Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

NSA uznał, że spółka wodno-kanalizacyjna posiadająca grunty rolne, leśne i nieużytki powinna płacić od nich podatek od nieruchomości, gdyż są to grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej. 

W wyroku o sygn. II FSK 2708/16 NSA pochylił się nad dwoma zagadnieniami w zakresie opodatkowania podatkiem od nieruchomości spółek wodno-kanalizacyjnych:

1. czy grunty rolne, leśne i nieużytki będące we władaniu spółki powinny odpowiednio podlegać podatkowi rolnemu, leśnemu i zwolnieniu z podatku od nieruchomości, czy może powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości jako zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej?
2. w jaki sposób powinny zostać opodatkowane podatkiem od nieruchomości hala wirówek i znajdujące się w niej wirówki oraz obiekt pompowni i znajdujące się w niej sieci technologiczne - jako budynki czy budowle?

W zakresie zagadnienia pierwszego zarówno WSA w Szczecinie jak i NSA nie miały wątpliwości, że będące przedmiotem postępowania grunty są zajęte przez spółkę na prowadzenie działalności gospodarczej, co powoduje, że powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości niezależnie od ich kwalifikacji w ewidencji gruntów i budynków. Podkreślano, że spółka działa jako przedsiębiorstwo w branży wodociągowo-kanalizacyjnej, jest spółką prawa handlowego, zaś podstawowym przedmiotem działalności spółki jest m.in. pobór, uzdatnianie i dostarczanie wody, odprowadzanie i oczyszczanie ścieków. Spółka nie prowadzi działalności ani rolniczej, ani leśnej. Sporne grunty stanowią teren, na którym dokonywany jest pobór wody pitnej ze studni głębinowych, a także na którym położone są sieci wodociągowe rozprowadzające wodę do ludności, sieci kanalizacyjne odprowadzające i oczyszczające ścieki oraz służąca ich obsłudze infrastruktura. Obejmują one rozległy teren, a z ich eksploatacją wiążą się szczególne działania i zadania, które realizowane są przez specjalistyczny podmiot jakim jest spółka. Sieci wodno-kanalizacyjne stanowią wzajemnie powiązaną całość techniczno-użytkową i wymagają szczególnych technologii. Z uwagi na bezpieczeństwo i zdrowie korzystającej z wody ludności, teren, na którym rozciągają się sieci wodno-kanalizacyjne objęty jest ochroną bezpośrednią i pośrednią w rozumieniu ustawy Prawo wodne. Obszar, na którym spółka realizuje swoją działalność gospodarczą, jest tożsamy z obszarem, na którym leżą sieci wodno-kanalizacyjne wraz z towarzyszącą im infrastrukturą. Oznacza to, że obszar ów, w skład którego wchodzą również przedmiotowe grunty rolne, leśne i nieużytki, jest obszarem zajętym na działalność gospodarczą spółki. Bez zajęcia spornych gruntów przez wybudowanie na nich swojej infrastruktury, spółka nie mogłaby realizować swoich zadań. W rozpatrywanym przypadku mamy do czynienia z fizycznym zajęciem gruntów przez budowle, instalacje, urządzenia, infrastrukturę przy pomocy których spółka realizuje swoją działalność gospodarczą w zakresie eksploatacji wody pitnej i zagospodarowaniu ścieków. Zajęcie gruntów pod sieci wodno-kanalizacyjne i związaną z nimi infrastrukturę ma charakter trwały, co wynika z natury wymienionych budowli.

Objęcie przedmiotowych obszarów strefami ochrony bezpośredniej i pośredniej jest dodatkowym potwierdzeniem dla dokonanych ustaleń (szerzej na podobny temat pisaliśmy w „Strefa chroniąca ujęcie wody nie ma wpływu na stawkę podatku”).

Natomiast w zakresie zagadnienia drugiego nie zapadło jeszcze ostateczne rozstrzygnięcie. Zdaniem spółki, opartym na wnioskach wynikających z opinii specjalisty, zarówno wirówki jak i sieci technologiczne pompowni są elementami budynku hali wirówek oraz budynku pompowni i wobec istnienia trwałego związku między wskazanymi urządzeniami, a budynkami winny być traktowane jako wyposażenie budynków i nie mogą być zakwalifikowane jako samodzielne budowle, stanowią zaś wyposażenie budynków. Z kolei organy podatkowe, jak i sąd I instancji uznały, że wirówki, urządzenia i instalacje technologiczne nie są przynależną częścią budynków hali wirówek oraz pompowni lecz hala wirówek, jak i pompownia są częścią budowli, co czyni je nie budynkiem, lecz elementem budowli.

Z tym poglądem nie zgodził się jednak NSA. Powołał się przy tym na wyrok TK sygn. SK 48/15, w którym jednoznacznie stwierdzono, że nie jest możliwe uznanie za budowlę obiektu budowlanego, który spełnia kryteria bycia budynkiem. Z tego powodu w tym zakresie skarga kasacyjna spółki została uwzględniona, a WSA ponownie rozpatrując sprawę powinien w pierwszej kolejności ocenić, czy dane obiekty budowlane należy zakwalifikować jako budynki albo obiekty małej architektury, a dopiero w następnej kolejności winien rozważyć ich kwalifikację jako budowli. Konieczna jest bowiem weryfikacja poczynionych ustaleń w kontekście klasyfikacji badanych obiektów budowlanych oraz uwzględnienie dokonanej przez TK wykładni przepisów zastosowanych w sprawie.

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj