Zdaniem Wojewody Lubelskiego uchwały określające jednostki obsługujące, jednostki obsługiwane oraz zakres wspólnej obsługi nie są aktami prawa miejscowego.
Wojewoda Lubelski dwukrotnie wypowiedział się odnośnie do charakteru prawnego uchwał w sprawie wspólnej obsługi jednostek utworzonych przez gminę jednostek organizacyjnych. Organ nadzoru w rozstrzygnięciach nadzorczych Nr PN-II.4131.214.2016 oraz Nr PN-II.4131.337.2016 stwierdził nieważność przedmiotowych aktów w części, w której przewidywano ich publikację w dzienniku urzędowym.
Rada Gminy Krzywda w dniu 27 czerwca 2016 r. podjęła uchwałę w sprawie wspólnej obsługi jednostek organizacyjnych gminy, zaś Rada Miejska w Annopolu w dniu 12 sierpnia 2016 r. podjęła uchwałę w sprawie wspólnej obsługi finansowo-księgowej i administracyjnej dla jednostek organizacyjnych Gminy Annopol. Na podstawie art. 10a-10b ustawy o samorządzie gminnym określono w nich jednostki obsługujące, jednostki obsługiwane oraz zakres zadań powierzonych jednostkom obsługującym. W obu uchwałach zostało określone, iż podlegają one publikacji w Dzienniku Urzędowym Województwa Lubelskiego.
W ocenie organu nadzoru, przedmiotowe uchwały nie są aktami prawa miejscowego - nie regulują bowiem w sposób generalny i abstrakcyjny uprawnień lub obowiązków osób „na zewnątrz” struktury organizacyjnej gminy. Wskazują one jednostki obsługujące, jednostki obsługiwane oraz zakres zadań powierzonych jednostkom obsługującym w ramach wspólnej obsługi. W ocenie organu nadzoru, regulują zatem wewnętrzną organizację działania jednostek, poprzez przeniesienie obowiązków administracyjnych i finansowych.
Ponadto, zdaniem Wojewody, żaden przepis szczególny nie przewiduje obowiązku ogłoszenia tej uchwały w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
W związku z powyższym, w ocenie organu nadzoru brak jest podstaw prawnych do ogłoszenia przedmiotowych aktów w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
W odniesieniu do uchwały Rady Gminy Krzywda Wojewoda stwierdził ponadto nieważność przepisu, który w zakres zadań powierzonych jednostce obsługującej włączył przygotowywanie projektów uchwał Rady Gminy i zarządzeń Wójta dotyczących oświaty i wychowania oraz edukacyjnej opieki wychowawczej. Zdaniem organu nadzoru jest to kompetencja przysługująca organowi wykonawczemu gminy.
Orzeczenia wydane przez Wojewodę Lubelskiego stanowią kolejną odsłonę sporu w sprawie charakteru prawnego uchwał w zakresie wspólnej obsługi, podejmowanych na podstawie ustaw o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym oraz o samorządzie województwa. Problematyka ta została szczegółowo omówiona w zamieszczonych na naszym Portalu artykułach: „Czy uchwała w sprawie organizacji centrum usług wspólnych (CUW) jest aktem prawa miejscowego?” oraz „Czy uchwała w sprawie CUW jest aktem prawa miejscowego?”. Warto zaznaczyć, iż w chwili obecnej wojewodowie zajmują w analizowanej kwestii odmienne stanowiska. W szczególności zdarzają się sytuacja, iż pewne uchwały w sprawie wspólnej obsługi są publikowane, a wobec innych wydawane są rozstrzygnięcia nadzorcze uniemożliwiające publikację.
W obecnej sytuacji organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego działają w stanie niepewności prawnej. Identyczne co do założeń uchwały mogą spotkać się z akceptacją w jednym województwie oraz z kwestionującym ich zapisy rozstrzygnięciem nadzorczym w wypadku podjęcia przez gminę położoną w województwie sąsiednim. Wciąż jednak brak orzeczeń sądów administracyjnych (w szczególności Naczelnego Sądu Administracyjnego), które pomogłyby w ujednoliceniu tej kwestii.
"Bogata wiedza teoretyczna stanowi stabilny fundament, na którym budować można praktyczne rozwiązania samorządowych problemów ustrojowych.
"
Dowiedz się więcej:
Ustrój JSTAutor artykułu
Doktor nauk prawnych, specjalizuje się w zakresie prawa samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem ustroju j.s.t. i publicznego transportu zbiorowego
02.10.2023
20.09.2023
15.09.2023