Do Sejmu trafił senacki projekt nowelizacji ustawy o odpadach[1] zakładający możliwość tworzenia ponadregionalnych spalarni.
Przystępując do syntetycznej analizy zapisów projektu senackiego na wstępie wskazać trzeba, że w przypadku wejścia w życie przepisów tego projektu art. 35 u.o. wzbogacony zostanie m.in. o ust. 6a, z którego wynikać będzie, że „Ponadregionalną instalacją do przetwarzania odpadów komunalnych jest spalarnia odpadów komunalnych zwana dalej ponadregionalną spalarnią odpadów komunalnych o mocy przerobowej wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych zebranych z obszaru zamieszkałego przez co najmniej 500 tys. mieszkańców, spełniająca wymagania najlepszej dostępnej techniki”.
Warto w tym miejscu podkreślić, że definicja ponadregionalnej instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych uległa zmianie w toku prac nad projektem. W porównaniu do pierwotnego brzmienia projektu zrezygnowano bowiem z dopuszczenia możliwości spalania w ponadregionalnych instalacjach „frakcji palnej wydzielonej z odpadów komunalnych”, pozostawiając jako jedyne dopuszczalne „paliwo” zmieszane odpady komunalne. W związku z rezygnacją z możliwości spalania „frakcji palnej wydzielonej z odpadów” instalacje ponadregionalne nie będą mogły być odbiorcami „produktów” instalacji MBP, a wręcz założyć można, że będą ich faktycznymi konkurentami w walce o dostęp do strumienia zmieszanych odpadów komunalnych.
Do art. 20 odnoszącego się do zasady bliskości dodany zostanie ust. 10 w brzmieniu:
„W przypadku przekazywania zmieszanych odpadów komunalnych do spalarni odpadów komunalnych wskazanej jako instalacja ponadregionalna do obsługi danego regionu gospodarki odpadami komunalnymi w uchwale w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, nie stosuje się ust. 7 i 8”. Co więcej w przypadku wejścia w życie projektu senackiego do art. 35 u.o. dodany zostanie także ust. 4b o następującej treści: „Wojewódzki plan gospodarki odpadami może wskazywać spalarnię odpadów komunalnych jako ponadregionalną instalację do przetwarzania odpadów komunalnych pochodzących z więcej niż jednego regionu gospodarki odpadami komunalnymi. Spalarnia odpadów komunalnych stanowiąca instalację ponadregionalną może obsługiwać regiony gospodarki odpadami komunalnymi z innych województw, jeżeli przewiduje to wojewódzki plan gospodarki odpadami województwa, na obszarze którego jest położona spalarnia odpadów komunalnych, oraz wojewódzki plan gospodarki odpadami województwa, z którego odpady będą przekazywane”. Z kolei po ust. 5 dodany zostanie ust. 5a w brzmieniu: „Region gospodarki odpadami komunalnymi może obejmować sąsiadujące ze sobą gminy z różnych województw, jeżeli przewidują to wojewódzkie plany gospodarki odpadami tych województw”. Projektodawcy, uzasadniając powyższe propozycje m.in. podnoszą, że zmiany w zakresie instalacji do termicznego przekształcania odpadów mają „na celu przede wszystkim zapewnienie racjonalnej gospodarki odpadami komunalnymi, jak również zapewnić strumień odpadów potrzebny do funkcjonowania takich instalacji” (zob. s. 3 Uzasadnienia).
Na tle zaprezentowanych powyżej propozycji sformułować należy następujące uwagi:
[1] Na użytek niniejszego opracowania pod tym pojęciem rozumieć będziemy projekt ustawy o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustawy wniesiony przez Senat do Sejmu RP uchwałą z dnia 7 sierpnia br. zwany także dalej projektem senackim.
[2] Rzecz jasna trudno jest w tym momencie prognozować, jaki będzie rezultat owej debaty, natomiast nie można nie zauważyć, że możliwe jest dowodzenie, iż „preferencyjne” potraktowanie przez prawodawcę wyłącznie spalarni, niejako kosztem innych rodzajowo instalacji, w rezultacie prowadzić będzie do powstawania negatywnych zjawisk monopolistycznych.
[3] „Uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest aktem prawa miejscowego”.
[4] „Na podstawie tej ustawy oraz na podstawie upoważnień udzielonych w innych ustawach i w ich granicach sejmik województwa stanowi akty prawa miejscowego obowiązujące na obszarze województwa lub jego części”.
Autor artykułu
radca prawny
26.03.2024
13.03.2024
06.03.2024