Kierunki w Koncepcji nowego p.z.p. – uproszczenie procedur

6 czerwca 2018 r. jest kolejną istotną datą w kalendarzach członków społeczności zamówień publicznych. Tego dnia na stronie Urzędu Zamówień Publicznych1 opublikowana została Koncepcja nowego Prawa zamówień publicznych (dalej: Koncepcja). Ponadto wskazana data wyznacza również początek okresu prowadzenia konsultacji przez Urząd Zamówień Publicznych oraz Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii. Równolegle na stronach naszego Portalu publikowane będą istotne dla zamawiających informacje dotyczące prac nad nowym prawem zamówień publicznych (dalej; p.z.p.), opinie pracowników Kancelarii dotyczące proponowanych rozwiązań prawnych a także artykuły omawiające propozycji, które zostaną przedstawione przez prawników Kancelarii w procesie konsultacji i dyskusji.

Cykl artykułów inicjuje niniejsze opracowanie, dotyczące ogólnego założenia przyświecającego zawartym w Koncepcji rozwiązaniom z zakresu zamówień o wartości krajowej. Tak jak dotychczas wskazany rodzaj zamówień będzie objęty bardziej liberalnym reżimem prawnym. Zgodnie z deklaracjami autorów Koncepcji, zmiany dotyczyć będą stopnia swobody decyzyjnej przysługującej zamawiającym w kreowaniu reguł udzielania zamówień. W konsekwencji na osi wyznaczonej z jednej strony zamówieniami podprogowymi a z drugiej zamówieniami o wartości unijnej, przesunięte zostaną one w kierunku zamówień udzielanych bez stosowania p.z.p.

Proponowany kierunek zmian, przy uwzględnieniu dotychczasowych doświadczeń, jest trudny do jednoznacznej oceny. Z jednej strony ustanawianie reguł prawnych nie powinno nigdy być celem samym w sobie, lecz stanowić optymalny środek dla osiągniecia zamierzonych celów. Nie wszystkie obecnie obowiązujące regulacje p.z.p. wydają się spełniać wskazany wymóg. Z drugiej strony obniżenie stopnia determinacji prawnej procesu udzielania zamówień nie zawsze skutkuje osiągnieciem zamierzonego efektu2. Skorygowanie obranego kursu, poprzez uproszczenie procedur przy jednoczesnym zagwarantowaniu realizacji celów systemu zamówień publicznych, wymaga oceny całościowej uwzględniającej szereg różnorodnych kwestii – pozostaje żywić nadzieje, że czas zaplanowany na konsultacje i dialog wystarczy na wypracowanie rozwiązań, które będą cechować się większym stopniem stabilności niż te, które zostały wprowadzone ustawą o zamówieniach publicznych z 1994 r.

Uelastycznienie zamówień krajowych jest ogólnym kierunkiem, którego konkretyzacja nastąpi wraz z zaprezentowaniem rozwiązań prawnych, obecnie pozostających w fazie koncepcyjnej. Na tę chwilę należy wskazać, że osiągniecie zamierzeń ma nastąpić, w szczególności poprzez:

1. wyartykułowanie zasady efektywności oraz współdziałania zamawiającego i wykonawcy przy realizacji zamówienia,

2. wyraźne wyodrębnienie możliwości opisania przedmiotu zamówienia z wykorzystaniem opisu funkcjonalnego,

3. rozszerzenie zakresu wykorzystania elementów negocjacyjnych. Jedną z możliwości przewidzianych w procedurze uproszczonej będzie negocjowanie oferty w celu ulepszenia jej treści,

4. wprowadzenie możliwości przekazywania informacji także ustnie, w tym telefonicznie, jeżeli nie będą one dotyczyć istotnych elementów postępowania oraz ich treść zostanie odpowiednio utrwalona na trwałym nośniku,

5. zapewnienie możliwości złożenia odwołania dotyczącego każdej czynności zamawiającego w postępowaniu analogicznie jak w postępowaniach o wartości równej lub przekraczającej progi UE3.

Przedstawione propozycje ukazują, że planowane zmiany nie mają charakteru rewolucyjnego.

Związane są z nimi dodatkowo dwie planowane modyfikacje. Po pierwsze, z uwagi na wprowadzenie uproszczonej procedury dla zamówień o wartości mniejszej niż progi UE, proponuje się likwidację wyłączeń od stosowania Pzp dotyczących zamówień o wartości poniżej progów UE (m.in. art. 4 d Pzp)4. Ponadto przedmiotem dyskusji będzie również kwota, której wartość warunkuje stosowanie regulacji p.z.p. – obecny wskazanej w art. 4 pkt 8 p.z.p. Dyskusja obejmować będzie obniżenie progu stosowania ustawy do obowiązującego przed wejściem w życie ustawy z dnia 14 marca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 423) a więc do wartości wyrażonej w złotych równowartości kwoty 14 000 euro. Pozostaje mieć nadzieję, że również wskazana kwestia poddana zostanie szczegółowej weryfikacji, w tym w szczególności analizie ekonomicznej zasadności przyjęcia wskazanego progu5.

1 https://www.uzp.gov.pl/aktualnosci/konsultacje-dotyczace-koncepcji-nowego-prawa-zamowien-publicznych

2 Uwidoczniają to m.in. problemy jakie występowały w czasie obowiązywania ustawy o zamówieniach publicznych z 10 czerwca 1994 r., czy też istniejące obecnie w zakresie zamówień podprogowych (w tym siostrzanej wersji zamówień podprogowych – podprogowych zamówień na usługi społeczne). Zob. K. Różowicz, Zamówienia podprogowe (w:) Nowe prawo zamówień publicznych, http://www.ekspertzamowienpublicznych.pl/opis.html.

3 Koncepcja nowego Prawa zamówień publicznych, s. 47 – 51.

4 Zob. H. Nowicki, O potrzebie zmian w systemie kontroli zamówień publicznych (w:) Funkcjonowanie systemu zamówień publicznych – aktualne problemy i propozycje rozwiązań. X Konferencja naukowa 26-27 czerwca 2017 r. Białystok, red. M. Stręciwilk, A. Panasiuk, Warszawa 2017, s. 89-90.

5 Zob. P. Molander, Public Procurement in the European Union: The Case for National Threshold, „Journal of Public Procurement”, iss. 2 (vol. 14)/2014, s. 181-214.