Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

WSA w Poznaniu uznał za niedopuszczalne różnicowanie stawki „opłaty śmieciowej” ze względu na dowolne kryteria samodzielnie ustalone przez gminę.

Uchwałą z czerwca 2013 r. rada miejska określiła stawkę „opłaty śmieciowej”, różnicując ją w ten sposób, że zmniejszona stawka obowiązuje, gdy daną nieruchomość zamieszkują osoby będące 3., 4., 5. i kolejnym dzieckiem w rodzinie, do ukończenia 18. roku życia, a w przypadku dzieci kontynuujących naukę – przez okres jej kontynuacji, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25. roku życia.

Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu [dalej: RIO] w drodze uchwały stwierdziło nieważność powyższej uchwały.

W uzasadnieniu organ nadzoru stwierdził, że rada miejska, dokonując zróżnicowania stawek w obrębie wyznaczonej metody (od ilości osób) w zależności od kategorii mieszkańców (dzieci), liczby dzieci (3., 4., 5. i każde kolejne dziecko, ich wieku (18 i 25 lat) oraz sytuacji (kontynuacja nauki), naruszyła art. 6j ust. 2a ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zdaniem RIO przepis ten nie przewiduje możliwości różnicowania stawek „opłaty śmieciowej” w takim zakresie, jak zrobiła to rada miejska.

Skargę na powyższą uchwałę RIO wywiodła rada miejska, wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu rada wskazała, że dokonane zróżnicowanie było dopuszczalne, bowiem ma ono charakter przedmiotowy, a upoważnienie do takiego działania zawarte jest w art. 6k ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, nawet gdyby zostało uznane za zwolnienie, o którym mowa w tym przepisie.

Wyrokiem z dnia 26 lutego 2014 r. (sygn. III SA/Po 1676/13) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę. WSA w Poznaniu stwierdził, że skarga nie zasługiwała na uwzględnienie, bowiem zaskarżony akt nadzoru jest zgodny z prawem. Sąd jednocześnie potwierdził, iż uchwała rady miejskiej w sposób istotny narusza prawo.

WSA w Poznaniu wskazał, że zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach gminy zobowiązane są do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, zaś właściciele takich nieruchomości obowiązani są ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, „opłatę śmieciową”. Opłata ta stanowi iloczyn stawki i parametru wynikającego z metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi – liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, ilości zużytej wody z danej nieruchomości, powierzchni lokalu mieszkalnego, gospodarstwa domowego.

Ponadto Sąd stwierdził, że stawki „opłaty śmieciowej” mogą zostać zróżnicowane wyłącznie w zależności od powierzchni lokalu mieszkalnego, liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich, rodzaju zabudowy, bowiem przepisy ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie przewidują możliwości różnicowania stawek opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi według cech wyróżniających mieszkańców danej gminy, takich jak wiek, płeć czy też sytuacja bytowa.

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu użycie przez ustawodawcę w art. 6k ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zwrotu „może różnicować stawki” nie upoważnia rady gminy do ustalenia dodatkowych kryteriów różnicowania opłat, bowiem przepis ten należy odczytywać łącznie z art. 6j ust. 2a ustawy, który ustanawia dopuszczalne kryteria różnicowania stawek „opłaty śmieciowej”.

Wyrok jest prawomocny.

Powyższy wyrok należy uznać za szczególnie istotny dla funkcjonowania nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, zwłaszcza z uwagi na wskazania Sądu dotyczące możliwości różnicowania stawek „opłaty śmieciowej”. Wyrok ten jest kolejnym przykładem na to, iż liczne nowelizacje ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie prowadzą do wyeliminowania istniejących problemów w stosowaniu jej przepisów zarówno przez gminy, jak i sądy administracyjne (patrz: artykuł z dnia 26 czerwca 2014 r., pt. „<Opłata śmieciowa> a wielkość gospodarstwa domowego”), ale tworzą kolejne, nowe problemy. W związku z tym zasadne wydają się być propozycje uchwalenia całkowicie nowej ustawy regulującej kwestie związane z gminną gospodarką odpadami komunalnymi (więcej na temat „rewolucji śmieciowej” patrz: artykuł z dnia 1 lipca 2014 r., pt. „Rok rewolucji śmieciowej”).

Obecnie w Sejmie trwają prace nad dwoma projektami nowelizacji „ustawy śmieciowej”, o których pisaliśmy w następujących artykułach:

1. artykuł z dnia 17 marca 2014 r., pt. „Kolejna nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach?”;
2. artykuł z dnia 26 marca 2014 r., pt. „Reformatorzy na start – kolejny projekt nowelizacji u.c.p.g.”.

Nie należy zapominać również o nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach zapowiadanej przez Ministerstwo Środowiska, która ma być efektem rekomendacji przedstawionych w maju 2014 r. przez prowadzony przez prof. A. Kraszewskiego Zespół ds. analizy wdrażania ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Powyższy wyrok ponadto potwierdza konieczność weryfikacji przez gminy podjętych „uchwał śmieciowych” pod kątem ich legalności zwłaszcza w kontekście najnowszego orzecznictwa sądów administracyjnych w tym zakresie, które z dnia na dzień jest coraz bogatsze (patrz artykuł z dnia 10 kwietnia 2014 r., pt. „Warto zweryfikować <uchwały śmieciowe>”).

Jeśli interesuje Cię ta tematyka i potrzebujesz wsparcia merytorycznego, ODWIEDŹ STRONĘ:

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj