Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie rada gminy, ustalając stawkę opłaty za korzystanie z przystanków i dworców, musi wziąć pod uwagę cały stan faktyczny i wynikające z niego różnice między poszczególnymi operatorami i przewoźnikami.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, wyrokiem z dnia 3 grudnia 2015 r. (sygn. III SA/Kr 1283/15), stwierdził w całości nieważność uchwały w przedmiocie ustalenia stawki opłat za korzystanie przez operatorów i przewoźników z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest gmina.

Prokurator wniósł do WSA w Krakowie skargę na przedmiotową uchwałę Rady Miasta (wcześniej do prokuratury wpłynęło pismo od jednego z przedsiębiorców), zarzucając jej naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. ustalenie jednolitej stawki w wysokości 0,05 zł za zatrzymanie na każdym przystanku dla wszystkich operatorów i przewoźników. Jego zdaniem takie działanie stało w sprzeczności z art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym (u.p.t.z.), będącym podstawą przyjęcia uchwały. Przepis ten nakazuje bowiem, by wysokość opłaty była ustalana z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad. Według stanowiska prokuratora przedmiotowa stawka miała charakter dyskryminacyjny – nie wzięto bowiem pod uwagę różnic między korzystającymi. Mimo, że ustawa nie precyzuje, co należy rozumieć przez niedyskryminujące zasady, to w sejmowym uzasadnieniu jej projektu możemy odnaleźć okoliczności, które powinny być uwzględnione: m.in. wielkość używanego taboru czy standard przystanków i dworców. Ponadto, prokurator  zaznaczył, że znaczenie może mieć również położenie i obłożenie poszczególnych przystanków. W związku z tymi zarzutami, wniósł o stwierdzenie nieważności przedmiotowej uchwały.

W odpowiedzi Burmistrz wniósł o oddalenie skargi i zasądzenie kosztów postępowania, zarzucając prokuratorowi błędną wykładnię art. 16 u.p.t.z. Stwierdził, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy ustalenie przez organ gminy maksymalnej stawki opłat za jedno zatrzymanie środka transportu na przystanku komunikacyjnym jest prawnie usprawiedliwione i uzasadnione obiektywnymi przyczynami. Podkreślił ponadto, że gmina nie musi kierować się wyłącznie przesłankami, które przewidywało uzasadnienie projektu u.p.t.z., a lokalna specyfika może uzasadniać wprowadzenie jednolitej opłaty.

Burmistrz wskazał, iż w chwili podejmowania uchwały przystanków używali przewoźnicy wykorzystujący  pojazdy mieszczące maksymalnie 40 osób oraz busy zabierające do kilkunastu pasażerów. Ponadto wskazał, iż sprawdzenie, jakimi pojazdami posługuje się przewoźnik, wymagałoby dogłębnej weryfikacji, która – jego zdaniem -przewyższyłaby wpływy z tytułu korzystania z przystanków a brak rzetelności ze strony przewoźników uniemożliwiałby prawidłowe rozliczenie wyliczenie opłaty.

Podejmując rozstrzygnięcie, WSA zakwalifikował uchwałę w sprawie ustalenia stawki za korzystanie z przystanków jako akt prawa miejscowego. Natomiast znaczenie pojęcia „niedyskryminujących zasad” wywiódł z orzecznictwa TK, wskazując na zróżnicowane rozumienie równości. Celem dookreślenia, odwołał się również do uzasadnienia projektu u.p.t.z.

Odnosząc się zaś do kontrolowanej uchwały, WSA stwierdził, iż „uzasadnienie tak lakoniczne, że w istocie nie spełniające swojej roli, wywołuje skutki równoznaczne z jego brakiem, które w konkretnej sytuacji mogą uzasadniać stwierdzenie nieważności uchwały, jeżeli nie jest możliwe ustalenie w inny sposób motywów jej podjęcia. Zwłaszcza dla oceny motywów działania organu nie może być wystarczająca sama treść uchwały, z której nie wynikają racje, jakimi kierował się organ podejmujący rozstrzygnięcie skierowane do adresatów stojących na zewnątrz administracji i dotyczące ich sytuacji prawnej”.

Co więcej, uchwała powinna uwzględniać nie tylko stan na dzień jej uchwalenia, ale – jako podstawa kreowania norm ogólnych i abstrakcyjnych – przewidywać skutki na przyszłość.

WSA wskazał, jakie okoliczności  powinny być brane pod uwagę przy ustalaniu niedyskryminującej stawki, przyznając rację argumentacji skarżącego. Są to:

• wielkość taboru używanego na liniach uwzględniających dane przystanki (duże i ciężkie pojazdy, przewożące kilkadziesiąt osób, generują większe koszty utrzymania i obsługi przystanków od tych, które transportują co najwyżej kilkanaście);
• standard poszczególnych przystanków komunikacyjnych lub dworców;
• jednakowa wysokość stawki opłaty.

W ocenie sądu, w tym stanie rzeczy, ustalenie opłaty maksymalnej i jednolitej nie stanowi spełnienia ustawowej przesłanki określenia stawki z uwzględnieniem niedyksryminujących zasad. Nie jest również wystarczającym argumentem fakt, że nie przekroczono maksymalnej, wskazanej przez ustawodawcę, kwoty za jednorazowe zatrzymanie.

Orzeczenie jest nieprawomocne.

_________________________________________________________________________

Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?

Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.