Prawo Dla Samorządu

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że, co do zasady umowy cywilnoprawne oraz umowy o pracę stanowią informację publiczną.

Do Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego wpłynął wniosek o udostępnienie informacji publicznej w postaci kopii dokumentów związanych z funkcjonowaniem Sądu Najwyższego. Wszystkie żądane informacje zostały udostępnione z wyjątkiem tych dotyczących:

1) wszystkich umów cywilnoprawnych zawartych w latach 2011 i 2012 przez Sąd Najwyższy opiewających na kwotę powyżej 1000 zł oraz 2) umów o pracę lub innego rodzaju umów z osobami aktualnie zatrudnionymi w Sądzie Najwyższym na wskazanych we wniosku stanowiskach.

Odnośnie punktu 1 przesłano wnioskodawcy kserokopie umów cywilnoprawnych zawartych w latach 2011-2012 w trybie przepisów Prawa zamówień publicznych, informując jednocześnie, że pozostałe umowy nie są informacjami publicznymi w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. W odpowiedzi na pkt 2 wskazano, że żądane dokumenty również nie stanowią informacji publicznej.

W związku z powyższym wnioskodawca wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego w zakresie rozpatrzenia jego wniosku.

Wyrokiem z dnia 11 marca 2013 r. (sygn. II SAB/Wa 503/12) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zobowiązał Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego do rozpatrzenia wniosku w terminie 14 dni od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami postępowania. Sąd tym samym uznał, iż wnioskowane informacje stanowią informację publiczną w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wniósł Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego.

Wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2014 r. (sygn. I OSK 1741/13) Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

Na wstępie NSA wskazał, że Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego jako reprezentujący Sąd Najwyższy – organ władzy sądowniczej, zobowiązany jest do udostępnienia informacji publicznej w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej będącej w jego posiadaniu.

Sąd II instancji stwierdził ponadto, że sposobem zweryfikowania poglądu organu zobowiązanego do udostępnienia informacji publicznej, co do charakteru informacji (a więc, czy informacja ta jest informacją publiczną, czy też nie) jest skarga do sądu administracyjnego na bezczynność organu. Zadaniem zaś sądu rozpoznającego skargę jest przesądzenie, czy żądana informacja jest informacją publiczną i czy w przypadku odpowiedzi twierdzącej, organ pozostaje w związku z tym w bezczynności.

Zdaniem NSA, o charakterze umów cywilnoprawnych zawieranych przez Sąd Najwyższy nie decyduje Prawo zamówień publicznych, ale ustawa o dostępie do informacji publicznej, bowiem poprzez zawieranie określonych umów cywilnoprawnych Sąd Najwyższy dysponuje majątkiem, który jest majątkiem publicznym, a więc sposób dysponowania tym majątkiem jest informacją publiczną, co wynika z przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Również odnośnie umów o pracę lub innego rodzaju umów zawieranych z wymienionymi we wniosku osobami aktualnie zatrudnionymi w Sądzie Najwyższym, Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że stanowią one informację publiczną w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej, ponieważ umowy te obrazują zasady funkcjonowania Sądu Najwyższego, stanowią informacje o osobach sprawujących określone funkcje i ich kompetencje, a także obrazują gospodarowanie środkami publicznymi, którymi dysponuje Sąd Najwyższy. Odnośnie faktu, iż umowy te mogą zawierać dane dotyczące prywatności lub tajemnicę przedsiębiorcy, czy też inne prawem chronione tajemnice, Sąd II instancji wskazał, że samo ich występowanie nie oznacza, że umowy te tracą charakter informacji publicznej. Nadal są informacją publiczną, ale zgodnie z art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej prawo do jej uzyskania podlega stosownym ograniczeniom, co oznacza, że organ w dalszym ciągu może odmówić jej udostępnienia, ale stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy wyłącznie poprzez wydanie stosownej decyzji administracyjnej w tym zakresie.

Powyższy wyrok jest kolejnym potwierdzającym fakt, iż umowy cywilnoprawne zawierane przez podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej, co do zasady stanowią informację publiczną, a odmowa ich udostępnienia może nastąpić wyłącznie w ściśle określonych przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej przypadkach i to tylko w drodze decyzji administracyjnej.

Umowy cywilnoprawne i umowy o pracę a dostęp do informacji publicznej