Prawo Dla Samorządu

Nowelizacja Kodeksu postępowania administracyjnego wprowadziła obowiązek wydawania zaświadczeń o milczącym załatwieniu sprawy w przypadku wniosku strony postępowania – w związku z tym pojawia się pytanie o dopuszczalność pobierania opłaty skarbowej w tym zakresie.

Znowelizowanie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) wprowadziło wiele regulacji, z których liczne rodzić mogą wątpliwości interpretacyjne, a na tym tle również wątpliwości dotyczące stosowania prawa. Jednym z takich zagadnień jest kwestia milczącego załatwienia sprawy. Art. 122f k.p.a. przewiduje, iż na wypadek milczącego załatwienia sprawy organ na wniosek strony wydaje w drodze postanowienia zaświadczenie o milczącym załatwieniu sprawy, ewentualnie na wypadek braku podstaw do wydania takiego zaświadczenia odmawia jego wydania.

Jedną z wątpliwości jest kwestia zakwalifikowania postanowienia w przedmiocie wydania zaświadczenia o milczącym załatwieniu sprawy. Po pierwsze, wątpliwości powstają na tle stosowania ustawy o opłacie skarbowej (dalej: u.o.s.) i uregulowanego nią obowiązku ponoszenia opłaty skarbowej m.in. od zaświadczeń. Po drugie, wątpliwości powstają na tle art. 122f k.p.a., z którego § 4 wynika, iż zaświadczenie o milczącym załatwieniu sprawy doręcza się wszystkim stronom w sprawie milcząco załatwionej.

Zagadnienie pierwsze rodzić może wątpliwości z uwagi na to, iż kwestia wydawania zaświadczeń uregulowana jest w k.p.a. odrębnym Działem VII dotyczącym wydawania zaświadczeń. W art. 217 k.p.a. wyraźnie wskazuje się, że zaświadczenie jest to dokument urzędowo potwierdzający określone okoliczności faktyczne, albo prawne znane organowi z urzędu. Tymczasem postanowienie w przedmiocie zaświadczenia o milczącym załatwieniu sprawy jest aktem, który bez wątpienia stanowi indywidualny, jednostronny, akt władczo przesądzający o milczącym załatwieniu sprawy indywidualnej. Jest to więc czynność, której nie można zakwalifikować jako czynności materialnotechnicznej, którą bez wątpienia jest zaświadczenie z art. 217 § 1 k.p.a. Nie wdając się w tym miejscu bliżej w dywagacje na temat charakteru tych czynności stwierdzić można, iż najwyraźniej zamiarem prawodawcy między innymi było objęcie postanowienia w przedmiocie wydania zaświadczenia obowiązkiem uiszczenia opłaty skarbowej, o której mowa w ustawie o opłacie skarbowej. W myśl ustawy o opłacie skarbowej obowiązkowi uiszczenia tej opłaty podlega w sprawach indywidualnych z zakresu administracji publicznej wydanie zaświadczenia na wniosek (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b u.o.s.). W kontekście powyższego kolejna wątpliwość dotyczy tego, czy wobec wynikającego z art. 122f § 4 k.p.a. obowiązku organu doręczenia zaświadczenia o milczącym załatwieniu sprawy wszystkim stronom, opłata ta pobierana będzie od wszystkich podmiotów, którym zaświadczenie jest doręczane. Kwestia ta jak się zdaje przesądzona jest przez ustawodawcę w u.o.s. w sposób jednoznaczny. Wskazuje się tam, że opłacie podlegają zaświadczenia wydawane na wniosek (art. 1 pkt 1 lit. b). W art. 122f § 1 k.p.a. wyraźnie przesądzono, iż postanowienie w przedmiocie zaświadczenia o milczącym załatwieniu sprawy wydawane jest wyłącznie na wniosek strony. Pozostałym uczestnikom organ doręcza postanowienie w przedmiocie zaświadczenia z urzędu. Zatem w odniesieniu do tych podmiotów obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej nie powstaje.

Zakres obowiązku uiszczenia opłaty skarbowej od postanowień zaświadczających o milczącym załatwieniu sprawy