Do kogo kierować skargę na bezczynność w sprawach dostępu do informacji publicznej?

Skargę na bezczynność w zakresie udostępniania informacji publicznej wnosi się do sądu administracyjnego, a nie do organu wyższego stopnia.

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2015 r. (sygn. II SAB/Bk 114/14) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zobowiązał powiatowego inspektora nadzoru budowlanego (PINB) do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego trafił wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci „dowolnie wybranej decyzji administracji, jaką organ wydał w miesiącu lipcu 2014 r.”. PINB w odpowiedzi na powyższy wniosek wskazał, że wnioskowane dokumenty nie stanowią informacji publicznej, bowiem jego zdaniem „tylko treść aktów administracyjnych zawierających informację publiczną podlega udostępnieniu”, a decyzja administracyjna wydana w indywidualnej sprawie jest wyłącznie dokumentem urzędowym niepodlegającym udostępnieniu.

W związku z powyższym wnioskodawca wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku skargę na bezczynność, domagając się zobowiązania organu do rozpatrzenia wniosku w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.

W odpowiedzi na skargę PINB wniósł o jej oddalenie z uwagi na złożenie jej z uchybieniem właściwości, bowiem jego zdaniem skarga ta powinna być skierowana do organu wyższego stopnia (tj. w niniejszym przypadku do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego) wskazując jednocześnie, że jego zdaniem wnioskowana informacja nie stanowi informacji publicznej.

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2015 r. (sygn. II SAB/Bk 114/14) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku uwzględnił skargę w całości i zobowiązał PINB do rozpatrzenia złożonego wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia Sąd wskazał, że postępowanie w sprawie skargi na bezczynność organu w zakresie udzielenia informacji publicznej cechuje pewna specyfika, gdyż do skutecznego wniesienia skargi nie jest wymagane wcześniejsze wezwanie danego organu do usunięcia naruszenia prawa, uznając jednocześnie, że właściwym było skierowanie przez skarżącego sprawy do sądu administracyjnego, a nie do organu wyższego stopnia.

W dalszej kolejności WSA w Białymstoku wskazał, że żądana przez wnioskodawcę informacja stanowi informację publiczną, albowiem decyzje administracyjne są bez wątpienia wiadomością wytworzoną przez szeroko rozumiane władze publiczne, a informacja o rozstrzygnięciach podejmowanych przez organy administracji publicznej w sprawach administracyjnych jest informacją o działalności tych organów.

Sąd zaznaczył jednak, że oddzielną kwestią pozostaje dostęp do niektórych danych zawartych w żądanym dokumencie – zwłaszcza z uwagi na ochronę prywatności, tajemnicę państwową, czy też inną tajemnicę określoną przepisami prawa. W przypadku uznania przez organ wystąpienia tzw. danych wrażliwych, może on odmówić udostępnienia informacji publicznej.

Mając powyższe na uwadze, WSA w Białymstoku stwierdził, że w przypadku uznania wnioskowanej informacji za informację publiczną organ był obowiązany rozstrzygnąć złożony wniosek w jeden z następujących sposobów:

1. udostępnić wnioskowaną informację publiczną w drodze czynności materialno-technicznej, albo
2. odmówić udostępnienia informacji publicznej w drodze decyzji administracyjnej z uwagi na ochronę danych wrażliwych (np. osobowych, tajemnicę przedsiębiorstwa itp.), albo
3. umorzyć w drodze decyzji administracyjnej postępowanie o udostępnienie informacji publicznej z uwagi na wystąpienie sytuacji określonej w art. 14 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej („Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14 dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu, postępowanie o udostępnienie informacji umarza się”), albo
4. wystosować pismo informujące, że wezwany podmiot nie jest zobowiązany do udzielenia informacji, gdyż nie dysponuje tą informacją.

W związku z powyższym Sąd zobowiązał PINB do rozpatrzenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej w jeden z ww. sposobów w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy.

Wyrok jest nieprawomocny.

Powyższy wyrok wpisuje się w dotychczasową linię orzeczniczą sądów administracyjnych na temat dopuszczalności skarżenia bezczynności podmiotu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej w sytuacji nierozpatrzenia wniosku w sposób wynikający z przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Jednocześnie wyrok ten potwierdza, iż sprawy z zakresu dostępu do informacji publicznej nie są prowadzone w trybie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (przepisy te stosujemy wyłącznie w przypadku konieczności wydania decyzji administracyjnej), w związku z tym nie ma konieczności m.in. wniesienia skargi na bezczynność do organu wyższego stopnia, przed skierowaniem sprawy do sądu administracyjnego.