Transport nie może być główną funkcją pojazdu specjalnego

Jeżeli główną funkcją pojazdów jest transport, a nie wytwarzanie ściśle określonego produktu (np. betonu), to takie pojazdy – dla potrzeb opodatkowania podatkiem od środków transportowych – nie są pojazdami specjalnymi.

Taką tezę postawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 marca 2015 r. (sygn. I SA/Ol 77/15).

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym.

Podatnik jest posiadaczem czterech samochodów ciężarowych. Trzy z nich są zakwalifikowane jako pojazdy specjalne, co potwierdza stosowna adnotacja w dowodach rejestracyjnych, i jako takie korzystają ze zwolnienia z podatku od środków transportowych. Co do ostatniego z nich (betoniarki) – mimo że w jego przypadku w dowodzie rejestracyjnym wskazano, iż jest to „samochód ciężarowy z przeznaczeniem do przewozu innych ładunków”- podatnik w złożonej deklaracji dot. podatku od środków transportowych określił go jako „specjalny” i wskazał podatek do zapłaty w kwocie 0 zł.

Kwalifikacja betoniarki stała się przedmiotem sporu podatnika z organem podatkowym. Zgodnie z przepisami art. 8 pkt 1 i 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych [dalej: u.p.o.l.], samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton oraz równej lub wyższej niż 12 ton są generalnie opodatkowane podatkiem od środków transportowych. Jednakże z obowiązku zapłaty podatku zwolnione są, na podstawie art. 12  ust. 1 pkt 2 u.p.o.l., pojazdy specjalne.

Jak stanowi art. 2 pkt 36 ustawy Prawo o ruchu drogowym, pojazd może być zakwalifikowany jako pojazd specjalny, gdy jest przeznaczony do wykonywania specjalnej funkcji, która powoduje konieczność dostosowania nadwozia lub posiadania specjalnego wyposażenia.

W postępowaniu podatkowym Prezydent Miasta przeprowadził m.in. dowód z opinii biegłego, z której wynikało, że sporny pojazd jest przeznaczony do transportu i produkcji masy betonowej (betoniarka), z czego wynika konieczność dostosowania jego nadwozia i posiadania specjalnych funkcji. Prezydent w swojej decyzji wskazał jednak, że mimo takich ustaleń biegłego, o tym, czy pojazd jest pojazdem specjalnym, i w konsekwencji korzysta ze zwolnienia, decyduje postępowanie rejestrowe i stosowny wpis w dowodzie rejestracyjnym.

Podatnik, odwołując się od powyższej decyzji powołał się na wyrok WSA w Olsztynie z dnia 23 marca 2011 r. (sygn. akt I SA/Ol 123/11), w którym stwierdzono, iż „o rodzaju pojazdu nie decyduje wpis w dowodzie rejestracyjnym, a tylko to czy mieści się on w definicji pojazdu specjalnego określonej w art. 2 pkt 36 Prawa o ruchu drogowym”.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze [dalej: SKO] utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję, stwierdzając, iż mimo że wpis w dowodzie rejestracyjnym ma subsydiarne (a więc nie decydujące) znaczenie dla oceny, czy dany pojazd jest pojazdem specjalnym, ponieważ identyfikuje jedynie pojazd i jego właściciela,  to istotną cechą pojazdu specjalnego jest jego przeznaczenie. Powołując się na wyrok NSA z dnia 25 lipca 2012 r. (sygn. akt II FSK 2520/10) SKO stwierdziło, iż betoniarka nie jest pojazdem specjalnym w rozumieniu wyżej powołanych przepisów, ponieważ jej główną funkcją jest transport, a nie wytworzenie towaru, jakim jest beton.

Podatnik, nie zgadzając się z decyzją SKO, zarzucając, iż Kolegium nie odróżniło cementowozów od betonomieszarek (które służą do zakończenia procesu produkcyjnego i ulepszenia mieszanki betonowej, co sprawia że są pojazdami specjalnymi), wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

WSA w Olsztynie uznał, że skarga nie jest zasadna. W ocenie składu orzekającego, SKO słusznie wskazało, że pojazdami specjalnymi są pojazdy, które ze względu na to, że są przeznaczone do wykonywania określonej funkcji, celu, wymagają dostosowania ich nadwozia lub zamontowania specjalnego wyposażenia. Dodatkowo WSA przywołał stanowisko NSA wyrażone w wyroku z dnia 21 maja 2014 r. ( sygn. akt II FSK 1437/12) i powołanym przez SKO wyroku z dnia 25 lipca 2012 r., że: „Do pojazdów specjalnych należy zaliczyć pojazdy konstrukcyjnie przystosowane do wykonywania czynności na drodze lub zimowego utrzymania dróg (polewaczki, piaskarki, pługi odśnieżne), stanowiące ruchome urządzenia (dźwigi, żurawie, agregaty prądotwórcze, koparki, koparko-spycharki, ładowarki) lub służące do prowadzenia określonej działalności (kina ruchome, ambulanse radiologiczne, laboratoria techniczne, warsztaty naprawcze). Nie są natomiast pojazdami specjalnymi pojazdy samochodowe przeznaczone do przewozu określonego rodzaju ładunków, np. cementu (cementowozy), benzyny (cysterny), śmieci (śmieciarki), czy nieczystości (pojazdy asenizacyjne)”.

Sąd uznał, że główną funkcją betoniarki jest transport betonu, a nie jego wytwarzanie, dlatego nie jest pojazdem specjalnym i nie korzysta ze zwolnienia z podatku- w przeciwieństwie do polewaczek i piaskarek, których funkcją jest oczyszczanie i zimowe utrzymanie dróg, a nie transport wody czy piasku, co uzasadnia korzystanie ze zwolnienia podatkowego.