Nikogo nie można wyłączyć z reformy śmieciowej

Gmina, decydując się na odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, nie może zastosować wyłączenia podmiotowego w stosunku do wybranych właścicieli nieruchomości.

Wyrokiem z dnia 25 września 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu (sygn. akt II SA/Wr 569/13) [dalej: WSA] stwierdził nieważność uchwały Rady Miejskiej w przedmiocie wyłączenia spółki świadczącej publiczne usługi medyczne [dalej: spółka] z obowiązku stosowania:

1. uchwały w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi;
2. uchwały w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy, oraz
3. uchwały w sprawie metody ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz ustalenia stawki takiej opłaty oraz w sprawie ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności na terenie Gminy.

Ponadto Rada Miejska w przedmiotowej uchwale ustaliła dla spółki odrębny sposób odbierania odpadów komunalnych oparty na umowie zawartej pomiędzy spółką a podmiotem uprawnionym do odbierania odpadów.

Wojewoda zwrócił się z pismem do Rady Miejskiej, w którym poprosił o podanie powodów wyłączenia spółki z obowiązku stosowania wyżej wskazanych uchwał, a następnie skierował skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. W skardze wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały w przedmiocie wyłączenia spółki obowiązującego na terenie gminy systemu odbierania odpadów komunalnych.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że Rada Miejska dokonała nieuzasadnionego wyłączenia spółki od stosowania systemu odbioru odpadów komunalnych. Art. 6 c ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 391 ze zm. [dalej: u.c.p.g.] nie upoważnia gminy do przejęcia odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, tylko z wybranych nieruchomości położonych na terenie gminy. Wojewoda zwrócił uwagę, że w efekcie wejścia w życie zaskarżonej uchwały Rady Miejskiej właściciele nieruchomości położonych na terenie tej samej gminy, będą mieli inne prawa i obowiązki.

W ocenie organu nadzoru nieuzasadnione jest wyłączenie spółki od stosowania obligatoryjnych przepisów gminnych dotyczących czystości i porządku, takich jak uchwała Rady Miejskiej w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy. Wojewoda podniósł, że uchwała ta stanowi akt prawa miejscowego w rozumieniu art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r, poz. 596) [dalej: u.s.g.], a zatem jest ona źródłem prawa powszechnie obowiązującego a terenie gminy. Oznacza to, że przepisy w niej zawarte wiążą wszystkich, którzy znajdą się na terenie gminy, niezależne od podejmowanych przez gminę decyzji w zakresie odbioru odpadów od właścicieli nieruchomości z terenów niezamieszkałych.

W ocenie organu uchwałodawczego, wyrażonej w odpowiedzi na skargę, wyłączenie spółki spod gminnego systemu odbierania odpadów komunalnej nie stanowi przekroczenia przez organ gminy ustawowo przyznanych uprawnień, gdyż ustawodawca przyznał gminie upoważnienie w zakresie objęcia nieruchomości niezamieszkałych gminnym systemem odbierania odpadów. Skoro gmina może objąć nowym systemem wszystkie nieruchomości, może także uczynić to wyłącznie względem niektórych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, wyrokiem z dnia 25 września 2013 r. (sygn. akt II SA/Wr 569/13), stwierdził, że kluczowym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy jest przepis art. 6c ust. 2 u.c.p.g., z którego brzemienia wynika, że rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych. Z przepisu tego wynika fakultatywność objęcia systemem odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.

Sąd I instancji przyznał rację organowi nadzoru i podkreślił, że gmina decydując się na realizację normy kompetencyjnej wynikającej z art. 6c ust.2 u.c.p.g. jest zobligowana do realizowania jej w całości, gdyż przepis ten nie upoważnia do różnicowania pozycji właścicieli nieruchomości z terenów niezamieszkałych. Rada gminy nie ma, więc kompetencji do stosowania zwolnień podmiotowych zarówno o charakterze grupowym jak i indywidualnym.

W ocenie WSA w niniejszej sprawie doszło do istotnego naruszenia prawa, gdyż nie istniały podstawy prawne do przyjęcia przez Radę Miejską uchwały o wyłączeniu podmiotu świadczącego publiczne usługi medyczne z obowiązującego wszystkich właścicieli nieruchomości na terenie gminy systemu odbierania odpadów komunalnych. Oceny tej, zdaniem Sądu, nie zmienią przedstawiane przez gminę argumenty natury ekonomicznej czy społecznej.

Na marginesie swoich rozważań Sąd wskazał, że akty prawa miejscowego nie zawsze muszą dotyczyć wszystkich podmiotów danej jednostki terytorialnej, jednakże winny być skierowane do nieograniczonego kręgu adresatów, co w przypadku zaskarżonej uchwały nie zostało spełnione.

Wyrok jest prawomocny. 

____________________________________________________________________________________

Jeśli interesuje Cię ta tematyka i potrzebujesz wsparcia merytorycznego, ODWIEDŹ STRONĘ: