Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Odpłatne zakwaterowanie dzieci w szkolnych bursach prowadzonych przez gminy nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT – tak orzekł NSA w wyroku z 7.09.2018 r.

Jedno z miast wystąpiło z wnioskiem o interpretację, dążąc do odpowiedzi na pytanie czy odpłatne zakwaterowanie uczniów w bursie należy uznać za podlegające wyłączeniu z VAT. Przedstawiając własne stanowisko wskazało, że w analizowanej sytuacji nie działa jako podmiot gospodarczy, gdyż realizuje zadania własne gminy o charakterze obowiązkowym wynikające z przepisów prawa.

Fiskus nie zgodził się jednak ze tym stanowiskiem. W jego ocenie miasto wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT, świadczy bowiem w reżimie cywilnoprawnym (a nie publicznoprawnym) odpłatne usługi. Istnieje przy tym bezpośredni związek pomiędzy dokonywanymi płatnościami a usługami świadczonymi przez bursę. 

Zarówno WSA jak i NSA były zgodne co do nieprawidłowości interpretacji wydanej przez organ podatkowy. Zwróciły jednak uwagę, że gmina w zakresie czynności wchodzących w zakres jej zadań własnych może występować jako podatnik podatku od towarów i usług, a sama okoliczność wykonywania zadań własnych jest prawnie irrelewantna dla określenia tego, czy gmina działa jako podatnik tego podatku, czy też nie. Decydujące natomiast jest to, czy gmina wykonując te zadania działa w charakterze władczym, korzystając ze swoich kompetencji (w ramach imperium) oraz, czy podejmując dane czynności, działa jako uczestnik obrotu na konkurencyjnym rynku i funkcjonuje w warunkach konkurencji.

Istotną okolicznością w analizowanej sprawie jest fakt, że zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w placówkach takich jak bursa, reguluje rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej. Strony nie mają swobody w kształtowaniu warunków pobytu dzieci w bursach ani też wysokości opłaty za zakwaterowania ucznia (opłata za zakwaterowanie jest niższa od faktycznej wartości usługi, a jej maksymalna wysokość określona jest powszechnie obowiązującymi przepisami prawa). W związku z powyższym uznano, że opłaty pobierane za zakwaterowanie uczniów szkół w bursie nie są ceną za świadczoną usługę, ponieważ są regulowane przepisami prawa i nie są ekwiwalentne do otrzymywanych świadczeń, a w konsekwencji w swym charakterze zbliżone są do daniny publicznej. W konsekwencji stwierdzono, że gmina nie będzie podatnikiem podatku VAT realizując zadania własne w zakresie edukacji publicznej i opieki.

Jest to kolejne orzeczenie korzystane dla gmin wskazujące, które czynności przez nie realizowane są poza zakresem opodatkowania VAT. Podobne sprawy dotyczyły:

pobierania przez gminę opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych (wyrok NSA z 26.03.2015 r. sygn. I FSK 472/14);

zadań w zakresie edukacji, które obejmowały organizowanie wyżywienia dzieci w przedszkolu, a także ich pobyt i nauczanie po godzinie 13:00 (wyroku NSA z 9.06.2017 r. sygn. I FSK 1317/15);

zadań w zakresie edukacji w postaci organizacji: stołówek szkolnych, wypoczynku dzieci i młodzieży, uczestnictwa dzieci i młodzieży w widowiskach artystycznych i nauce pływania oraz uczestnictwa dzieci i młodzieży w wymianie międzynarodowej (wyroku NSA z 9.06.2017 r. sygn. I FSK 1271/15);

pobierania przez gminę opłat z tytułu zapewnienia pobytu w jednostkach pomocy społecznej i zapewnienia wyżywienia (wyrok NSA z 14.12.2017 r. sygn. I FSK 2073/15);

opłat za pobyt i wyżywienie dzieci w żłobkach (wyrok NSA z 14.12.2017 r. sygn. I FSK 2196/15).

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj