Portal prowadzi ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.
Ziemski & Partners
Portal prowadzi ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.
Ziemski & Partners

Posiedzenie w trybie współdziałania

10.08.2017
Uwaga: ten artykuł ma więcej niż 3 miesiące. Sprawdź aktualny stan prawny lub skontaktuj się z autorem.
Posiedzenie w trybie współdziałania

W wyniku nowelizacji KPA organy współdziałające ze sobą w toku toczącego się postępowania administracyjnego mogą odbyć wspólne posiedzenie celem szybszego załatwienia sprawy.

Postępowanie administracyjne zmierzające do wydania decyzji administracyjnej w wielu przypadkach jest procesem niezwykle złożonym, w którym uczestniczy wiele podmiotów. Oprócz organu administracji prowadzącego postępowanie administracyjne oraz co najmniej jednej strony postępowania, mogą występować w nim inne organy administracji publicznej, których zadaniem jest zajęcie stanowiska, wyrażenie opinii lub zgody na etapie poprzedzającym wydanie decyzji administracyjnej w konkretnej sprawie. Brak uzyskania przedmiotowego stanowiska przez organ prowadzący postępowanie stanowi przesłankę wznowieniową pozwalającą wzruszyć ostateczną decyzję administracyjną.

Przed ostatnią nowelizacją KPA współpraca organów w przedmiotowym zakresie oparta była wyłącznie na zasadzie pisemności. Zgodnie z praktycznie niezmienionym w tym zakresie art. 106 KPA organ prowadzący postępowanie występuje do organu współdziałającego o zajęcie stanowiska, wydanie opinii, uzgodnienie itp. na piśmie, zawiadamiając o tym stronę postępowania. Organ, do którego zwrócono się o zajęcie stanowiska, zobowiązany jest przedstawić je niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu żądania, chyba że przepis prawa przewiduje inny termin. Organ obowiązany do zajęcia stanowiska może w razie potrzeby przeprowadzić postępowanie wyjaśniające. Zajęcie stanowiska przez ten organ następuje w drodze postanowienia, na które służy stronie zażalenie. W przypadku niezajęcia stanowiska w ww. terminie zastosowanie znajdują przepisy art. 36-38, przy czym organ obowiązany do zajęcia stanowiska niezwłocznie informuje organ załatwiający sprawę o wniesieniu ponaglenia. Tym samym organ współdziałający może przedłużyć termin na zajęcia stanowiska. Jednocześnie strony mogą wnieść ponaglenie, które nie będzie dotyczyło organu prowadzącego postępowanie główne, lecz organu współdziałającego.

W wyniku wejścia z dniem 1 czerwca 2017 roku nowelizacji KPA możliwości współdziałania w powyższym zakresie zostały rozszerzone o możliwość zwołania posiedzenia w trybie współdziałania. Zgodnie z nowododanymi przepisami organ załatwiający sprawę może zwołać posiedzenie, jeżeli przyczyni się to do przyspieszenia zajęcia stanowiska (posiedzenie w trybie współdziałania). Podkreślić należy, iż powyższy tryb ma charakter fakultatywny. Organ prowadzący postępowanie może, ale nie musi, z niego skorzystać.

Inicjatywa zwołania posiedzenia w trybie współdziałania – przed upływem terminu na zajęcie stanowiska, wyrażenie opinii itp. – może pochodzić wyłącznie od organu współdziałającego. Tym samym – co do zasady w terminie 14 dni od otrzymania pisma w sprawie potrzeby zajęcia stanowiska – organ współdziałający może uznać, iż dla przyspieszenia zajęcia stanowiska zasadnym będzie spotkanie z przedstawicielami organu prowadzącego postępowanie. Także w tym przypadku wniosek organu współdziałającego nie jest wiążący dla organu prowadzącego postępowanie główne.

Po upływie ustawowego terminu na zajęcie stanowiska inicjatywa zwołania posiedzenia w trybie współdziałania może pochodzić od strony postępowania lub od organu prowadzącego postępowanie główne.

Posiedzenie w trybie współdziałania może się odbyć z udziałem stron. Jeśli organ prowadzący postępowanie uzna to za wskazane może wezwać strony do udziału w posiedzeniu – wówczas odpowiednio stosuje się przepisy o rozprawie administracyjnej (art. 90-96 KPA). Podkreślić jednakże należy, iż także w tym zakresie organ prowadzący postępowanie dysponuje swobodą działania. Jego decyzja co do udziału stron w posiedzeniu ma charakter dyskrecjonalny i nie jest ograniczona żadnymi szczególnymi przesłankami. Innymi słowy brak udział stron w posiedzeniu w trybie współdziałania nie powinien być traktowany jako naruszenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu (art. 10 KPA).

Z posiedzenia w trybie współdziałania spisywany jest protokół, w którym może być zawarte postanowienie organu współdziałającego w sprawie zajęcia stanowiska, wyrażenia opinii itp. Tym samym brak jest konieczności wydawania odrębnego aktu odnoszącego się do tej kwestii. Należy jednakże zwrócić uwagę, iż także to rozwiązanie ma charakter fakultatywny. Organ współdziałający pomimo udziału w posiedzeniu w trybie współdziałania może odmówić w jego trakcie zajęcia stanowiska wskazując chociażby na konieczność szczegółowej analizy nowych faktów, o których dowiedział się w trakcie posiedzenia. Chcąc skorzystać z możliwości zamieszczenia w protokole z posiedzenia w trybie współdziałania ww. postanowienia należy zwrócić uwagę czy pracownik organu współdziałającego uczestniczący w posiedzeniu posiada odpowiednie upoważnienia umożliwiające mu podejmowanie prawnie skutecznych działań.

Zwołanie posiedzenia w trybie współdziałania nie zwalnia z obowiązku rozpatrzenia ponaglenia, jeżeli zostało ono wniesione na działanie organu współdziałającego.

Powyższe przepisy winne być interpretowane przez pryzmat nowej zasady ogólnej wyrażonej w art. 7b KPA. Zgodnie z tym przepisem w toku postępowania organy administracji publicznej współdziałają ze sobą w zakresie niezbędnym do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego sprawy, mając na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli oraz sprawność postępowania, przy pomocy środków adekwatnych do charakteru, okoliczności i stopnia złożoności sprawy. Z zasady tej wynika, iż współpraca pomiędzy organami ma charakter stopniowalny i nie w każdej sprawie powinna przybierać takie same formy. Należy o tym pamiętać decydując się na zwołanie posiedzenia w trybie współdziałania.

Analizując znowelizowane przepisy KPA dotyczące posiedzenia w trybie współdziałania szczególną uwagę zwraca brak bezpośredniej sankcji procesowej związanej z nieobecnością organu współdziałającego na prawidłowo zwołanym posiedzeniu. Brak jest środków prawnych pozwalających na przymuszenie organu współdziałającego do podjęcia działań w przedmiotowej formie. W praktyce skutkować to może marginalizacją przedmiotowego trybu, zwłaszcza w przypadku organów mających siedzibę w znacznej odległości od siedziby organu współdziałającego. Najbliższe miesiące pokażą jak do przedmiotowego zagadnienia odniesie się doktryna i orzecznictwo.

Uzasadniając przedmiotowe rozwiązania prawne projektodawcy wskazali w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej, iż mają one na celu usprawnienia „ postępowań, w których organ prowadzący postępowanie wydaje rozstrzygnięcie po uzyskaniu stanowiska (opinii) innego organu. Brak stanowiska takiego organu w ustawowym czasie, a przez to brak możliwości wydania decyzji przez organ „główny” (załatwiający sprawę), może doprowadzić do sytuacji, w której oba te organy będą narażone za zarzut przewlekłego prowadzenia postępowania.”. Ich zdaniem „posiedzenie takie może mieć dodatkowo walor informacyjny, umożliwiając spotkanie wszystkich zaangażowanych w załatwienie danej sprawę podmiotów (w szczególności gdy w posiedzeniu weźmie udział również strona) oraz wymianę przez nie przydatnych w sprawie informacji. Rozwiązanie to może sprzyjać lepszej współpracy, poprzez umożliwienie, z jednej strony – bardziej aktywnego udziału stron w tej procedurze, a z drugiej – wypowiedzenia się organów i wyjaśnienia wszelkich wątpliwości, jakie mogą pojawić się przy współdziałaniu przy rozstrzyganiu danej sprawy. Posiedzenie w trybie współdziałania poprzez wymianę argumentów i wyłożenie racji wszystkich uczestników postępowania pozwoliłoby w szerszym niż obecnie stopniu realizować zasady ogólne k.p.a., w tym zasadę zaufania do organów państwa. Będzie również przejawem realizacji nowej zasady, wyrażonej w projektowanym art. 8a k.p.a.”.

Powyższy cel zasługuje na pełną aprobatę. Czas pokaże na ile został on w praktyce osiągnięty, zaś nowe przepisy rzeczywiście przyczyniły się do przyspieszenia postępowań administracyjnych, w których konieczną jest współpraca wielu organów.

Portal tworzony przez prawników
ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.

Przejdź do strony >>