Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

30.05.2016

Czego nie może zawierać regulamin u.c.p.g.?

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share
"

System gospodarki odpadami komunalnymi nie musi być problemem dla gminy / związku międzygminnego – wystarczy znaleźć optymalne rozwiązania dostosowane do warunków lokalnych oraz zgodne z ciągle zmieniającymi się przepisami.

"

Dowiedz się więcej:

Gospodarka odpadami komunalnymi

Rada gminy nie może regulować w regulaminie u.c.p.g. kwestii, które przekraczają zakres upoważnienia określony w art. 4 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminie.

Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2016 r. (sygn.  IV SA/Po 740/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził częściową nieważność uchwały rady gminy w przedmiocie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W sierpniu 2015 r. prokurator okręgowy złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na uchwałę rady gminy w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy [dalej także: regulamin u.c.p.g.]. Zarzucił jej nałożenie na mieszkańców gminy obowiązków i zakazów, do których określenia rada nie miała ustawowego upoważnienia i wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały w zaskarżonym zakresie. Wśród wskazanych przez prokuratora uchybień znalezionych w uchwale można wskazać:

  1. ograniczenie możliwości mycia pojazdów poza myjniami samochodowymi wyłącznie do ich nadwozia;
  2. wprowadzenie obowiązku czyszczenia i dezynfekcji pojemników do zbierania odpadów komunalnych;
  3. nieprawidłowe uregulowanie obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe;
  4. wprowadzenie do regulaminu zapisu dotyczącego zasad postępowania ze zwierzętami padłymi;
  5. wprowadzenie obowiązku wywozu nieczystości ciekłych nie rzadziej niż raz na trzy miesiące.

Wyrokiem z dnia 21 stycznia 2016 r. (sygn.  IV SA/Po 740/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził częściową nieważność ww. uchwały rady gminy.

WSA w Poznaniu wskazał w uzasadnieniu, że regulamin u.c.p.g. jest aktem prawa miejscowego, a szczegółowy zakres upoważnienia zawarty został w art. 4 ust. 2 ustawy  o utrzymaniu czystości i porządku w gminie [dalej także: u.c.p.g.]. Tym samym rada gminy nie może normować w regulaminie u.c.p.g. żadnych kwestii, które przekraczałyby zakres upoważnienia określony w ustawie.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 lit. c u.c.p.g. do kompetencji rady gminy należy określenie wymagań w zakresie utrzymania czystości i porządku na terenie nieruchomości obejmujących mycie i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi. W ocenie WSA w Poznaniu oznacza to upoważnienie do określenia jedynie ogólnych zasad dotyczących mycia pojazdów poza myjniami, takich jak zasady pozbywania się powstałych w ten sposób nieczystości nie natomiast, tak jak miało to miejsce w niniejszej sprawie, do generalnego ograniczenia możliwości mycia pojazdów tylko do określonych w regulaminie części pojazdów.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu, WSA w Poznaniu wskazał, że z art. 4 ust. 2 pkt 2 u.c.p.g. wynika jedynie upoważnienie rady gminy do ustalenia warunków utrzymania pojemników przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych w odpowiednim stanie sanitarnym, natomiast nie do nałożenia na właścicieli nieruchomości obowiązku utrzymywania tychże pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym. Obowiązek w tym zakresie nakłada bowiem na właścicieli nieruchomości przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 u.c.p.g., w którym wskazuje się wprost, że właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Tym samym nałożenie na nich dodatkowych obowiązków przez radę gminy stanowi przekroczenie kompetencji uchwałodawcy w tym zakresie.

WSA w Poznaniu przychylił się również do zarzutu prokuratora, co do przekroczenia przez radę gminy ustawowej delegacji poprzez określenie w nieprawidłowy sposób obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe. W zaskarżonej uchwale rada gminy uzależniła możliwość wyprowadzenia psa w miejsca publiczne od spełnienia przez właściciela lub opiekuna psa obowiązku wyprowadzania psa na smyczy, a psy ras dużych i olbrzymich bądź uznanych za agresywne lub zachowujące się w sposób agresywny - na smyczy i w kagańcu oraz wyłącznie przez osoby dorosłe. W taki sam sposób uregulowano postępowanie z innymi zwierzętami domowymi mogącymi stanowić zagrożenie dla ludzi.

W ocenie WSA w Poznaniu generalny nakaz wyprowadzania psów na smyczy i w kagańcu, niezależnie od ich cech i innych uwarunkowań (w tym choroby) może w określonych sytuacjach prowadzić do działań niehumanitarnych. Ponadto, jak wszelkie ograniczenia praw jednostki, także ograniczenia uprawnień właściciela psa bądź nałożenie na niego dodatkowych obowiązków, muszą być wprowadzane z poszanowaniem zasady proporcjonalności. Postanowienia regulaminu czystości i porządku, nie pozwalające na uwzględnienie specyficznych sytuacji, mogą tę zasadę naruszać, tym bardziej, gdy nakazane regulaminem środki ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia mogą być uznane za bardziej rygorystyczne niż środki przewidziane ustawami i innymi aktami prawa miejscowego. Można przy tym wskazać, że z art. 10a ust. 3 ustawy o ochronie zwierząt wynika zakaz puszczania psów bez możliwości ich kontroli i bez oznakowania umożliwiającego identyfikację właściciela lub opiekuna.

WSA w Poznaniu stwierdził również, że z art. 4 ust. 2 u.c.p.g. nie sposób wywieść, aby ustawodawca przyznał radzie gminy uprawnienie do unormowania w regulaminie utrzymania czystości zasad postępowania ze zwierzętami padłymi. Problematyka usuwania padłych zwierząt unormowana jest bowiem w wielu aktach prawnych, które nakładają na gminę m.in. obowiązek zbierania, transportu i unieszkodliwiania zwłok bezdomnych zwierząt lub ich części, a na właścicieli, posiadaczy lub zarządzających nieruchomością obowiązek usuwania padłych zwierząt z terenu tej nieruchomości.

WSA w Poznaniu nie podzielił jednocześnie zarzutu prokuratora, co do przekroczenia delegacji ustawowej poprzez nałożenie przez radę gminy w regulaminie u.c.p.g. obowiązku wywozu nieczystości ciekłych nie rzadziej niż raz na trzy miesiące. Przepis art. 4 ust. 2 pkt 3 u.c.p.g. upoważnia bowiem radę gminy do ustalenia częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości. Zabieg legislacyjny, jakim posłużyła się Rada Gminy w regulaminie u.c.p.g. poprzez określenie „co najmniej raz na trzy miesiące” określa maksymalny okres, w jakim nieczystości ciekłe mógłby być nieopróżniane ze zbiornika bezodpływowego przy jednoczesnym dopuszczeniu częstszego ich usuwania. Tym samym, określając w ten sposób częstotliwość pozbywania się nieczystości ciekłych Rada Gminy wypełniła delegację wynikającą z art. 4 ust. 2 pkt 3 u.c.p.g.

Wyrok jest prawomocny.

Powyższy wyrok wpisuje się w dotychczasowe orzecznictwo sądów administracyjnych, z którego wynika, że rada gminy, uchwalając regulamin u.c.p.g. musi uwzględnić wszystkie elementy określone w art. 4 ust. 2 u.c.p.g. (np. wyrok opisany na łamach naszego portalu w artykule, pt. Postanowienia zawarte w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy nie mogą wykraczać poza zakres określony w ustawie „śmieciowej”). Zarówno przekroczenie delegacji ustawowej zawartej w tym przepisie, jak i nieuwzględnienie któregokolwiek ze wskazanych tam elementów może w konsekwencji prowadzić nawet do  stwierdzenia nieważności całej uchwały, czy to na etapie postępowania nadzorczego, czy też przez sąd administracyjny w przypadku wniesienia skargi na tę uchwałę.

"

System gospodarki odpadami komunalnymi nie musi być problemem dla gminy / związku międzygminnego – wystarczy znaleźć optymalne rozwiązania dostosowane do warunków lokalnych oraz zgodne z ciągle zmieniającymi się przepisami.

"

Dowiedz się więcej:

Gospodarka odpadami komunalnymi

Autorzy artykułu

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Michał Jagodziński

asystent, interesuje się prawem administracyjnym

Więcej z Wokandy §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń
"

System gospodarki odpadami komunalnymi nie musi być problemem dla gminy / związku międzygminnego – wystarczy znaleźć optymalne rozwiązania dostosowane do warunków lokalnych oraz zgodne z ciągle zmieniającymi się przepisami.

"

Dowiedz się więcej:

Gospodarka odpadami komunalnymi