Mimo zmiany przepisów spółki komunalne nadal mogą być zobowiązane do sporządzenia dokumentacji cen transferowych.

Przepisy dotyczące cen transferowych ulegają ciągłym zmianom. Zmieniają się kryteria uznania danych  podmiotów za zobowiązanych do sporządzenia dokumentacji,  limity transakcyjne, po przekroczeniu których występuje obowiązek dokumentacyjny, a także elementy składowe dokumentacji.

W stanie prawnym obowiązującym do końca 2016 r. nie ulegało wątpliwości, że spółki komunalne po przekroczeniu określonych progów transakcyjnych są zobowiązane do sporządzania dokumentacji podatkowych dla transakcji realizowanych z gminą lub inną spółką komunalną.

Sytuacja ta miała się zmienić od 2017 r., kiedy z definicji podmiotów powiązanych wyłączone zostały podmioty, których powiązanie wynika z udziału jednostki samorządu terytorialnego. Nieprecyzyjne brzmienie przepisów powoduje jednak spore wątpliwości, w przypadku spółek komunalnych, które mogą być powiązane z gminą lub inną spółkę komunalną nie tyle kapitałowo, ile poprzez osoby zasiadające np. w zarządzie, radzie nadzorczej czy komisji rewizyjnej.

W wydawanych interpretacjach podatkowych organy prezentują pogląd, że spółki komunalne powiązane z gminą poprzez osoby pełniące w jednym i drugim podmiocie funkcje zarządcze, kontrolne lub nadzorcze, jeżeli dokonują transakcji o określonej wartości (innych niż te, których cena wynika z aktów normatywnych), są zobowiązane do sporządzenia dokumentacji cen transferowych.

Nowe przepisy obowiązujące od początku 2019 r. również nie rozwiewają powyższych wątpliwości. Wynika to z faktu, że aktualne brzmienie przepisuje wskazuje, iż obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych, w przypadku gdy powiązania  wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami. Użycie sformułowania "wyłącznie" może oznaczać, że powyższe nie dotyczy powiązań osobowych pomiędzy poszczególnymi spółkami komunalnymi, jeżeli takie wystąpią.

Tak więc spółki komunalne, w których mogą wystąpić powiązania osobowe z gminą lub inną spółką komunalną, a pomiędzy tymi podmiotami są dokonywane transakcje o znacznych wartościach powinny wykazać się dużą czujnością i zweryfikować swoje obowiązki dokumentacyjne.

Brak dokumentacji cen transferowych może się bowiem wiązać z poważnymi konsekwencjami, w tym m.in. 50% sankcyjną stawką podatkową.

W omawianym zakresie istotne znaczenie mają wprowadzane zmiany na przestrzeni ostatnich lat, które powodują, że dla różnych lat obowiązek dokumentacyjny może być ustalany w różny sposób. Przykładowo w roku 2016 dla transakcji usługowych limit, po przekroczeniu którego występował obowiązek dokumentacyjny dla transakcji usługowych wynosił 30 tys. EUR. Natomiast w roku 2017 limit ten był wyższy i wynosił min. 50 tys. EUR i wzrastał wraz z wzrostem przychodów podatnika. Z kolei w roku 2019 r. limit ten dla transakcji usługowych wynosi 2 mln PLN. Rok 2018, za który obecnie sporządza się dokumentacje (zasadniczo do końca września 2019 r.) jest rokiem "szczególnym", można bowiem zastosować do niego przepisy obowiązujące od początku 2017 r. lub przepisy obowiązujące od początku 2019 r. Dlatego warto przeprowadzić szczegółową analizę również w tym zakresie.