Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

19.12.2013

Radny może prowadzić zajęcia w budynku gminy

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

NSA orzekł, że w niektórych sytuacjach radny może prowadzić prywatne zajęcia w budynku należącym do gminy, nie naruszając przepisów o zakazie prowadzenia działalności z wykorzystaniem mienia gminnego.

Radny gminy w ramach prowadzenia działalności gospodarczej prowadził w budynku harcówki, udostępnianym przez Dom Kultury, warsztaty, próby zespołów i inne zajęcia muzyczne, a także próby z Zespołem działającym przy lokalnym muzeum. W związku z powyższym Wojewoda zwrócił się do rady gminy o podjęcie uchwały w sprawie wygaśnięcia mandatu radnego. W odpowiedzi na wezwanie, rada gminy odmówiła podjęcia uchwały. Wojewoda wydał więc zarządzenie zastępcze, twierdząc, iż radny, prowadząc działalność gospodarczą naruszył zakaz prowadzenia działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy wyrażony w art. 24 f ustawy o samorządzie gminnym [dalej: u.s.g.].

Radny złożył skargę na zarządzenie zastępcze wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Sąd oddalił jednak skargę, wskazując, że do podjęcia przez radę gminy uchwały o wygaśnięciu mandatu radnego bądź do wydania ewentualnego zarządzenia zastępczego wojewody może dojść wyłącznie w przypadku kumulatywnego wystąpienia dwóch przesłanek wskazanych w art. 24 f usg. Pierwszą z nich jest prowadzenie przez radnego działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami. Drugą natomiast wykorzystywanie przy prowadzeniu tej działalności mienia komunalnego gminy, w której radny uzyskał mandat. Stwierdzenie wystąpienia tych przesłanek, przy jednoczesnym ustaleniu niezaprzestania przez radnego tej działalności w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania, stanowi podstawę do wygaśnięcia mandatu radnego w trybie art. 190 ustawy z dnia 16 lipca 1998 r. - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

Sąd pierwszej instancji podkreślił ponadto, iż nie ma znaczenia, czy radny korzystał z mienia gminy w sposób stały czy też jednorazowy oraz to, czy korzystanie to było odpłatne czy też nie. Istotne jest natomiast to, że radny przy prowadzeniu działalności korzysta z mienia, które jest własnością gminy. Zdaniem Sądu wskazane w art. 24 f ust. 1 u.s.g. prowadzenie działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego należy odnosić do wszelkich przypadków korzystania z mienia komunalnego gminy w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, a każde stwierdzenie prowadzania takiej działalności skutkować musi wygaśnięciem mandatu radnego.

Od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego radny wniósł skargę kasacyjną. Naczelny Sąd Administracyjny, wyrokiem z dnia 1 października 2013 r. (sygn. akt II OSK 2255/13), uchylił wyrok sądu I instancji oraz zarządzenie zastępcze wojewody.

NSA wskazał, że zarówno Dom Kultury jak i lokalne muzeum miały status samorządowych instytucji kultury. Obie te instytucje prowadziły swoją działalność w budynkach będących przedmiotem bezterminowych umów użyczenia zawartych z Gminą. Skarżący natomiast nie uzyskał żadnego tytuły prawnego do przedmiotowych nieruchomości ani bezpośrednio od Gminy, ani pośrednio od gminnych instytucji kultury.

W związku z powyższym, zdaniem NSA, w niniejszej sprawie nie można przyjąć, że została spełniona przesłanka prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy. Istotny jest bowiem fakt, iż radnego nie łączyła z Gminą żadna umowa.

Sąd wskazał także na linię orzeczniczą sądów administracyjnych1, która stoi na stanowisku, by przy interpretacji przepisu art. 24 f u.s.g. stosować prokonstytucyjną wykładnię. Prowadzi to do wniosku, iż stwierdzenie wygaśnięcia mandatu radnego z powodu naruszenia przez niego zakazu łączenia mandatu radnego z prowadzeniem działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia komunalnego gminy, w której uzyskał mandat, wymaga ustalenia i rozważenia okoliczności dotyczących naruszenia tego zakazu z uwagi na cel wprowadzenia tego zakazu, którym jest ograniczenie korupcji i wykorzystywania stanowisk publicznych dla własnych, prywatnych celów. W orzecznictwie podkreśla się także, że niewskazane jest stosowanie art. 24 f u.s.g. w drodze wykładni rozszerzającej w każdym nie do końca wyjaśnionym przypadku, bowiem może to doprowadzić do sytuacji gdy radnymi będą mogli być jedynie emeryci i osoby bezrobotne2.

Tematyka prowadzenia działalności przez radnego z wykorzystaniem mienia gminy została poruszona w artykule z dnia 10 października 2013 r. „Działalność gospodarcza radnego z wykorzystaniem mienia gminy – kolejne problemy”.


1 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. akt II OSK 2818/12.

2 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 październik 2012 r., sygn. akt II OSK 2357/1

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj

Autorzy artykułu

Maciej Kiełbus

Partner, prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, w szczególności prawa samorządowego

Marta Bokiej

aplikant radcowski, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego ze szczególnym uwzględnieniem prawa nieruchomości i inwestycji budowlanych

Więcej z Wokandy §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń

Sprawdzone rozwiązania

dla każdego samorządu.

przeczytaj