Maksymalne stawki za usługi komunalne tylko z VAT

Maksymalne stawki opłat za usługi komunalne, o których mowa w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach muszą uwzględniać podatek
od towarów i usług.

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach od lat wywołuje wątpliwości po stronie organów gminy. Ich wynikiem są liczne rozstrzygnięcia nadzorcze i orzeczenia sądów administracyjnych, w których kwestionowana jest legalność podejmowanych przez gminy uchwał.

Problemy rodzi m.in. sposób konstruowania uchwał określający górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości, którzy pozbywają się z terenu nieruchomości nieczystości ciekłych oraz właściciele nieruchomości, którzy nie są obowiązani do ponoszenia opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na rzecz gminy, wykonując obowiązek pozbywania się zebranych na terenie nieruchomości odpadów komunalnych.

W szeregu przypadków gminy, określając stawki przedmiotowych opłat podają kwoty netto, zapominając o konieczności uwzględniania podatku od towarów i usług.

Przykładem tego typu sytuacji może być uchwała Rady Miejskiej w Świętochłowicach (woj. Śląskie), w której określono górną stawkę opłat za usługi w zakresie opróżniania zbiorników bezodpływowych oraz transportu nieczystości ciekłych (§1 ust. 1). Jednocześnie w uchwale wskazano, iż do określonej stawki opłaty doliczony będzie podatek od towarów i usług VAT – zgodnie z obowiązującymi w czasie świadczenia usług przepisami.

Uchwała nie wzbudziła zastrzeżeń ze strony organów nadzoru i została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Województwa Śląskiego z 2012 roku pod pozycją 3435.

Wątpliwości co do jej legalności powziął natomiast prokurator rejonowy, który skierował skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. W jego ocenie w przedmiotowej sprawie winien znaleźć zastosowanie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 roku o cenach. Przepis ten definiuje cenę jako wartość wyrażoną w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym.

Powyższy pogląd podzielił WSA w Gliwicach, stwierdzając wyrokiem z dnia 15 maja 2013 roku (sygn. II SA/Gl 133/13) nieważność uchwały Rady Miejskiej w Świętochłowicach. W ocenie Sądu górna stawka opłaty, o której mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, to w istocie maksymalna kwota, jaką wyznaczyć może w charakterze ceny podmiot wykonujący usługę, a tym samym maksymalna kwota, jaką uiścić musi, w razie jej ustalenia, w takiej wysokości, jako cenę nabywca usługi. Istota górnej stawki opłaty jest więc tożsama z istotą maksymalnej ceny, służąc ochronie nabywcy usługi przed wygórowanymi kwotami, które w innym przypadku mogłyby zostać od nich przez przedsiębiorcę żądane. Tak rozumiana opłata (cena) musi zatem uwzględniać podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towarów (usług) podlega obciążeniu takimi podatkami.

Powyższy wyrok wpisuje się we wcześniejszą linię orzeczeń sądów administracyjnych.

Wyrok ten nie jest prawomocny.