Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

06.04.2016

Koszty postępowania z VAT?

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share
"

Optymalne rozliczenia w VAT są w Twoim zasięgu!

"

Dowiedz się więcej:

VAT w JST

W wydanej niedawno interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że obciążając stronę kosztami postępowania stosownie do przepisów k.p.a. gmina świadczy na jej rzecz usługę opodatkowaną VAT.

Artykuł dostępny jest dla zarejestrowanych użytkowników

W wydanej niedawno interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że obciążając stronę kosztami postępowania stosownie do przepisów k.p.a. gmina świadczy na jej rzecz usługę opodatkowaną VAT.

Występując o wydanie interpretacji gmina podała, że mieszkaniec wystąpił do burmistrza tej gminy z wnioskiem o dokonanie w drodze postępowania administracyjnego rozgraniczenia nieruchomości, które stały się sporne ze względu na niezgodność w przebiegu granic między sąsiadami. W związku z powyższym, w związku z wydaniem decyzji kończącej postępowanie administracyjne zostało wydane postanowienie na podstawie art. 262 §1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego [dalej: k.p.a.), w którym ustalono wysokość kosztów postępowania i osoby zobowiązane do ich poniesienia (koszty wynikające z faktury geodety). Strona postępowania poinformowała gminę, że do wystawionego postanowienia chce otrzymać fakturę VAT, która stanie się podstawą do zapłaty (strona twierdziła, że będzie uprawniona do odliczenia podatku naliczonego z takiej faktury). Gmina podała jednocześnie, że jest czynnym podatnikiem VAT, jednak nie wystawiła faktury zgodnie z żądaniem strony.

Odnosząc się do takiego stanu faktycznego Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu zakwestionował stanowisko gminy, zgodnie z którym w opisywanej sytuacji nie dochodzi do odpłatnego świadczenia usług przez gminę na rzecz stron postępowania administracyjnego. W interpretacji wskazano, że obciążając stronę kosztami postępowania burmistrz gminy nie działał w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług [dalej: u.p.t.u.). Zauważono natomiast, że dochodzi w omawianym przypadku do odsprzedaży usługi między gminą a stronami postępowania w rozumieniu art. 8 ust. 2a u.p.t.u. (gmina jako podatnik działa w imieniu własnym, ale na rzecz stron postępowania, biorąc tym samym udział w świadczeniu przez geodetę usług, co oznacza – jak wynika z interpretacji – że sama otrzymała i wyświadczyła te usługi).

Rozstrzygnięcie interpretacyjne Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu [interpretacja indywidualna z dnia 16 lutego 2016 r. o nr ILPP1/4512-1-836/15-2/AS] należy ocenić nad wyraz krytycznie. Dokonana w nim ocena prawna stanowiska gminy pozostaje w rażącej sprzeczności z obowiązującymi przepisami prawa, w szczególności z art. 15 ust. 6 u.p.t.u. w związku z art. 8 ust. 1 i ust. 2a u.p.t.u.

Stosownie do art. 8 ust. 1 u.p.t.u., przez świadczenie usług, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Z kolei w myśl art. 8 ust. 2a u.p.t.u., w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Na mocy art. 15 ust. 1 u.p.t.u., podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednakże, zgodnie z art. 15 ust. 6 u.p.t.u., nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy zauważyć, że w interpretacji jako istotną okoliczność rzutującą na przyjęte w niej stanowisko wskazano to, że „jak wynika z opisu sprawy - poniesienie powyższych kosztów [geodety] nie należy do ustawowych obowiązków organu”. Odnosząc się do tej kwestii podnieść należy, że okoliczność ta nie jest szczególnym znamieniem stanu faktycznego sprawy, lecz wynika wprost z przepisów procedury administracyjnej. Art. 262 §1 pkt 2 k.p.a. stanowi bowiem, że stronę obciążają te koszty postępowania, które zostały poniesione w interesie lub na żądanie strony, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organów prowadzących postępowanie. Warto zresztą zwrócić uwagę, że analogiczna regulacja znajduje się w art. 267 §1 pkt 1 Ordynacji podatkowej w zakresie kosztów postępowania. Trudno zakładać, że organ podatkowy prowadzący postępowanie podatkowe, obciążający stronę tego postępowania kosztami, które zostały poniesione w jej interesie albo na jej żądanie, a nie wynikają z ustawowego obowiązku organu, będzie traktowany jako podatnik VAT. Podobnie w postępowaniach sądowych niejednokrotnie zdarza się, że sąd w interesie stron przeprowadza dowód z opinii biegłych a w orzeczeniu kończącym postępowanie orzeka, na kim te koszty ciążą. Mimo że często w takich sytuacjach biegli wystawiają faktury na sąd, to jednak jest bezsporne, że obciążając stronę procesu takimi kosztami sąd nie bierze udziału w świadczeniu na jej rzecz usługi.

Nie powinno dlatego budzić wątpliwości, że prowadzenie postępowania administracyjnego i ustalenie jego kosztów jest typową działalnością wykonywaną przez gminę w charakterze organu władzy publicznej, i jako takie, zgodnie z art. 15 ust. 6 u.p.t.u., pozostaje poza zakresem objętych VAT czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność musi być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie gmina nie działała w charakterze podatnika VAT, a co więcej, prowadzenie postępowania o rozgraniczenie nieruchomości nie stanowi czynności mieszczącej się w zakresie przedmiotowym VAT. W związku z tym opisana czynność nie mogła podlegać opodatkowaniu, ani nie powinna być udokumentowana fakturą. Zgodnie z art. 106b u.p.t.u., obowiązek wystawienia faktury spoczywa na podatniku, który dokonuje jednej z podlegających opodatkowaniu czynności wskazanych w tym przepisie, w przypadku m.in. sprzedaży, tj. przede wszystkim gdy miejsce ma dostawa towarów i świadczenie usług.

Warto zauważyć, że w dawniejszych interpretacjach organów podatkowych można spotkać także prawidłowe zdaniem autora stanowisko. Przykładem jest postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z dnia 27.03.2007 r., sygn. ZP/443-2/3/07, w którym można przeczytać, co następuje:

W treści złożonego wniosku, Wnioskujący jednoznacznie wskazał, iż w odniesieniu do kosztów sporządzenia operatu szacunkowego w związku z przekształceniem prawa użytkowania wieczystego w prawo własności wydaje postanowienia w trybie przepisów o postępowaniu administracyjnym, mocą których powyższymi kosztami obciążany jest wnioskodawca o przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności.

W tej sytuacji, w ocenie tut. organu podatkowego, zachodzą przesłanki wskazane w przywoływanym przepisie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Wnioskujący realizuje bowiem zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których został powołany i nie są to czynności wykonywane na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z uwagi na powyższe oraz uwzględniając przytoczone powyżej regulacje oraz charakter wykonywanych przez Wnioskującego czynności, wskazać należy, iż obciążanie przez Niego wnioskodawców o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności kosztami sporządzenia operatu szacunkowego nie jest wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług, w związku z czym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym, Podatnikowi nie przysługuje również prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem przedmiotowego operatu.

Faktura VAT jest dokumentem odzwierciedlającym dokonanie czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wnioskujący nie jest również uprawniony do dokumentowania fakturami VAT obciążenia wnioskodawcy o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.

Wypada mieć nadzieję, że stanowisko zawarte w komentowanej interpretacji indywidualnej z dnia 16 lutego 2016 r. stanowi „wypadek przy pracy”, oczywistą omyłkę i nie przyczyni się do stworzenia kolejnego pola sporu gmin z fiskusem.

_________________________________________________________________________

Szukasz pomocy prawnej w opisanym przez nas zakresie?

Sprawdź naszą PROPOZYCJĘ.

"

Optymalne rozliczenia w VAT są w Twoim zasięgu!

"

Dowiedz się więcej:

VAT w JST
TAGI:
SamorządVAT
DZIAŁY:
Podatki

Autor artykułu

Dominik Goślicki

radca prawnyw Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, specjalizuje się w zakresie prawa podatkowego, w szczególności podatku dochodowego oraz podatku od nieruchomości.

Więcej z Praktyki §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń
"

Optymalne rozliczenia w VAT są w Twoim zasięgu!

"

Dowiedz się więcej:

VAT w JST