Gmina ma obowiązek przeprowadzenia przetargu na odbiór odpadów komunalnych

Zdaniem WSA w Krakowie nie ma możliwości przekazania odbierania odpadów komunalnych przez gminę własnej jednostce bez przeprowadzenia przetargu

Obowiązkowy przetarg na odbiór odpadów komunalnych?

Do dnia 1 lipca 2013 r. w każdej gminie musiał zostać przeprowadzony przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, co wynika z przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W szczególności wynika to z art. 6d ust. 1 ustawy, który stanowi, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Do tej pory przepisy te nie były przedmiotem interpretacji ze strony sądów administracyjnych. Jedyne wskazówki, jak należy je rozumieć zawierały interpretacje Ministerstwa Środowiska (patrz np.: Interpretacja z dnia 23 maja 2013 r. dot. zlecenia przez gminę odbierania odpadów z wolnej ręki, jak również odpowiedź na interpelację poselską nr 13833; patrz również: artykuł „Czy gmina może zlecić odbieranie odpadów z wolnej ręki?”). Ministerstwo konsekwentnie stoi na stanowisku, że gmina nie może wykonywać zadania własnego, jakim jest odbiór odpadów komunalnych „osobiście” przy pomocy własnego zakładu budżetowego, ani też poprzez powierzenie tego zadania osobie trzeciej (np. własnej spółce zajmującej się odpadami) bez przetargu. Powyższe zapisy zostały zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego przez Radę Miejską Inowrocławia wnioskiem z dnia 27 września 2012 r. (do dnia dzisiejszego brak jest informacji o terminie rozprawy).

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 czerwca 2013 r. (sygn. II SA/Kr 291/13) jest bodajże pierwszym orzeczeniem sądownictwa administracyjnego w tej sprawie.

Dyskusyjna uchwała rady gminy

Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie sposobu realizacji przez Wójta Gminy nowych zadań nałożonych znowelizowaną ustawą z dnia 13 czerwca 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W uchwale tej znalazł się zapis, że Rada Gminy zobowiązuje Wójta Gminy do realizacji zadania polegającego na odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy poprzez zlecenie ww. zadania zakładowi budżetowemu Gminy nieposiadającemu osobowości – Zakładowi Usług Komunalnych bez konieczności organizowania przetargu.

W związku z podjęciem przedmiotowej uchwały Wojewoda Małopolski, działając jako organ nadzoru, wydał rozstrzygnięcie nadzorcze stwierdzające w całości nieważność przedmiotowej uchwały, zarzucając naruszenie przepisów ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach dotyczących obowiązku przeprowadzenia przez Gminę przetargu na odbiór odpadów komunalnych.

Na powyższe rozstrzygnięcie organu nadzoru Rada Gminy złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, domagając się jego uchylenia.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie

Wyrokiem z dnia 13 czerwca 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie (sygn. II SA/Kr 291/13) oddalił skargę Rady Gminy na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego.

Sąd I instancji uznał za bezzasadne stanowisko Gminy, że w przypadku, gdy chce ona obowiązki wynikające ze znowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wykonywać samodzielnie (za pomocą gminnej jednostki organizacyjnej), powoduje to zwolnienie z obligatoryjnego przeprowadzenia przetargu.

Zdaniem Sądu także art. 3 ustawy stanowiący, że utrzymanie czystości i porządku jest zadaniem własnym Gminy nie pozwala jej ominąć procedury przetargowej na odbiór odpadów komunalnych, na co powoływała się w skardze Rada Gminy.

Jak wskazał Sąd I instancji, powyższa interpretacja znajduje również potwierdzenie w treści art. 6e ustawy, stanowiącego, że spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1.

WSA w Krakowie zwrócił ponadto uwagę, że zwolnienie z obowiązku przeprowadzenia przetargu dotyczy wyłącznie działalności polegającej na odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne i to tylko w przypadku tych gmin, które nie podjęły uchwały o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli tych nieruchomości.

Podsumowując, Sąd stwierdził, że przepis art. 6d ust.1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wprowadzający obowiązek zorganizowania przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) przetargu na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości obejmuje również gminy, które przed wejściem w życie ustawy nowelizującej (tj. 1 stycznia 2012 r.) przy pomocy własnych jednostek organizacyjnych odbierały te odpady.

Pomimo toczącego się postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie nie zdecydował się na zawieszenie postępowania sądowoadministracyjnego.

Opierając się na powyższych argumentach, WSA w Krakowie wyrokiem (sygn. II SA/Kr 291/13) oddalił skargę Rady Gminy na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego.

Analizowany wyrok jest prawomocny. Skargę kasacyjną wniósł Zakład Usług Komunalnych. Postanowieniem z dnia 7 sierpnia 2013 r. (sygn. II SA/Kr 291/13) skarga ta została odrzucona z uwagi na to, że Zakład Usług Komunalnych, zdaniem Sądu I instancji, nie był ani stroną postępowania, ani uczestnikiem na prawach strony. Postanowienie to jest nieprawomocne.

Jeśli interesuje Cię ta tematyka i potrzebujesz wsparcia merytorycznego, czytaj dalej.