Rozwiązanie kontraktu publicznego celem przestrzegania prawa unijnego

Uchwalona przez Sejm 13 maja 2016 r. nowela ustawy Prawo zamówień publicznych zapewnia zamawiającemu możliwość rozwiązania umowy w sprawie zamówienia publicznego, jeśli wymaga tego prawo unijne.
Z dyrektywy 2014/24/UE [dalej również: „dyrektywa 2014/24/UE”][i] – którą wdrażać ma ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw [dalej również: „nowela”][ii] – wynika, że zamawiający napotykają czasem okoliczności, które wymagają wcześniejszego rozwiązania umowy w sprawie zamówienia publicznego w celu przestrzegania obowiązków na podstawie unijnego prawa w dziedzinie zamówień publicznych.
Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić instytucjom zamawiającym możliwość – na warunkach określonych w prawie krajowym – rozwiązania umowy w sprawie zamówienia publicznego w okresie jej obowiązywania, jeśli wymaga tego prawo unijne (motyw 112 preambuły dyrektywy 2014/24/UE). Szczegółowe podstawy rozwiązania umowy dyrektywa 2014/24/UE określa w art. 73.
Celem wdrożenia przepisu art. 73 dyrektywy 2014/24/UE nowela wprowadza do ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych [dalej również: „ustawa Pr.z.p”][iii] nowy przepis art. 145a, wedle którego zamawiający może rozwiązać umowę w sprawie zamówienia publicznego, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z trzech poniższych okoliczności:
- Zmiana umowy została dokonana z naruszeniem przepisów ustawy Pr.z.p. określających warunki dopuszczalności zmiany umowy – a konkretnie przepisów art. 144 ust. 1–1b, 1d i 1e ustawy Pr.z.p. – według brzmienia nadanego w noweli.
- Wykonawca w chwili zawarcia umowy podlegał wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy Pr.z.p. Warto w tym miejscu nadmienić, iż z art. 24 ust. 1 pkt 12-23 ustawy Pr.z.p. w brzmieniu nadanym nowelą wynika nowy katalog obowiązkowych podstaw wykluczenia wykonawcy z postępowania.
- Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, w ramach procedury przewidzianej w art. 258 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, że państwo polskie uchybiło zobowiązaniom, które ciążą na nim na mocy Traktatów, dyrektywy 2014/24/UE i dyrektywy 2014/25/UE, z uwagi na to, że zamawiający udzielił zamówienia z naruszeniem przepisów prawa Unii Europejskiej.
Podkreślenia wymaga, iż – w myśl art. 139 ust.1 ustawy Pr.z.p. – do umów w sprawach zamówień publicznych stosuje się przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny, jeżeli przepisy ustawy Pr.z.p. nie stanowią inaczej. Z powyższego wynika, że – co do zasady – rozwiązanie umowy w sprawie zamówienia publicznego jest możliwe na warunkach przewidzianych w Kodeksie cywilnym. Prawo rozwiązania umowy przyznane zamawiającemu w art. 145a ustawy Pr.z.p. należy uznać jednak w tym wypadku za regulację szczególną (lex specialis) względem przepisów Kodeksu cywilnego – mającą przed przepisami Kodeksu cywilnego pierwszeństwo. W konsekwencji – jeśli prawo rozwiązania umowy w sprawie zamówienia publicznego w danym stanie faktycznym lub w zakresie dotyczącym danej umowy nie będzie mieć podstaw w przepisach Kodeksu cywilnego lub wynikać z treści umowy, podstawą (ustawową) rozwiązania umowy będzie mógł być w tym wypadku art. 145a ustawy Pr.z.p. – jeśli wystąpi któraś ze wskazanych w tym przepisie przesłanek rozwiązania umowy.
W przypadku rozwiązania umowy na warunkach, o których mowa w art. 145a ustawy Pr.z.p., wykonawca może żądać wyłącznie wynagrodzenia należnego z tytułu wykonania części umowy (art. 145b ustawy Pr.z.p.). Pomimo regulacji art. 145b ustawy Pr.z.p. – określającej ogólnie zasady rozliczenia wynagrodzenia w razie rozwiązania umowy – zasadnym jest dokładniejsze uregulowanie we wzorze umowy stanowiącym załącznik do specyfikacji istotnych warunków zamówienia skutków dokonanego przez zamawiającego na podstawie art. 145a ustawy Pr.z.p. rozwiązania umowy (np. w zakresie kar umownych, należnych odszkodowań czy też obowiązków sprawozdawczych wykonawcy dotyczących zrealizowanej części umowy).
[i] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L.2014.94.65).
[ii] Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw dostępna na stronie internetowej Sejmu RP: http://www.sejm.gov.pl.
[iii] Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r., poz. 2164, z późn. zm.).
Portal tworzony przez prawników
ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.
Popularne
Portal tworzony przez prawników
ZIEMSKI&PARTNERS KANCELARIA PRAWNA
Kostrzewska, Kołodziejczak i Wspólnicy sp. k.