Nowe zasady dotyczące kryteriów oceny ofert

Wdrożenie dyrektyw unijnych i wejście w życie noweli ustawy Prawo zamówień publicznych pociągnie za sobą istotne zmiany dotyczące kryteriów oceny ofert.

Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych [dalej również: „ustawa Pr.z.p”][i], po zmianach – obowiązujących od 19 października 2014 r. – ogranicza możliwość stosowania ceny jako jedynego kryterium oceny ofert. Jeszcze dalej idące zmiany dotyczące kryteriów oceny ofert planowane są w projekcie noweli ustawy Pr.z.p. [dalej również: „nowela”][ii] – mającej wdrażać dyrektywy unijne.

Dyrektywa unijna 2014/24/UE [dalej również: „dyrektywa 2014/24/UE”][iii], uchylająca dyrektywę 2004/18/WE przewiduje, że instytucje zamawiające opierają udzielanie zamówień publicznych na ofercie najkorzystniejszej ekonomicznie (art. 67 ust. 1 dyrektywy 2014/24/UE).

Ofertę najkorzystniejszą ekonomicznie określa się na podstawie ceny lub kosztu, z wykorzystaniem podejścia opartego na efektywności kosztowej, takiego jak rachunek kosztów cyklu życia.

Wobec tego jednak, że również inne aspekty – niekoniecznie o naturze ekonomicznej – mogą mieć wpływ na wartość oferty z punktu widzenia zamawiającego, dopuszczono również inne czynniki przy ocenie ofert. Oferta najkorzystniejsza ekonomicznie może więc obejmować także najlepszą relację jakości do ceny, którą szacuje się na podstawie kryteriów obejmujących aspekty jakościowe, środowiskowe społeczne związane z przedmiotem danego zamówienia publicznego. W przypadku oferty najkorzystniejszej ekonomicznie opartej na najlepszej relacji ceny do jakości kryteria oceny ofert mogą obejmować np.:

• jakość, w tym wartość techniczną, właściwości estetyczne, właściwości funkcjonalne, dostępność, projektowanie dla wszystkich użytkowników, cechy społeczne, cechy środowiskowe, cechy innowacyjne, handel i jego warunki, lub
• organizację, kwalifikacje i doświadczenie personelu wyznaczonego do realizacji danego zamówienia, w przypadku gdy właściwości wyznaczonego personelu mogą mieć znaczący wpływ na poziom wykonania zamówienia, lub 
• serwis posprzedażny oraz pomoc techniczną, warunki dostawy, takie jak termin dostawy, sposób dostawy oraz czas dostawy lub okres realizacji.

Co ciekawe – składnik kosztowy może również mieć postać stałej ceny lub kosztu stałego – w powyższej sytuacji wykonawcy konkurują wyłącznie w oparciu o kryteria jakościowe.

Zgodnie z dyrektywą, państwa członkowskie mogą:

• postanowić, że instytucje zamawiające nie mogą stosować wyłącznie ceny lub wyłącznie kosztu jako jedynego kryterium udzielenia zamówienia, lub
• ograniczyć ich zastosowanie do określonych kategorii instytucji zamawiających lub określonych rodzajów zamówień

Zamawiający mogą szacować koszty przy pomocy podejścia opartego na rachunku kosztów cyklu życia (art. 68 dyrektywy 2014/24/UE). Rachunek kosztów cyklu życia obejmuje w odpowiednim zakresie niektóre lub wszystkie poniższe koszty ponoszone w czasie cyklu życia produktu, usługi lub robót budowlanych:

• koszty poniesione przez instytucję zamawiającą lub innych użytkowników, takie jak: koszty związane z nabyciem, koszty użytkowania, takie jak zużycie energii i innych zasobów, koszty utrzymania, koszty związane z wycofaniem z eksploatacji, takie jak koszty zbiórki i recyklingu,
• koszty przypisywane ekologicznym efektom zewnętrznym związane z produktem, usługą lub robotami budowlanymi na przestrzeni ich cyklu życia, o ile ich wartość pieniężną można określić i zweryfikować; takie koszty mogą obejmować koszty emisji gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń oraz inne koszty łagodzenia zmiany klimatu.

Projekt noweli przewiduje implementację powyższych zmian do polskiego porządku prawnego. Planuje się też, aby możliwość stosowania kryterium ceny jako jedynego kryterium lub kryterium o wadze przekraczającej 60% – w przypadku jednostek sektora finansów publicznych – była uzależniona od wskazania przez tych zamawiających w opisie przedmiotu zamówienia standardów jakościowych odnoszących się do wszystkich istotnych cech przedmiotu zamówienia, a także  uwzględnienia w załączniku do protokołu postępowania, w jaki sposób zostały uwzględnione w opisie przedmiotu zamówienia koszty cyklu życia.

Choć w założeniu kryteria oceny ofert w dalszym ciągu nie będą mogły dotyczyć właściwości wykonawcy, kryterium oceny ofert będzie mogła być – w ślad za dyrektywą – organizacja, kwalifikacje zawodowe i doświadczenie osób wyznaczonych do realizacji zamówienia, jeżeli mogą mieć znaczący wpływ na jakość wykonania zamówienia.

Planowane jest też wydanie rozporządzenia określającego metodę kalkulacji kosztów cyklu życia budynków oraz sposobu przedstawiania informacji o tych kosztach.

[i] Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Tekst jednolity: Dz.U. z 2015 r., poz. 2164, z późn. zm.).

[ii] Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (druk 366) dostępny jest na stronie internetowej Sejmu RP: http://www.sejm.gov.pl.

[iii] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U.UE.L.2014.94.65).

Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?
Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.