Prezydenckie weto do ustawy umożliwiającej odrolnienie gruntów

Prezydent RP Bronisław Komorowski skierował do ponownego rozpatrzenia przez Sejm nowelizację ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

O przedmiotowej nowelizacji pisaliśmy w artykule z dnia 18 czerwca 2014 r. pt. „Sejm przywraca możliwość budowy na użytkach rolnych klas I-III”. Zakładała ona możliwość uzyskania decyzji o warunkach zabudowy, która przeznaczała na cele budowlane grunty rolne o obszarze do 0,5 ha, bez uprzedniej zgody ministra rolnictwa.

Zdaniem Prezydenta RP przyjęcie nowelizacji zagrażałoby ładowi przestrzennemu oraz mogłoby prowadzić do degradacji polskiego krajobrazu. Ponadto jego zdaniem nieuwzględnienie w nowelizacji wymogu, aby odrolniany obszar miał charakter zwarty stwarza ryzyko, że decyzje w zakresie odrolniania gruntów i przeznaczania ich pod zabudowę mogłyby prowadzić do dużego rozproszenia nowej zabudowy.

W uzasadnieniu swojej decyzji Prezydent RP podkreślił także, że nowelizacja umożliwiałaby jeszcze łatwiejsze powstawanie na gruntach rolnych klas I-III m.in. obiektów budowlanych o charakterze dominant krajobrazowych (np. kominów, silosów, elektrowni wiatrowych) w sposób pozbawiony jednolitej kontroli, co także w istotny sposób mogłoby zagrażać ładowi przestrzennemu.

Uzasadniając weto, Prezydent odniósł się także do raportu NIK w sprawie budowy elektrowni wiatrowych, w którym wskazano, że w ok. 40% skontrolowanych gmin dochodziło do przypadków lokalizowania farm wiatrowych na gruntach należących m.in. do radnych, burmistrzów, wójtów czy też pracowników urzędów gmin – czyli osób, które jednocześnie w imieniu gminy uczestniczyły w podejmowaniu decyzji ws. miejsca inwestycji. Zdaniem Prezydenta przyjęcie przedmiotowej nowelizacji mogłoby wpłynąć na wykorzystywanie gruntów najwyższych klas do celów budowy elektrowni wiatrowych.

Jednocześnie Prezydent RP zapowiedział, iż wystąpi z własną inicjatywą ustawodawczą, która w szczególnie uzasadnionych przypadkach umożliwi uproszczenie długotrwałej procedury odrolniania gruntów pod budowę domów i obiektów użyteczności publicznej.

Skutkiem weta prezydenckiego jest przekazanie ustawy Sejmowi do ponownego rozpatrzenia. Sejm może odrzucić weto większością kwalifikowaną 3/5 głosów w obecności połowy ustawowej liczby posłów. Wówczas Prezydent RP będzie bezwzględnie zobowiązany do podpisania ustawy. Natomiast w przypadku nieuzyskania wymaganej większości, dalej będzie obowiązywać ustawa z dnia 3 lipca 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych w obecnym kształcie.