Czy wójt może zaskarżyć do sądu administracyjnego uchwałę obniżającą jego wynagrodzenie?

Wójt (burmistrz, prezydent miasta), jako pracownik samorządowy pozostaje w stosunku pracy nawiązanym na podstawie wyboru.

Roszczenia z tego stosunku, w tym również w przedmiocie jego miesięcznego wynagrodzenia, nie należą do właściwości sądu administracyjnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie [dalej również: WSA] rozpoznał skargę wójta w przedmiocie ustalenia jego miesięcznego wynagrodzenia. Rada gminy, powołując się na art. 18 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym[1] dokonała bowiem uchwałą jego obniżenia.

Skarga została odrzucona przez WSA postanowieniem z dnia 6 maja 2014 r. (sygn. VIII SA/Wa 338/14) na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi[2]. Sąd wskazał, że sprawy ze stosunku pracy pracowników samorządowych leżą poza zakresem kognicji sądów administracyjnych.

WSA w uzasadnieniu postanowienia powołał się na stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego [dalej również: NSA] dotyczące legalności uchwały rady gminy obniżającej wynagrodzenie wójta[3]. Sprawy dotyczące ustalania i zmiany jego wynagrodzenia zaliczane są do spraw z zakresu stosunku pracy pracownika samorządowego nawiązywanego na podstawie wyboru, o czym przesądza art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych[4], który wskazuje, że „czynności z zakresu prawa pracy wobec wójta, związane z nawiązaniem i rozwiązaniem stosunku pracy, wykonuje przewodniczący rady gminy, a pozostałe czynności – wyznaczona przez wójta osoba zastępująca lub sekretarz gminy, z tym że wynagrodzenie wójta ustala rada gminy, w drodze uchwały”.

NSA uznaje, że sprawy ze stosunku pracy, w tym również w przedmiocie ustalenia miesięcznego wynagrodzenia wójta, nie są sprawami z zakresu administracji publicznej. W konsekwencji sąd administracyjny nie ma kompetencji do kontrolowania aktów organów jednostek samorządu terytorialnego w tym przedmiocie.

WSA stwierdził ponadto, że art. 43 ust. 2 ustawy o pracownikach samorządowych wprost wskazuje, iż spory ze stosunku pracy pracowników samorządowych, a więc także wójta, rozpoznają właściwe sądy pracy. Wójt jako pracownik samorządowy otrzymuje wynagrodzenie w ramach stosunku pracy na podstawie wyboru, co zdaje się potwierdzać, że prawidłowość określenia wysokości takiego wynagrodzenia podlega kontroli sądu powszechnego.

Postanowienie WSA w Warszawie z dnia 6 maja 2014 r. (sygn. VIII SA/Wa 338/14) nie jest prawomocne. Należy zauważyć, że wyrażone w nim stanowisko ma dyskusyjny charakter. Ustawa nie przewiduje bowiem powództwa o stwierdzenie nieważności lub uchylenie ww. uchwały. Rozważenia wymagałaby więc forma w jakiej uchwała mogłaby zostać zakwestionowana. Zgodnie z kodeksem postępowania cywilnego w grę mógłby wchodzić więc pozew o zapłatę, ustalenie lub ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego. Dopuszczalność obniżenia wynagrodzenia wójta jest co prawda akceptowana przez judykaturę. Jednak brak wyraźnej podstawny prawnej wskazującej dopuszczalność i przesłanki obniżenia tego wynagrodzenia. Wątpliwości w doktrynie i orzecznictwie budzi wiele kwestii m.in. właściwość sądów administracyjnych w podobnych sprawach, zasad, według których rada gminy dokonuje obniżenia wynagrodzenia wójta czy konieczność uzyskania zgody wójta.