Konieczność uzasadnienia braku zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym

Zdaniem Wojewody Wielkopolskiego niedopuszczalne jest podjęcie uchwały nie wyrażającej zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, z której uzasadnienia nie wynikają motywy, jakimi kierowała się rada gminy.

Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 5 stycznia 2016 r. Wojewoda Wielkopolski orzekł nieważność uchwały rady gminy w sprawie rozwiązania stosunku pracy z radnym, ze względu na istotne naruszenie prawa (sygn. KN-I.4131.1.406.2015.8).

Powyższy akt nadzoru zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest członkiem. Rada gminy odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. W związku z tym przepisem, do rady gminy trafił wniosek pracodawcy o wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym.

Rada gminy w drodze uchwały nie wyraziła zgody na rozwiązanie stosunku pracy.

Z uwagi na istotne naruszenie prawa Wojewoda Wielkopolski rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 5 stycznia 2016 r. (sygn. KN-I.4131.1.406.2015.8) stwierdził nieważność ww. uchwały.

W uzasadnieniu organ nadzoru powołując się na liczne poglądy zawarte zarówno w orzecznictwie, jak i w piśmiennictwie wskazał na nieprawidłowości, jakie jego zdaniem zawiera przedmiotowa uchwała.

Ochrona stosunku pracy radnego, uregulowana w art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, zdaniem Wojewody, nie ma na celu tworzenia szczególnych przywilejów w zakresie trwałości stosunku pracy, a jedynie zapewnienie radnemu swobody w wykonywaniu mandatu. Tym samym, rada gminy nie może ingerować w prawo pracodawcy do rozwiązania stosunku pracy z radnym-pracownikiem, jeżeli nie wiąże się ono z wykonywaniem przez tego radnego mandatu.

Jak wskazał organ nadzoru, rada gminy ma obowiązek zbadać motywy pracodawcy, który zamierza rozwiązać stosunek pracy z radnym, bowiem od tychże ustaleń zależy, czy rada odmówi wyrażenia zgody z powodu zdarzeń związanych z wykonywaniem przez radnego mandatu, czy też odmówi z innego powodu, kierując się okolicznościami konkretnego przypadku.

Wszystkie te motywy rada gminy ma obowiązek zawrzeć z uzasadnienia do uchwały, bowiem tylko z jego treści można ustalić, z jakiego powodu rada odmówiła wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym. Jednakże, zdaniem Wojewody Wielkopolskiego, art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym nie daje radzie gminy kompetencji do takiej odmowy w każdej sytuacji. Wadliwa byłaby taka bowiem uchwała, której motywy byłyby nie do pogodzenia z zasadami porządku prawnego i która nie miałaby oparcia w stanie faktycznym, w jakim wypowiedzenie zostało dokonane.

Z uwagi na to, że ww. uchwała nie zawierała uzasadnienia, z którego można by było odczytać motywy, jakimi kierowała się rada gminy odmawiając wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, Wojewoda Wielkopolski, działając jako organ nadzoru, stwierdził jej nieważność ze względu na istotne, jego zdaniem, naruszenie prawa. Z uchwały nie można bowiem było odczytać, czy rada gminy dokonała oceny okoliczności przedstawionych przez pracodawcę stanowiących podstawę do rozwiązania stosunku pracy z radnym, jak również z jej treści nie wynikało, czy odmowa rady była uzasadniona.

Wojewoda wskazał również, że co prawda ustawodawca wprost nie ustanowił obowiązku sporządzenia uzasadnienia do uchwały, to jednakże obowiązek taki można wyprowadzić w drodze wykładni systemowej i celowościowej nie tylko przepisów ustawy o samorządzie gminnym, ale również samej Konstytucji RP (a zwłaszcza z wyrażonej w art. 7 zasady praworządności).

Powyższe, zdaniem organu nadzoru, oznacza, że ww. uchwała została podjęta z rażącym naruszeniem art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, co musiało skutkować stwierdzeniem jej nieważności.

Tym samym Wojewoda Wielkopolski w ww. rozstrzygnięciu nadzorczym potwierdził dominujący w orzecznictwie sądów administracyjnych pogląd, iż w przypadku podejmowania przez radę gminy uchwały w sprawie wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, z jej uzasadnienia musi wynikać, jakie przesłanki zdecydowały o jej podjęciu, a samo wyrażenie lub odmowa wyrażenia zgody jest, co do zasady, pozostawione uznaniu rady. Motywy odmowy wyrażenia zgody muszą być jednak zgodne z zasadami porządku prawnego oraz mieć oparcie w stanie faktycznym dotyczącym powodów rozwiązania stosunku pracy. Oznacza to, że w niektórych przypadkach rada gminy nie będzie mogła odmówić rozwiązania stosunku pracy z radnym.