w pierwszym etapie są władcze i jednostronne, kwalifikujące do zawarcia przyszłej umowy albo do negatywnego rozpatrzenia wniosku. Dopiero po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku i spełnieniu wymogów dochodzi do zawarcia umowy najmu.

W.K. złożyła skargę kasacyjną od postanowienia WSA, zaskarżając je w całości i wnosząc o jego uchylenie i ponowne rozpatrzenie sprawy. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucono naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na rozstrzygnięcie sprawy poprzez błędną wykładnie przepisów art. 58 §1 pkt 1 w związku z art. 3 § 2 pkt 6 p.p.s.a. Skarżący wskazał, że była to sprawa z zakresu administracji publicznej i powinna być rozstrzygnięta przez sąd administracyjny. W uzasadnieniu autor  skargi kasacyjnej  podkreślił, że Rada m.st. Warszawy określiła generalne zasady, na jakich wnioskodawca może ubiegać się o wejście w stosunek najmu lokalu komunalnego. Ustalenia te zostały następnie skonkretyzowane w drodze uchwały Zarządu Dzielnicy X. Zdaniem skarżącego uchwała była więc aktem administracyjnym i podlegała rozpoznaniu przez sąd administracyjny.

Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie. Sąd podzielił w całości stanowisko WSA w Warszawie i przyjął je za własne. Ustosunkowując się do zarzutów skarżącego NSA podkreślił, że o właściwości sądu administracyjnego w sprawie ze skargi na uchwałę lub zarządzenie organu gminy, które nie stanowią aktów prawa miejscowego, przesądzające znaczenie ma to, że uchwała lub zarządzenie zostały podjęte przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej. Wniosku, że uchwała została podjęta w sprawie z tego zakresu, nie można wywodzić z faktu, iż  zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej należy do zadań własnych gminy. Z ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego wynika bowiem, że kwestie związane z najmem lokali komunalnych rozpatrywane są na gruncie prawa cywilnego, a co za tym idzie -  podlegają rozpoznaniu przez sądy powszechne. Natomiast kontroli sądów administracyjnych podlega wydany przez uprawniony organ gminy akt o zakwalifikowaniu bądź odmowie zakwalifikowania i umieszczenia wnioskodawcy na liście osób oczekujących na najem lokalu z mieszkaniowego zasobu gminy, jako akt z zakresu administracji publicznej. W przedmiotowej sprawie wniosek skarżących nie dotyczył umieszczenia na liście oczekujących na najem lokalu, lecz zawarcia umowy najmu oznaczonego lokalu mieszkalnego.

Najemczynią lokalu była matka skarżącej. Skarżący wspólnie z nią zamieszkiwali i pozostali w mieszkaniu po wypowiedzeniu przez nią umowy i opuszczeniu lokalu. Sąd zaznaczył, że zaskarżona uchwała Zarządu Dzielnicy X. stanowi jedynie odpowiedź na ofertę  lokatorów dotyczącą zawarcia z nimi umowy najmu tego lokalu.  Podstawy do żądania objęcia kontrolą sądu administracyjnego tej uchwały nie mogą stanowić przepisy przywołanej w skardze kasacyjnej uchwały Rady m.st. Warszawy. Regulacja ta nie odnosi się bowiem do kwestii zakwalifikowania  do zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego. Dopuszcza jedynie możliwość uregulowania statusu prawnego osoby, która faktycznie korzystała z danego lokalu mieszkalnego do czasu jego opuszczenia przez dotychczasowego najemcę albo do chwili jego śmierci przez ewentualne zawarcie z tą osobą umowy najmu. Umożliwia ona wejście w stosunek najmu osobom, które wraz z najemcą prowadziły wspólne gospodarstwo domowe, mimo że nie spełniły  przesłanek z art. 691 k.c.

Mając powyższe na uwadze, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną na podstawie art. 184 p.p.s.a. 

"

Zgodnie z Konstytucją RP samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej – pomagamy wdrożyć tą zasadę w życie.

"

Dowiedz się więcej:

Spory przed organami nadzoru i sądami administracyjnymi

Wspierane przez