Opłaty za czynności geodezyjno-kartograficzne wymierza się w drodze decyzji

NSA orzekł, że w sprawie ustalenia wysokości opłaty za udostępnianie danych i informacji z powiatowego zasobu geodezyjnego orzeka w drodze decyzji administracyjnej starosta.

W uchwale z dnia 26 czerwca 2014 r. (sygn. I OPS 1/14) Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że po wejściu w życie ustawy o finansach publicznych, od dnia 1 stycznia 2011 r., stosownie do art. 67 w związku z art. 60 pkt 7 i 8 oraz art. 61 ust. 1 pkt 2 tej ustawy, o ustaleniu wysokości opłaty za udostępnienie danych i informacji z powiatowego zasobu geodezyjnego, o których mowa w art. 40 ust. 3c – Prawo geodezyjne i kartograficzne rozstrzyga starosta w drodze decyzji administracyjnej.

Powyższa uchwała została podjęta w związku z pojawiającymi się rozbieżnościami w orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczącymi kwalifikowania czynności ustalenia wysokości ww. opłaty na skutek przedstawienia przez skład orzekający NSA w sprawie o sygn. I OSK 3046/12 składowi siedmiu sędziów NSA następującego zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości: „Czy po wejściu w życie ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. 157.1240. ze zm.) ustalenie wysokości opłaty za udostępnienie danych i informacji, o których mowa w art. 40 ust. 3 c ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. 2010.193.1287) następuje w drodze decyzji administracyjnej, czy poprzez stwierdzenie obowiązku uiszczenia tej opłaty w drodze czynności lub aktu, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2012 poz. 270)”.

W orzecznictwie sądów administracyjnych bezspornym jest, iż opłaty za czynności geodezyjne i kartograficzne nie są należnościami za wykonaną usługę, lecz należnościami publicznoprawnymi. Mają one bowiem charakter przymusowy i bezzwrotny i pobierane są przez właściwy organ administracyjny, który jednostronnie ustala wysokość tych opłat, a w przypadku ich nieuiszczenia podlegają egzekucji administracyjnej.

Wątpliwości co do charakteru rozstrzygnięcia starosty w przedmiocie ustalenia wysokości opłaty za udostępnienie danych i informacji z powiatowego zasobu geodezyjnego pojawiły się wraz z wejściem w życie ustawy o finansach publicznych. Do czasu wejścia w życie tej ustawy w orzecznictwie sądów administracyjnychnie nie budziło bowiem wątpliwości, że nałożenie opłaty za czynności geodezyjne i kartograficzne jest czynnością dotyczącą obowiązku wynikającego z przepisów prawa należącą do kategorii czynności z zakresu administracji publicznej, określonych w art. 3 § 2 pkt 4 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, wskazując przy tym, że żaden przepis ustawy nie nakazywał wydania w tym przedmiocie określonych aktów administracyjnych w postaci decyzji administracyjnej, postanowienia czy też innego aktu.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że z dniem 1 stycznia 2011 r. został zmieniony, dość spójny system związany z wpływami z opłat za udostępnienie zbiorów danych zasobu geodezyjnego i kartograficznego i za czynności geodezyjne i kartograficzne. Do dnia 31 grudnia 2010 r. wpływy te stanowiły dochód określonego funduszu celowego. Natomiast z dniem 1 stycznia 2011 r. stosowne opłaty związane z udostępnieniem, planowaniem i czynnościami w zależności od tego, jakiego zasobu geodezyjno-kartograficznego dotyczą, są dochodami własnymi budżetu samorządu województwa, czy samorządu powiatu bądź państwowego funduszu celowego, jakim jest Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym.

Sąd ponadto wskazał, że zgodnie z art. 41b ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne, wpływy ze sprzedaży map, danych i innych materiałów i informacji, a także opłaty za czynności geodezyjne i kartograficzne związane z prowadzeniem przedmiotowych zasobów stanowią dochody własne odpowiednio samorządu województwa bądź samorządu powiatu. Ponadto dochody te związane są z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej, o czym stanowi art. 6a ust. 3 tej ustawy.

W związku z powyższym Naczelny Sąd Administracyjny, rozpatrując przedmiotowe zagadnienie prawne, stwierdził, że pobierane opłaty za czynności geodezyjne i kartograficzne jako dochody budżetu jednostki samorządu terytorialnego spełniające kryterium dochodu określone w art. 60 pkt 7 lub 8 ustawy o finansach publicznych stanowią niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym, konsekwencją czego jest stosowanie do tych należności przepisu art. 61 i następnych ustawy o finansach publicznych. Zgodnie zaś z art. 61 ust. 1 tej ustawy w odniesieniu do tych należności wydawane są decyzje administracyjne przez właściwe organy.