Zmiana nazwy ulicy na taką samą w trybie tzw. ustawy dekomunizacyjnej

Zdaniem Instytutu Pamięci Narodowej oraz Wojewody Pomorskiego zmiana nazwy ulicy przez zmianę tylko argumentacji co do znaczenia słowa w niej się znajdującego stanowi obejście przepisów prawa.

Wojewoda Pomorski w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 19 maja 2017 r. nr PN-IV.4131.17.2017.MS stwierdził nieważność uchwały rady gminy w sprawie zmiany nazwy ulicy na terenie gminy.

Rada gminy zmieniła aktualnie istniejącą nazwę ulicy „Buczka” – nadanej na część nazwiska działacza stalinowskiej konspiracji na terenie RP w latach 20 i 30 XX wieku (Mariana Buczka) – na nazwę „Buczka”, która pochodzi od drzewa – mały buk.

Wojewoda zwrócił się do Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z wnioskiem, o wydanie opinii, czy taka zmiana ulicy jest zgodna z ustawą o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.

Instytut Pamięci Narodowej w odpowiedzi wskazał, że w uchwale nie doszło do zmiany nazwy ulicy – zmieniła się tylko argumentacja rady gminy co do znaczenia wyrazu „Buczka”. W ocenie instytutu stanowi to obejście przepisów prawa. Ponadto Instytut Pamięci Narodowej w dalszej części podtrzymał swoją decyzję o zasadności zmiany nazwy ulicy, którą wydał wcześniej.

Po otrzymaniu powyższej opinii organ nadzoru zawiadomił radę gminy o wszczęciu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności przedmiotowej uchwały, umożliwiając złożenie wyjaśnień w sprawie.

W wydanym rozstrzygnięciu nadzorczym organ nadzoru zauważył, że zmiana dotychczasowej nazwy ulicy na nazwę identyczną jest zmianą pozorną i stanowi to obejście przepisów ustawy. Wojewoda podkreślił także, że rada gminy ma swobodę w wyborze nazwy ulicy, jednak nie jest dopuszczalne utrzymanie dotychczasowej nazwy poprzez znalezienie innego znaczenia dla dotychczasowej nazwy. Co podnosił organ nadzoru, ani z uzasadnienia przedmiotowej uchwały, ani z otrzymanego przez organ nadzoru wyciągu z protokołu z posiedzenia sesji rady gminy nie wynika, jakimi względami kierowała się rada, nadając taką, a nie inną nazwę ulicy. W ocenie organu nadzoru, taki zabieg nie spowoduje, że nazwa ulicy nie będzie kojarzyła się z osobą Mariana Buczka.