Obserwuj

Bądź na bieżąco z prawem samorządowym. Zamów bezpłatny cotygodniowy newsletter.






Działy:
  • Gospodarka komunalna

    W dziale "GOSPODARKA KOMUNALNA" publikowane są artykuły dotyczące spółek komunalnych oraz zakładów budżetowych, jak również artykuły dotyczące poszczególnych działów gospodarki komunalnej, w tym gospodarki odpadami komunalnymi, gospodarki wodno-ściekowej, transportu publicznego.

  • Podatki

    W dziale "PODATKI" publikowane są artykuły dotyczące podatków i opłat publicznoprawnych, m.in. dotyczące podatku VAT, podatku od nieruchomości, opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych.

  • Finanse publiczne

    W dziale "FINANSE PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące szeroko pojmowanych zagadnień związanych z finansami publicznymi, m.in. artykuły dotyczące dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz dyscypliny finansów publicznych.

  • Zamówienia publiczne

    W dziale "ZAMÓWIENIA PUBLICZNE" publikowane są artykuły dotyczące problematyki zamówień publicznych, m.in. dotyczące sytuacji podmiotów komunalnych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Prezentowane są także najnowsze orzeczenie KIO oraz sądów w zakresie prawa zamówień publicznych.

  • Prawo cywilne

    W dziale "PRAWO CYWILNE" publikowane są artykuły dotyczące zagadnień cywilnoprawnych, m.in. umów oraz sporów przed sądami powszechnymi, których stroną są podmioty komunalne.

  • Nieruchomości

    W dziale "NIERUCHOMOŚCI" publikowane są artykuły dotyczące nieruchomości komunalnych oraz spraw związanych z innymi nieruchomościami, w których występują organy samorządu terytorialnego. Artykuły dotyczą w szczególności gospodarki nieruchomościami i planowania przestrzennego.

  • Procedury administracyjne

    W dziale "PROCEDURY ADMINISTRACYJNE" publikowane są artykuły dotyczące procedur, które prowadzone są przez organy samorządu terytorialnego. W szczególności artykuły dotyczą ogólnej procedury administracyjnej (KPA - Ordynacja podatkowa), procedury sądowoadministracyjnej, procedury uchwałodawczej oraz dostępu do informacji publicznej.

  • Ustrój

    W dziale "USTRÓJ" publikowane są artykuły dotyczące ustroju podmiotów komunalnych, w tym zagadnienia dotyczące statusu prawnego organów jednostek samorządu terytorialnego, związków międzygminnych czy radnych.

  • Inne

    W dziale "INNE" publikowane są artykuły związane z funkcjonowaniem podmiotów komunalnych, które ze względu na swoją tematykę nie zostały zakwalifikowane do innych kategorii.

19.10.2015

„Osoba pełniąca funkcje publiczne” w ustawie o dostępie do informacji publicznej

UWAGA: TEN ARTYKUŁ MA WIĘCEJ NIŻ 3 MIESIĄCE.
SPRAWDŹ AKTUALNY STAN PRAWNY LUB SKONTAKTUJ SIĘ Z AUTOREM.
drukuj mail Share
"

Prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne nie może być nadużywane jako element walki politycznej lub instrument nielegalnego wywierania wpływów.

"

Dowiedz się więcej:

Dostęp do informacji publicznej

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego pojęcie „osoby pełniącej funkcję publiczną” ma na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej autonomiczne i szersze znaczenie niż w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne.

Wyrokiem z dnia 8 lipca 2015 r. (sygn. I OSK 1530/14) Naczelny Sąd Administracyjny uchylił wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 18 lutego 2014 r. (sygn. II SA/Lu 1020/13) oraz decyzje organów I i II instancji.

Powyższy wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Wnioskodawca zwrócił się do wójta gminy o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej świadczeń z zakładowego funduszu socjalnego oraz nagród i premii wypłacanym pracownikom urzędu gminy (pkt 1 i 2), stanu zatrudnienia w urzędzie gminy (pkt 3), ilości oraz imion i nazwisk pracowników zatrudnionych za pośrednictwem urzędu pracy, bądź po zakończeniu organizowanego przez ten urząd stażu i zatrudnienia (pkt 4), a także wykazu pracowników urzędu, których zatrudnienie ustało w wyniku: nabycia prawa do emerytury, zatrudnienia przez innego pracodawcę, wypowiedzenia stosunku pracy (wraz z informacją ile z tych osób złożyło odwołania od sądu pracy), za porozumieniem stron (pkt 5).

Wójt gminy, powołując się na art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, w drodze decyzji odmówił udzielenia wnioskodawcy żądanej informacji w części, dotyczącej danych osobowych byłych i obecnych pracowników urzędu gminy, którzy nie wyrazili zgody na udostępnienie ich danych osobowych osobie trzeciej oraz nie pełnią lub nie pełnili funkcji publicznych. Odmowa dotyczyła także osób odbywających staż w urzędzie gminy, które nie wyraziły zgody na udostępnienie ich danych osobowych osobie trzeciej.

Powyższa decyzja została utrzymana w mocy decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie.

W związku z powyższym wnioskodawca złożył na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie.

Wyrokiem z dnia 18 lutego 2014 r. (sygn. II SA/Lu 1020/13) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę.

W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że wobec wyraźnego braku powiązania przez ustawodawcę pojęcia „osoby pełniącej funkcję publiczną” z pojęciem „funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego”, brak jest jakichkolwiek podstaw prawnych do odczytywania treści art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez art. 115 § 13 Kodeksu karnego, zawierający definicję „funkcjonariusza publicznego”. Zdaniem Sądu w celu ustalenia treści pojęcia „osoby pełniącej funkcję publiczną”, o którym mowa w art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej należy odwołać się do przepisów ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Jak wskazał WSA w Lublinie, racjonalne rozumienie pojęcia "osoby pełniącej funkcje publiczne" nie może prowadzić do jego utożsamienia z pojęciem "funkcjonariusza publicznego", o jakim mowa w art. 115 § 13 Kodeksu karnego ani nie może ono być uznane za obejmujące wszelkie inne osoby zajmujące stanowiska pozostające choćby w jakimkolwiek związku z zadaniami publicznymi.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniósł wnioskodawca.

Wyrokiem z dnia 8 lipca 2015 r. (sygn. I OSK 1530/14) Naczelny Sąd Administracyjny uchylił zaskarżony wyrok WSA w Lublinie oraz decyzje organów I i II instancji.

W uzasadnieniu NSA wskazał, że zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.

Sąd II instancji, powołując się na doktrynę i orzecznictwo, wskazał, że nawet osoby fizyczne niewchodzące w skład aparatu państwa w pewnych warunkach są traktowane jako osoby pełniące funkcje publiczne, np. kontrahenci zawierający umowy z podmiotami publicznymi, czy osoby ubiegające się o miejsce w służbie publicznej. Osoby takie pozostają bowiem w związku materialnym z władzą publiczną i realizacją funkcji (zadań) publicznych. Jak wskazał NSA, w orzecznictwie sądów administracyjnych przyjmuje się, że funkcja publiczna to funkcja związana z uprawnieniami i obowiązkami w zakresie realizacji zadań o znaczeniu publicznym (np. osobą pełniącą funkcję publiczną jest nauczyciel w szkole).

Naczelny Sąd Administracyjny przytoczył również tezy z wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 marca 2006 r. (sygn. K 17/05), zgodnie z którymi przez pojęcie osoby pełniącej funkcję publiczną należy rozumieć osoby pełniące takie stanowiska i funkcje, których sprawowanie jest równoznaczne z podejmowaniem działań wpływających bezpośrednio na sytuację prawną innych osób lub łączy się co najmniej z przygotowywaniem szeroko rozumianych decyzji dotyczących innych podmiotów. Spod zakresu funkcji publicznej TK wykluczył takie stanowiska, choćby pełnione w ramach organów władzy publicznej, które mają charakter usługowy lub techniczny.

Zdaniem Sądu II instancji, pojęcie osoby pełniącej funkcję publiczną jest zatem ujmowane szeroko i nie ogranicza się tylko do funkcjonariuszy publicznych, lecz obejmuje każdą osobę mającą związek z realizacją zadań publicznych, bądź też dopiero ubiegającą się do ich wypełniania. Jednocześnie, powołując się na orzecznictwo sądów administracyjnych, NSA zauważył, że zaprzestanie pełnienia funkcji publicznej nie oznacza, że informacje z okresu, gdy funkcja ta była pełniona, przestają podlegać udostępnieniu z ograniczeniem prywatności jednostki, bowiem wciąż będą one udostępniane osobom zainteresowanym, w odpowiednim zakresie czasowym.

Podsumowując, NSA stwierdził, że pojęcie "osoby pełniącej funkcję publiczną" ma na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej autonomiczne i szersze znaczenie, niż w ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne czy w art. 115 § 13 i 19 Kodeksu karnego. Użyte w art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej pojęcie "osoby pełniącej funkcję publiczną" obejmuje bowiem każdą osobę, która ma wpływ na kształtowanie spraw publicznych w rozumieniu art. 1 ust. 1 tej ustawy, tj. na sferę publiczną.

Jednakże Sąd zaznaczył, że przy ponownym rozpatrywaniu włożonego wniosku o udostępnienie informacji publicznej, nawet jeżeli dana osoba zostanie uznana za osobę pełniącą obecnie lub przez określony czas w przeszłości funkcję publiczną, nie oznacza to w świetle art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, że każda odnosząca się do niej wiadomość podlega udostępnieniu z pominięciem ochrony prywatności tej osoby. Udostępnieniu podlegają bowiem tylko informacje odnoszące się do tej osoby, mające adekwatny związek z pełnieniem przez nie funkcji publicznej.

"

Prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne nie może być nadużywane jako element walki politycznej lub instrument nielegalnego wywierania wpływów.

"

Dowiedz się więcej:

Dostęp do informacji publicznej

Autor artykułu

Mateusz Karciarz

prawnik w Kancelarii Prawnej Dr Krystian Ziemski & Partners w Poznaniu, doktorant na WPiA UAM, specjalizuje się w zakresie prawa administracyjnego, ze szczególnym uwzględnieniem prawa samorządowego

Więcej z Wokandy §

Wydarzenia PDS

Więcej wydarzeń
"

Prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne nie może być nadużywane jako element walki politycznej lub instrument nielegalnego wywierania wpływów.

"

Dowiedz się więcej:

Dostęp do informacji publicznej