Ustawa krajobrazowa wchodzi w życie

Dnia 11 września, po 3-miesięcznym vacatio legis wchodzi w życie ustawa z dnia 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu.

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu, jak sama jej nazwa wskazuje, wprowadza do porządku prawnego regulacje służące silniejszemu aniżeli dotychczas zapewnieniu ochrony wartości krajobrazowych. Przedmiotowa ustawa dokonuje zmiany 10 obowiązujących ustaw, w tym m.in. ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych,  ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Jej ostateczna treść stanowi zwieńczenie 18 miesięcy prac parlamentarnych nad przedłożonym przez Prezydenta RP projektem. Projekt ten od początku wzbudzał silne kontrowersje, o czym świadczy chociażby zlecenie w trakcie prac nad nim sporządzenia 6 ekspertyz prawnych przez Biuro Analiz Sejmowych.

Celami nadrzędnymi wchodzącej w życie ustawy są m.in.: realizacja postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazu, zapewnienie zarządzania i planowania ochrony krajobrazu, wzmocnienie dotychczasowych instrumentów ochrony krajobrazu i wprowadzenie nowych narzędzi służących tej ochronie.

Ustawa wprowadza zasadę regionalnego zarządzania ochroną krajobrazów za pomocą opracowywanych przez samorządy województw audytów krajobrazowych. Dokumenty te służyć będą dokonaniu identyfikacji i scharakteryzowania typów krajobrazu w skali województwa, ich waloryzacji oraz ustaleniu zagrożeń i planów ochrony krajobrazu. Postanowienia zawarte w audytach będą obligatoryjnie uwzględniane w planie zagospodarowania przestrzennego województwa, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, uchwałach w sprawie zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, a także przy projektowaniu ochrony na terenach parków krajobrazowych i na terenach obszarów chronionego krajobrazu.

Największe zmiany dotyczą jednak zasad rozmieszczenia reklam w przestrzeni publicznej. Aby przeciwdziałać chaosowi reklamowemu ustawa krajobrazowa przyznaje radzie gminy kompetencję do ustalania w formie aktu prawa miejscowego zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic i urządzeń reklamowych oraz ogrodzeń, ich gabarytów, standardów jakościowych oraz rodzajów wyrobów, z jakich mogą być wykonane. Celem zapewnienia skuteczności przyjętej przez radę gminy uchwały ustawa wprowadza restrykcyjne zasady odpowiedzialności za ich naruszenie. Ustawa legitymuje także samorządy gminne do wprowadzenia opłat za umieszczanie reklam w przestrzeni publicznej, które stanowić mają nowe źródło ich dochodów własnych.

Szczegółowo zakres wprowadzanych zmian prawnych w ramach nowej ustawy był już wielokrotnie opisywany na łamach portalu – zob. Ustawa krajobrazowa przyjęta przez Sejm, Ład reklamowy na terenie gmin – dziś i jutro, Sejm zgodny z Senatem – ustawa krajobrazowa wyposaży gminy w narzędzia walki z chaosem reklamowym. 

Anna Kudra-Ostrowska

Doktor nauk prawnych, specjalizuje się w sprawach z zakresu prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego i jemu pokrewnych (prawo budowlane, prawo geologiczne i górnicze, prawo ochrony środowiska, prawna ochrona krajobrazu, prawne uwarunkowania korzystania z dróg publicznych).

Michał Jagodziński

asystent, interesuje się prawem administracyjnym

Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu