29.08.2017


Zdolność sądowa oddziału spółki akcyjnej w sprawach dotyczących dostępu do informacji publicznej

KATEGORIA: Wokanda

Zdaniem NSA zarówno odział spółki akcyjnej, jak i jej organ posiada zdolność sądową w sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej.

Postanowieniem z dnia 9 czerwca 2017 r. o sygn. I OSK 1026/17 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżone postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie o sygn. II SA/Kr 1282/16 w sprawie ze skargi spółki z o. o. na decyzję spółki akcyjnej w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 6 lutego 2017 r. o sygn. akt II SA/Kr 1282/16 odrzucił skargę spółki z o.o. na decyzję spółki akcyjnej oceniając, że podmiot przeciw któremu skierowano skargę (zdaniem WSA – odział spółki akcyjnej) nie ma zdolności sądowej w rozumieniu art. 25 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (dalej: p.p.s.a.).

Pismem z dnia 17 marca 2017 r. skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła spółka z o. o. zarzucając nieprawidłowe ustalenie stanu faktycznego sprawy poprzez uznanie, że skarga została wniesiona przeciwko oddziałowi spółki akcyjnej, a nie samej spółce. Zdaniem skarżącej adres oddziału zawarty w formatce pisma został wskazany wyłącznie w celu właściwego wysłania skargi zgodnie z pouczeniem zawartym w skarżonej decyzji, a zarówno tytuł jak i treść skargi jasno wskazywał spółkę jako organ. Skarżąca podniosła również kwestię możliwości uznania oddziału spółki akcyjnej za podmiot posiadający zdolność sądową w postępowaniu w przedmiocie dostępu do informacji publicznej.

Postanowieniem z dnia 9 czerwca 2017 r. o sygn. I OSK 1026/17 Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżone postanowienie organu I instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

Kwestię zdolności sądowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym reguluje art. 25 p.p.s.a., przy czym w sprawach o udostępnienie informacji publicznej należy brać pod uwagę przepisy ustawy o udostępnieniu informacji publicznej, która jest ustawą szczególną w stosunku do tej powyższej.

W przepisie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. jako podmioty obowiązane do udostępnienia informacji publicznej wskazano „podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów”. Pojęcie „podmiotów reprezentujących” należy przy tym rozumieć szeroko – nie jako organy uprawnione do reprezentacji, a podmioty występujące w praktyce, względem osób trzecich, jako upoważnione w ramach struktur konkretnej osoby prawnej, względnie jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, do podejmowania czynności związanych z udostępnianiem informacji publicznej. Zatem skoro oddział stanowi jednostkę organizacyjną spółki akcyjnej, to podmiotem zobowiązanym do zajęcia stanowiska w przedmiocie wniosku o udostępnienie informacji publicznej może być jednostka organizacyjna (odział) lub osoba ją reprezentująca (dyrektor oddziału).

Natomiast jednostką organizacyjna, o której mowa w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. jest każda jednostka wykonująca zadanie publiczne, nawet gdy stanowi część spółki powołaną przez spółkę w celu świadczenia usług na określonym terenie. Stąd też należy uznać, że jednostką zobowiązaną do udzielenia informacji publicznej – w zależności od tego od kogo konkretnie strona domaga się udostępnienia informacji – może być zarówno spółka jak i jej oddział, co daje gwarancję rzeczywistego dostępu do informacji publicznej.

Podobnie wypowiedział się w wyroku z dnia 9 stycznia 2015 r. o sygn I OSK 914/14 Naczelny Sąd Administracyjny twierdząc, że oddział spółki akcyjnej, a nawet jej organ jest podmiotem wyposażonym w zdolność sądową w sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej. Należy zatem przyjąć, że odział spółki jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, na którą przepisy prawa pozwalają nałożyć obowiązki lub przyznać uprawnienie lub skierować nakazy i zakazy, a także stwierdzić albo uznać uprawnienie lub obowiązek wynikający z przepisów prawa. Ta cecha wyposaża tego rodzaju jednostkę, niebędącą żadnym z podmiotów wymienionych w art. 25 § 1 i 2 p.p.s.a., w zdolność sądową (art. 25 § 3 p.p.s.a.).

Tym samym Sąd stwierdził, że jednostką zobowiązaną do udzielenia informacji publicznej może być zarówno spółka jak i jej oddział, a „podmiotem reprezentującym” na gruncie art. 4 ust.1 pkt 5 u.d.i.p. jest podmiot występujący w praktyce, względem osób trzecich, jako upoważniony do podejmowania czynności związanych z udostępnianiem informacji publicznej.



Autor:
Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego



Agata Szczepanowska

asystent w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, interesuje się prawem administracyjnym


TAGI: Informacja publiczna, Postanowienie NSA,



Tekst pochodzi z portalu Prawo Dla Samorządu