Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

17.10.2018

Określenie liczebności komisji skarg, wniosków i petycji nie jest zadaniem prostym

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

W ocenie Wojewody Śląskiego statut musi określać w sposób wyczerpujący zasady i tryb działania komisji skarg, wniosków i petycji, w szczególności jej liczebność.   

Wojewoda Śląski w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 5 października 2018 r. Nr NPII.4131.1.504.2018 (Dz. Urz. Woj. Śląskiego z dnia 9 października 2018 r. poz. 6254) stwierdził nieważność w całości uchwały Rady Powiatu w Bielsku w sprawie uchwalenia Statutu Powiatu Bielskiego.

Wśród szeregu istotnych w ocenie Wojewody naruszeń prawa, znalazł się zarzut wadliwego zrealizowania w statucie nakazu uregulowania w nim zasad i trybu działania komisji skarg, wniosków i petycji – nowej komisji stałej rady, której obowiązek powołania wprowadziła tzw. styczniowa nowelizacja ustaw samorządowych (ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększania udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, Dz. U. poz. 130).

W analizowanym rozstrzygnięciu nadzorczym, Wojewoda Śląski wskazał, że kontrolowana uchwała nie realizuje w sposób prawidłowy delegacji ustawowej w zakresie zasad i trybu działania komisji skarg, wniosków i petycji. Wskazał, że Rada Powiatu wprawdzie podjęła próbę uregulowania powyższej materii w statucie, jednakże wobec przyjęcia nieprawidłowych sformułowań, unormowania te należy uznać za niewystarczające dla pełnej realizacji delegacji ustawowej.

Rozwijając powyższe, organ nadzoru podkreślił, że status ustrojowy komisji skarg, wniosków i petycji jest szczególny jako że ustawodawca - w odróżnieniu do pozostałych komisji - nakłada na powiat obowiązek uregulowania zasad i trybu jej działania w statucie (art. 16a ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym).

W dalszej kolejności, Wojewoda wyjaśnił, że przez zasady działania należy rozumieć reguły dotyczące organizacyjno-prawnych podstaw funkcjonowania komisji jako organu kolegialnego, a zatem podstawowe unormowania dotyczące jego organizacji, zwoływania, prowadzenia i przebiegu posiedzeń, wewnętrznego podziału zadań między członków tego gremium i jego relacji z innymi podmiotami w strukturze jednostki samorządu terytorialnego. Z kolei tryb działania komisji obejmuje postępowanie dotyczące realizacji powierzonych jej zadań, czyli ciąg czynności, który składa się na wstępne rozpatrzenie skargi, wniosku lub petycji oraz przygotowanie projektu rozstrzygnięcia w tym zakresie dla rady. Zawarta w statucie regulacja zasad i trybu działania komisji skarg, wniosków i petycji może mieć albo charakter kompleksowy i być ujęta odrębnie od unormowań dotyczących działalności innych komisji, albo może przybrać postać bezpośredniego odesłania do takich unormowań. Niemiej jednak regulacje dotyczące zasad i trybu działania komisji skarg, wniosków i petycji mogą mieć charakter tylko i wyłącznie regulacji statutowych. Niedopuszczalne jest w tym zakresie np. upoważnienie rady do określenia tejże materii w drodze odrębnej uchwały.

Wojewoda podkreślił, że jednym z elementów składających się na zasady i tryb działania omawianej komisji są regulacje dotyczące procesu jej organizacji. A zatem niewątpliwie w treści statutu powinny znaleźć się również i takie unormowania, które będą wskazywały na skład liczbowy tychże komisji. Tylko bowiem takie regulacje, pozwolą na weryfikację tego, czy powołany skład osobowy komisji jest wyczerpujący, to jest, czy w świetle prawa wobec powołania określonej liczby radnych do komisji, komisja ta się już ukonstytuowała, a tym samym, czy w takim właśnie składzie może ona już ważnie i skutecznie działać.

W ocenie Wojewody, kwestia określenia liczbowego składu komisji nie może zostać pozostawiona dowolnemu uznaniu organu stanowiącego. Skład ten powinien zostać określony w akcie ustrojowym jednostki samorządu terytorialnego, tylko bowiem stworzenie statutowych ram w tym zakresie stanie się gwarancją dla właściwego powołania wewnętrznego organu rady. Powołując komisję, rada musi działać w granicach określonych przez prawo - jakim wobec braku stosownych rozwiązań ustawowych - będzie statut powiatu.

Przechodząc dalej, Wojewoda wskazał, że generalnie ustawodawca uznał kompetencję rady powiatu do swobodnego określenia organizacji i zasad działania komisji skarg, wniosków i petycji, w tym ustalenia liczby jej członków, z tym wszakże zastrzeżeniem, że skład liczbowy tej komisji powinien gwarantować udział przedstawicielom wszystkich klubów, stosownie do art. 16a ust. 2 ustawy. Wojewoda zauważył nadto, że ustawodawca wprowadził również inne ograniczenia jako że w skład komisji nie mogą wchodzić radni pełniący funkcje, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy (przewodniczący oraz wiceprzewodniczący rady) oraz będący członkami zarządu.

Organ nadzoru podkreślił, że z uwagi na powyższe obostrzenia zabieg określenia składu liczbowego komisji skarg, wniosków i petycji może okazać się trudnym do zrealizowania, niemniej jednak z punktu widzenia zapewnienia sprawowanego nadzoru nad działalnością organów powiatu jest czynnością niezbędną. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że uchwały w sprawie powoływania radnych do poszczególnych komisji rady podlegają weryfikacji w ramach ogólnego trybu nadzoru. Muszą być weryfikowalne i zgodne z powszechnie obowiązującą regulacją ustrojową, jaką są przepisy statutu. Stworzenie zatem odpowiednich czytelnych regulacji statutowych umożliwi organowi nadzoru oraz sądom administracyjnym właściwą weryfikację tych aktów i zapewni jasne kryteria tej weryfikacji.

Uwzględniając poczynione uwagi ogólne, Wojewoda wskazał, że w kontrolowanej uchwale Rada Powiatu w Bielsku – Białej określiła w sposób wadliwy skład liczbowy Komisji Skarg, Wniosków i Petycji. Wojewoda podniósł, że zgodnie z §35 ust. 2 kontrolowanego statutu „Rada Powiatu wybiera Przewodniczącego oraz pozostałych członków Komisji Skarg, Wniosków i Petycji w liczbie do 6 osób. Rada może wybrać Wiceprzewodniczącego Komisji Skarg, Wniosków i Petycji. Łączna liczba osób wchodzących w skład Komisji Skarg, Wniosków i Petycji nie może być większa niż 7 osób.” . Tym samym, jak podkreślił organ nadzoru, Rada określając skład liczbowy Komisji wprowadziła w sposób nieuprawniony jego górną granicę – w liczbie 7 osób uprawnionych do zasiadania w Komisji. W ocenie Wojewody takie rozwiązanie jest nieprawidłowe, gdyż potencjalne może uniemożliwiać realizację przepisu ustawowego gwarantującego uczestnictwo w komisji przedstawicielom wszystkich klubów. Wojewoda wyjaśnił, że obecnie klub może zostać utworzony przez 3 radnych, Rada Powiatu w Bielsku – Białej liczy natomiast 29 radnych. Tym samym, w Radzie Powiatu w Bielsku - Białej potencjalnie możliwe jest utworzenie aż 9 klubów radnych. W takiej sytuacji przepisy statutowe będą stały na przeszkodzie realizacji ww. obowiązku ustawowego. Wojewoda podkreślił, że analizowana sytuacja jest hipotetyczna, należy jednak mieć na uwadze, że statut, jako akt o charakterze abstrakcyjnym, musi takie sytuacje przewidywać i uwzględniać w swej treści.

Reasumując, Wojewoda wskazał, że w jego ocenie nieprawidłowe określenie liczby członków Komisji Skarg, Wniosków i Petycji w sposób istotny narusza prawo tj.  art. 16a ust. 2 w związku z art. 18 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym. Wyeliminowanie tego przepisu (dotyczącego składu komisji) przesądza o braku istotnych reguł dotyczących organizacji komisji jako takiej – a tym samym skutkuje niekompletnością statutu w zakresie określenia zasad i trybu działania komisji skarg, wniosków i petycji. To z kolei wpływa na legalność całej uchwały. Tym samym, Wojewoda uznał, że wskazana wadliwość statutowa jest wystarczającą podstawą do stwierdzenia nieważności przyjętego statutu w całości.

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj
DZIAŁY:
Ustrój

Autor artykułu

Anna Kudra-Ostrowska

Doktor nauk prawnych, specjalizuje się w sprawach z zakresu prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego i jemu pokrewnych (prawo budowlane, prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska, prawna ochrona krajobrazu, prawne uwarunkowania korzystania z dróg publicznych).

Więcej z Wokandy §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj