Centralizacja rozliczeń VAT w jednostkach samorządu terytorialnego spowodowała konieczność wymiany kas fiskalnych. Ostateczny termin na ich wymianę upływa wraz z końcem 2018 r. Przy tej okazji warto przyjrzeć się planowanym zmianom prawa w zakresie kas fiskalnych.

Zgodnie z postanowieniami ustawy centralizacyjnej, najpóźniej do 31 grudnia 2018 roku jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do wymiany kas fiskalnych używanych przez swoje jednostki organizacyjne. Wynika to z przepisu przejściowego ustawy centralizacyjnej, który do tego dnia pozwalał zachować dotychczas używane kasy. Związane jest to z faktem, że po centralizacji podatnikiem VAT jest JST i to jej NIP powinien być widoczny na paragonie, a nie NIP jednostki budżetowej czy zakładu budżetowego.

Tak więc samorządy, które korzystają z kas fiskalnych z NIPem swoich jednostek organizacyjnych, z końcem roku powinny podjąć odpowiednie kroki w tym zakresie. W tym momencie warto również zwrócić uwagę na projektowane zmiany w zakresie kas fiskalnych, aby uniknąć konieczności ponownej wymiany urządzeń w najbliższym czasie.

Pierwsza z planowanych zmian dotyczy wystawiania faktur do uprzednio wystawionych paragonów fiskalnych. Projekt ten wprowadza zasadę, że w przypadku sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, fakturę do paragonu fiskalnego na rzecz nabywcy posługującego się NIP wystawia się tylko w przypadku, gdy paragon dokumentujący tę sprzedaż zawiera ten numer. Wystawienie faktury z naruszeniem tego warunku będzie wiązało się z ustaleniem dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na tej fakturze. Co ważne omawiana zmiana przepisów nie stanowi  o konieczności wymiany kas na nowe. W odpowiedzi Ministerstwa Finansów na interpelację poselską nr 22965 wskazano, że nadal będzie można drukować paragony bez numeru NIP, z tym, że niemożliwe będzie wystawienie na ich podstawie faktury dla przedsiębiorcy. Jedyną możliwością w takim przypadku będzie dokumentowanie sprzedaży od razu fakturą.

Obecnie projekt znajduje się na etapie opiniowania w rządzie i przewiduje datę wejścia w życie 1 stycznia 2019 r. Nie można wykluczyć, że termin ten ulegnie zmianie, zwłaszcza, że przed omawianym projektem nowelizacji jeszcze cały proces legislacyjny.

Kolejne projektowane zmiany dotyczą tzw. kas online. Nowy typ kas rejestrujących ma posiadać łączność z serwerami KAS  i przesyłać w czasie rzeczywistym dane o sprzedaży danego podatnika. Ustawa przewiduje stopniową eliminację używanych obecnie kas z papierowym i elektronicznym zapisem kopii oraz etapowe wprowadzanie obowiązkowych kas online dla niektórych grup podatników. Dla samorządów szczególne znaczenie mogą mieć usługi związane z wyżywieniem świadczone wyłącznie przez stacjonarne placówki gastronomiczne oraz usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania, dla których przewiduje się wprowadzenie obowiązkowych kas online od 1 lipca 2019 r. oraz usługi związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej wyłącznie w zakresie wstępu, dla których wyznaczono termin 1 stycznia 2020 r. Warto zauważyć, że podatnicy, którzy będą zobowiązani we wskazanych terminach do wymiany kas fiskalnych na kasy online, będą mogli skorzystać z ulgi na ich zakup (90% ceny zakupu, nie więcej jednak niż 700 zł).

Obecnie projekt znajduje się w Sejmie po pierwszym czytaniu i przewiduje wejście w życie z dniem 1 października 2018 r. Z całą pewnością termin ten zostanie przesunięty, nie wiadomo jednak, czy terminy na wprowadzenie obowiązkowych kas online dla poszczególnych grup podatników również ulegną zmianie.

Biorąc to wszystko pod uwagę postulować należy, aby Ministerstwo Finansów kompleksowo podeszło do tematu i uwzględniło obecną sytuację samorządów. Brak analizy w tym zakresie może spowodować konieczność dwukrotnej wymiany kas w krótkim odstępie czasu (najpierw z uwagi na centralizację, następnie z uwagi na kasy online). Przy okazji warto również pamiętać o nowym rozporządzeniu w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, które powinno zostać wydane do końca roku.